Hideo Nakata mag samen met zijn spirituele confrater Kiyoshi Kurosawa (CURE, CHARISMA) verantwoordelijk worden gesteld voor het initiëren van een nieuwe Japanse horrorgolf en verse interesse voor de genrecinema in zijn land.
Met RING (1998) en RING 2 (1999) kreeg de nu veertigjarige scenarist-regisseur uit Okayama mondiale bijval op genrefestivals en zelfs daarbuiten. Het succes van de twee low-budget-shockers leidde o.m. tot een prequel (RING 0: BIRTHDAY, 2000, Norio Tsuruta) en tot zowel Koreaans als HongKongs plagiaat. De sterke punten in Nakata’s films zijn een zich buitengewoon behoedzaam opbouwende spanning en een dreigende sfeer die haaks staat op de popcorn-horrorformules van de laatste tien jaar. ‘Terug naar de oorsprong’, lijkt deze Japanner ons te zeggen met zijn suggestieve travellings, ongemakkelijke stiltes doorsneden met bladergeruis, stads- en vogelgeluiden, en langzaam in een nachtmerrie verzinkende personages.
Na het bitterzoete sprookje SLEEPING BRIDE (1999) kwam Nakata in 2000 met SADISTIC MASOCHISTIC, een docu over pinku eiga (softcore-porno) uit de notoire Nikkatsu-studio’s en het subtiele CHAOS. Daarin wordt de gescheiden en richtingloze klusjesman Goro Kuroda (Hagiwara, uit CURE) door de bankiersechtgenote Saori Komiyama (de bloedmooie Nakatami, uit RING) ingehuurd om haar ontvoering te ensceneren en aldus haar man dertig miljoen yen losgeld te laten betalen. Fijn plan, alleen raakt Goro verslingerd aan Saori, die vervolgens door een onbekende op haar ‘kidnap-adres’ wordt vermoord. Goro begraaft haar in een bos en probeert zijn bizarre geheim te vergeten, totdat hij, met zijn zoontje door de stad rijdend, Saori ziet lopen.
Net als de hoofdpersonen in de beste Hitchcock-thrillers is Alleman Goro pion in een vilein complot en kan hij al snel werkelijkheid nauwelijks nog van waan onderscheiden. Maar Nakata slaat een veel sinisterder en tragischer toon aan met zijn minimale vertelwijze: de chaos die in Goro’s leven binnentreedt heet Saori en gaat aanzienlijk verder dan het onheil dat de gemiddelde femme fatale aanricht. De als point of view gepresenteerde, ogenschijnlijk gefragmenteerde en zeer subjectieve blik van Goro doet wel denken aan die van Tony Musante in Argento’s L’UCCELLO DALLE PIUME DI CRISTALLO/THE BIRD WITH THE CRYSTAL PLUMAGE – hoe betrouwbaar is de waarneming van de protagonist, en dus van de kijker? Even ambivalent als schokkend is de scène waarin Goro, helemaal opgaand in de ontvoeringsfarce, Saori een strakke zwarte jurk laat aantrekken en haar met wit touw knevelt om alles zo plausibel mogelijk te maken. Er lijkt een vonk tussen de twee over te springen, tot Goro de hulpeloze jonge vrouw op de vloer werpt, haar slaat en bedreigt. De intensiteit van deze ene scène lijkt een voorproefje van nog verborgen krochten in Nakata’s psyche, op thema’s die op een dag wel eens Grote Cinema zouden kunnen opleveren in de klasse van Takashi Ishii (BLACK ANGEL, GONIN). Inmiddels heeft Nakata overigens de thriller THE LAST SCENE (werktitel: FATAL END) voltooid. Enfin, CHAOS is beslist niet voor iedereen, maar fascinerend in de sobere behandeling van een inktzwart verhaal vol dubbele bodems, en daarmee genre-sushi à la carte.
Beeld en geluid
Goede master in het 1.85:1-beeldformaat en Dolby Digital-geluid volgens de bekende Japanse kwaliteitsstandaard.
Extra’s
Klein in aantal en omvang: teaser, trailer, tien minuten niet ondertitelde Making of, cast- en crew-bio’s alleen in het Japans.
SN koopadvies
Geinteresseerden en Bonuskaarthouders wachten het best even op de betaalbare HK-editie. Japan-verslaafden die de creditcard acuut laten wapperen voor dure Nippon-schijfjes, vervoegen zich bij www.adrenafilm.de of een ander betrouwbaar kwaliteitspostorder-adres.
Copyright Oliver Kerkdijk. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #51, juli/augustus 2001.
