Door een misverstand leverden twee Schokkend Nieuws-medewerkers een recensie van HOSTEL: PART II in. Eén film, twee sterk uiteenlopende meningen. Vandaar dat we beide publiceren. Professioneel amokmaker Eli Roth boft maar.
Toen de eerste HOSTEL vorig jaar in de bioscoopzalen belandde, wreven kranten- en tijdschriftenredacties zich in de handen. Eli Roth, de regisseur van het vermakelijke CABIN FEVER, had hen een dankbaar onderwerp gegeven om over te schrijven. Overal kon je lezen hoe Roth het idee voor zijn film op het internet gevonden had. Al surfend was hij op een Thaise website gekomen waar je voor tienduizend euro iemand kon vermoorden. Waar of niet? Voor Quentin Tarantino maakte dat niet veel uit. Die vond het idee zo cool dat hij Roth de toekomst van de horror noemde en het project als uitvoerend producent van a tot z begeleidde. Het resultaat was een hondsgruwelijke martelfilm waarbij mensen in de bioscoopzaal flauwvielen of van pure afkeer in de toiletten stonden te kotsen. Wij vonden de eerste HOSTEL een boeiend staaltje van marketing en opgefokte massahysterie, maar de film zelf liet ons onverschillig. Roth was in al zijn jeugdige overmoed vergeten dat hij tussen de splatterscènes door ook nog een verhaal moest vertellen.
Met de schietpartij op de technische universiteit in Virginia nog vers in het geheugen is ook de release van HOSTEL: PART II in Amerika niet onbesproken gebleven. Moraalfilosofen en psychologen breken er zich het hoofd over waarom inktzwarte, naargeestige horrorfilms zoveel succes hebben. Er zit een mooie doctoraatsverhandeling in die vraagstelling, maar laten we ons hier tot de film zelf beperken: die is tegen de verwachtingen in veel beter dan zijn voorganger. Het lijkt wel of Roth van zijn fouten geleerd heeft. Er zit deze keer cement tussen de stenen. Zijn huis is steviger gefundeerd. Bovendien lopen er ook echte personages in rond. Verhoog de betrokkenheid en je verhoogt de empathie. Verhoog de empathie en je krijgt een veel griezeliger film. Het is een ijzeren wet in het genre, en eindelijk heeft Roth dat door.
Nochtans is de opzet van HOSTEL: PART II weinig verrassend. Drie Italiaanse kunststudentes – een blonde stoot (Bijou Phillips), een rijke zwartharige (Lauren German) en een sapjesdrinkend tutje (Heather Matarazzo) – reizen voor een weekendje van Rome naar Praag om er wat uit te rusten. De vrouw die ze in de trein ontmoeten is van zo’n verblindende schoonheid dat er wel problemen van moeten komen. Ze nodigt hen uit om door te reizen naar Slowakije. Aan de oevers van de Donau, niet ver van het pittoreske Bratislava, kent ze nog wel een leuk hotelletje. Yeah!
In tegenstelling tot de eerste HOSTEL bouwt Roth zijn prent minder rechtlijnig en simplistisch op. Het lijkt erop dat hij de afdaling in Dantes Inferno omzichtiger aanpakt. Wanneer de slome balieman schijnbaar onschuldig een kopietje maakt van de paspoorten van de drie meiden, betekent dat eigenlijk de start van een wereldwijde veiling via internet. Nette, kale, rijke mannen in driedelige pakken en met reflecterende zonnebrillen checken hun mail en gsm. Terwijl ze samen met hun kindje aan een ijsje likken, een vorkje prikken met vrouwlief of een golfballetje slaan, loopt de prijs op. De perversiteit van die sequentie geeft HOSTEL: PART II een nieuwe dimensie. De golfende zakenman (Richard Burgi) wint het grote lot, balt de vuist en schreeuwt het uit. De mens is een beest, maar geen beest is zo wreed als de mens.
Er zit nog een ander interessant personage in de film: de twijfelende vriend (Roger Bart). Terwijl de creepy golfer zich voorbereid op zijn elite hunting zoals een bokser op een belangrijke wedstrijd, is de vriend niet zo zeker van zijn zaak. Die twijfel opent verhaaltechnisch perspectieven en daar maakt Roth gretig gebruik van. Op die manier trakteert hij de toeschouwer in het tweede deel van zijn film niet alleen op een grote portie vunzigheid, maar ook op enkele verrassende plotwendingen en dubieuze twists. De gruwelijke martelingen brengt Roth met even weinig tact in beeld als de eerste keer. Hij speelt het wel af en toe slimmer. De sterkste scènes zijn die waar de deur maar op een kiertje gaat en je in de verte iets gesuggereerd ziet worden. Andere keren gaat Roth letterlijk tot op het bot. De meest expliciete scène zit aan het einde van de film. Je kunt hem niet bekijken zonder ongemakkelijk op je stoel heen en weer te schuiven.
Filmtechnisch gezien is HOSTEL: PART II een geweldige sprong voorwaarts voor een regisseur die steeds beter wordt. Roth heeft duidelijk meer nagedacht over opbouw, structuur en verteltechniek. Hij steekt pijlen op zijn boog, maar wacht langer om ze af te schieten. Hij schakelt eerst over naar andere, sfeervolle gebeurtenissen, voor hij de pijl loslaat. Het moment dat de pijl de roos raakt, is des te doeltreffender. Minstens twee stereotype personages maken een interessante ontwikkeling door; ook hier geeft Roth meer blijk van nuance en schakering in zijn werk. Wie sterk lijkt, is meestal zwak. Voor anderen rechtvaardigt wraak elke gruweldaad. Roth timmert en hakt, choqueert en verwart, maar zijn boodschap komt beter over. Zijn graai naar het allerslechtste in de mens blijft bij de toeschouwer even lang hangen als het eerste slachtoffer uit de film.
Di: Sony (BE: 27 juni / NL: geen bioscooprelease)
Copyright Hans Dewijngaert. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 12 juni 2007.
