DVD/BLU-RAY | Tussen THE EVIL DEAD (1981) en EVIL DEAD II (1987) maakten Sam Raimi en Bruce Campbell met CRIMEWAVE (1985) een uitstapje naar het genre van de romantische-slapstick-horror-comedy-musical-noir. Het werd een eerste kennismaking met corporate Hollywood om nooit te vergeten.
‘We learned from EVIL DEAD how to succeed. We learned from CRIMEWAVE how to fail.’ Bruce Campbell windt er in een interview op de gecombineerde dvd/blu-ray van CRIMEWAVE geen doekjes om: dit is de film die hem en Sam Raimi hardhandig liet kennismaken met de ontnuchterende realiteit van Hollywood. Campbell, notabene co-producent van de film, moest auditie doen voor de hoofdrol en werd afgewezen. Dankzij Raimi kon hij in een opgewaardeerde bijrol nog aardig zijn gang gaan. Maar ook Raimi zag zich in zijn creativiteit beknot door studio Embassy Pictures. De componist van zijn keuze werd vervangen en de montage werd hem goeddeels uit handen genomen. Toen Raimi zich tijdens een bijeenkomst met Embassy beklaagde over de gang van zaken, opende een van de aanwezige suits de tegenaanval met: ‘Look, asshole…’ Sindsdien, beweert Campbell, hanteren Sam en hij bij ieder nieuw project de CRIMEWAVE -meter.’ Wanneer die uitslaat in het rood – oftewel: wanneer er teveel mis dreigt te gaan – is het wegwezen geblazen.
TEKENFILMHUMOR
Eerlijk gezegd had het tweetal, aangevuld met vriend en co-producent Rob Tapert, de ellende voor een groot deel over zichzelf afgeroepen. Om te beginnen overlaadden ze CRIMEWAVE met te veel ideeën en ideetjes. Hoofdrolspeler Reed Birney houdt het op een ‘Three Stooges movie directed by Alfred Hitchcock.’ Maar Raimi en zijn co-scenaristen Joel en Ethan Coen (vlak voor hun debuut BLOOD SIMPLE) rommelden er ook nog een musicalnummer in, doorspekten het geheel met tekenfilmhumor en gokten dat een komische liefdesgeschiedenis het geheel wel bij elkaar zou houden.
Onnozele veiligheidsbeambte Victor Ajax (Birney), aan het begin van de film tot de elektrische stoel veroordeeld voor de moord op zijn werkgever, kan alleen van de dood kan worden gered als love interest Nancy (Sheree J. Wilson) tijdig komt opdraven met een ontlastende verklaring. Wat voorafging zien we in flashbacks waarin de werkelijke moordenaars, twee exterminators die behalve ongedierte ook mensen verdelgen, als een soort Laurel & Hardy from hell de boel op stelten zetten. Belichaamd door het totaal losgeslagen acteursduo Brion James en Paul L. Smith balanceert de sadistische slapstick-act meermalen vervaarlijk op het randje van lekker melig en pijnlijk onleuk.
Dat ze bij Embassy niet stonden te juichen over een film die als een gillende keukenmeid alle kanten op spoot, is niet verwonderlijk, zeker als je daarbij bedenkt dat Raimi c.s. een onstellende naïviteit aan de dag legden. Vakbonden? Nooit van gehoord. Dan ben je in ‘union town’ Detroit, waar de opnamen plaatsvonden, dus mooi in de aap gelogeerd, weet Campbell nu. De film ging binnen de kortste keren over budget omdat je nu eenmaal niet, zoals Raimi gewend was bij THE EVIL DEAD, twaalf uur kunt uittrekken voor één shot zonder overuren uit te betalen.
DOMINOSTENEN
Bijna dertig jaar na dato valt het oordeel, van deze kijker althans, mild uit. De lach-of-ik-schiethumor zit er vaak naast, maar voor sommige set pieces neem je nog steeds je petje af. Zoals de achtervolging door een eindeloze rij deuren, die een letterlijke wending krijgt wanneer diezelfde deuren in omgekeerde richting als dominostenen beginnen om te vallen. Campbell lijkt trouwens niet al te zeer gebukt te gaan onder zijn bijrol. Als gladjakker Renaldo ‘The Heel’ schmiert hij er cartoonesk op los. ‘Hey baby, why don’t you come over to my pad? We’ll have a scotch and sofa.’ Het is volgens Campbell een van die flauwe woordspelingen waarmee Raimi en hij elkaar als pubers al aan het lachen maakten.
Het enthousiasme en vertrouwen in eigen kunnen waarmee de vrienden aan hun eerste ‘grote’ studiofilm begonnen, kiert ondanks alles nog door veel scènes heen. Raimi experimenteert als het ADHD-neefje van Welles en Hitchcock met idiote camerstandpunten en -bewegingen. Aan groteseke visuele grappen is evenmin gebrek, zoals wanneer een ontketende Smith tegenspeelster Louise Lasser in handen probeert te krijgen door het tapijt van haar woonkamer, met meubilair en al, als een visnet naar zich toe te trekken.
Naar wat allemaal werd geschrapt of op de vloer van de montagekamer belandde, kunnen we alleen maar gissen. Volgens Birney bevatte het oorspronkelijke scenario van CRIMEWAVE een scène in de metro, die zo’n twintig jaar later alsnog in Raimi’s SPIDER-MAN 2 opdook. En de Coens zouden de naam van de gevangenis waar Victor Ajax zijn executie afwacht, Hudsucker Penitentiary, een paar jaar later hergebruiken voor een eigen film. En zo nam iedereen, naast de nodige wijze lessen, toch nog iets nuttigs uit de puinhopen mee.
Extra’s: ***
Di: Shout Factory.Copyright Phil van Tongeren. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Oorspronkelijk gepubliceerd in Schokkend Nieuws #103, augustus/september 2013.
