Zwarte verschrompelde bloemen, hoge hekken en uitgebleekt gebladerte spelen in THE GIFT net zo’n grote rol als de mensen die ermee worden omringd.
In het begin van Sam Raimi’s thrillerdrama glijdt de camera traag langs een ijle rij treurwilgen, amper verlicht door een bleke zon die wordt gereflecteerd in het water. Het is onmiddellijk duidelijk dat juist die kronkelige weerspiegeling, waarin de vertrouwde wereld er een beetje verwrongen uitziet, onze speciale aandacht moet hebben.
Het goede aan het script van Billy Bob Thornton en Tom Epperson (ONE FALSE MOVE) is dat het tegelijkertijd een scherp oog houdt voor de mensen die zich verscholen houden in een dorp in ‘Deep South’ Georgia. De helderziende, jonge weduwe Annie, gespeeld door Cate Blanchett (ELIZABETH, LORD OF THE RINGS) is de enige die wel eens naar de mensen luistert: tijdens haar séances hoort ze de diepste geheimen van haar cliëntèle, die ze niet alleen de kaarten leest, maar ook psychologische bijstand verleent. ‘De ziel van het dorp’, wordt ze genoemd door haar klanten, maar haar tegenstanders, die vinden dat ze iets te veel aan het wroeten is in andermans leven, zien haar liever branden in de hel. Het drama verandert langzaam in een thriller als de dorpsslet vermist wordt, en Annie wordt ingeschakeld om de dader te vinden.
Die thrillerplot is onmiskenbaar de zwakke plek van het scenario. Het script weet wel de juiste snaar te raken zolang het zich richt op de zielenroerselen van de personages, zoals de doorgedraaide automonteur (een typisch Thornton-personage) die het puin uit zijn verleden moet ruimen, of de heerlijk ordinaire Hilary Swank (BOYS DON’T CRY) die mishandeld wordt door haar man (Keanu Reeves), maar zelf ook behoorlijk op de zenuwen kan werken. Raimi neemt mooi de tijd om het ellendige leven van die dorpsbewoners uit de doeken te doen, met Cate Blanchett als de krachtige spil. Haar verlegen motoriek en bijzondere gezicht stralen één en al goedheid uit, iets wat vooral in het begin van de film betoverend werkt. Alleen tegen het einde, als de voorspelbare ontknoping in zicht komt, wordt haar opofferingsgezindheid iets te weeïg. De rest van de dorpsbewoners wordt niet gespaard: de meesten zijn er niet alleen fysiek slecht aan toe, door een depressie of een blauw oog, maar kampen ook met malicieuze gedachten. De bebaarde Keanu Reeves levert voor de verandering een imponerende acteerprestatie door de mishandelaar in en in slecht, maar toch niet eendimensionaal te spelen.
Thorntons en Raimi’s eerder samenwerking, de claustrofobische acteursfilm A SIMPLE PLAN, wist ook een vergelijkbaar wantrouwende dorpssfeer op te roepen. De kalmte uit A SIMPLE PLAN en THE GIFT doet in niets denken aan Raimi’s THE EVIL DEAD en ARMY OF DARKNESS. En omdat te verwachten valt dat ook zijn nieuwste film SPIDER-MAN niet zal voortkabbelen, kan Raimi’s oeuvre ondertussen prettig schizofreen genoemd worden. Als die gespletenheid in één en dezelfde film zit, zoals bij THE GIFT, heeft Raimi echter moeite om zijn evenwicht te bewaren. Uiteindelijk wankelt de film doordat het sleetse horroridioom af en toe het zicht op de mensen belemmert, maar Raimi heeft hen zo krachtig neergezet dat ze die plichtmatige ontknoping wel overleven.
Copyright Mariska Graveland. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Oorspronkelijk gepubliceerd in Schokkend Nieuws #50 april/juni 2001.
