BLU-RAY | Toen Schokkend Nieuws’ Phil van Tongeren in 1995 naar Londen afreisde voor een interview met Lucio Fulci, liet hij zich door ‘s mans reputatie en fragiele toestand niet weerhouden om hem stevig aan de tand te voelen (zie SN#17). Durven we zeventien jaar later ook zo kritisch te zijn over zijn ‘meesterwerk’ ZOMBIE – of moeten we zeggen ZOMBI 2?
De verwarring over de titel is typerend voor de intentie waarmee de film destijds werd gemaakt. Gehaaide producenten probeerden het succes van DAWN OF THE DEAD (1978) – in Italië uitgebracht als ZOMBI – uit te buiten met een niet-officiële sequel. Daarvoor sleutelden ze een alternatief begin en einde aan een reeds bestaand scenario dat niets te maken had met de zombiefilm van George A. Romero. Voor het thuispubliek werd daar de titel ZOMBI 2 opgeplakt en zo was het boerenbedrog compleet. De deels Engelstalige cast wekte de suggestie dat het om een vervolg ging, maar kwam ook de export ten goede. Zo raakte ZOMBI 2 wijdverspreid, onder bloemrijke titels als NUEVA YORK BAJO EL TERROR DE LOS ZOMBI (Spanje) en WOODOO – DIE SCHRECKENSINSEL DER ZOMBIES (Duitsland). Dan kwam het Amerikaanse publiek er bekaaid af met ZOMBIE, al kregen ze er wel een memorabele tagline bij: We are going to eat you!
Dat is meteen ook essentie van het verder niet zo bijzondere verhaal over een jonge vrouw (Tisa Farrow) die tijdens de zoektocht naar haar vermiste vader verzeilt raakt op een Caribisch eiland en met haar metgezel (Ian McCulloh) ten prooi dreigt te vallen aan hongerige zombies. Voor Fulci en zijn effectencrew was dat het teken om alle registers open te trekken en de kijker te confronteren met wandelende doden in hun meest onsmakelijke verschijningsvormen, zoals het iconische exemplaar met de wormstekige oogkas.
Fulci’s film is van twijfelachtig allooi. Prachtige cinematografie en straffe make-up effecten gaan hand in hand met houterige dialogen en zotte plotwendingen. Een zombie die op de zeebodem een haai doodbijt, dat moet wel één van de mafste vertoningen in de geschiedenis van het genre zijn. Tegelijkertijd is de beruchte houtsplinter-in-oogbal-scène één van gruwelijkste horrormomenten ooit. Fulci durfde expliciet te zijn, waar anderen in de montage ijlings wegsneden. En met de smeerpijperij van make-up artiesten Gianetto De Rossi, Maurizio Trani en effectenmaker Gino de Rossi werd het visueel nog geloofwaardig ook. ZOMBI 2 schopte het zo van vakkundig gemaakte exploitatiefilm tot horrorklassieker.
Op basis van het originele en onversneden negatief bracht Blue Underground een blu-ray uit in de originele beeldverhouding (2.35:1). Eindelijk wordt onthuld wat in de hoeken van je versleten VHS-versie was bijgesneden of verloren ging in een soep van ruis en zwart- en grijstinten. Ook de audio is opgefrist, met keuze uit 5.1 Dolby Digital Surround EX en 7.1 DTS-HD, of – voor de puristen – de originele mono track in Engels of Italiaans. Naast plichtmatige extra’s als bioscooptrailers, radio- en tv-spotjes, is er een bijna tien minuten durende slideshow van posters en stills en een audiocommentaar (eerder verschenen op de dvd-special edition van Shriek Show) door redacteur Jason J. Slater (Diabolik Magazine) en Ian McCulloch. Laatstgenoemde beweert dat hij de film voor het eerst ziet en nooit had verwacht dat het zo’n succes zou worden. Grappig is zijn anekdote over een oom die video nasties voor de Britse overheid recenseerde en teleurgesteld was dat uitgerekend zijn neef een rol speelde in drie van zulke schandelijke films.
De enthousiaste intro van Guillermo del Toro voegt aan de film weinig toe, maar hij komt uitgebreider aan het woord op de tweede disc die uitpuilt van de interviews. Zombie Wasteland is een reeks interviews met onder anderen McCulloch, Al Cliver and Richard Johnson, geschoten tijdens een Cinema Wasteland conventie. Het lijkt alsof de castleden elkaar tegenwoordig beter kunnen pruimen dan tijdens de opnames eind jaren zeventig. In zeven andere interviews komen kopstukken aan het woord als co-scenarist Dardano Sacchetti, die vertelt over de invloed van comics op het scenario en de beperkingen die hem werden opgelegd. Cameraman Sergio Salvati heeft een technisch verhaal over het gebruik van licht en schaduw om de zombies van hun gruwelijkste kant te laten zien. Sappige details over de creatie van deze gruwelen – zombie versus haai en oogbalprik incluis – komen van het trio Gianetto De Rossi, Maurizio Trani en Gino de Rossi. Stuk voor stuk professionals, want, zo laat dochter Antonella Fulci weten, haar vader weigerde te werken met prutsers. Eigenlijk is het enige was aan deze overdaad aan extra’s ontbreekt, een kritisch interview met Fulci zelf. Had Phil van dat interview uit 1995 maar een bandopname bewaard.
Extra’s: *****
Di: Blue Underground. Copyright Rob van der Velden. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Gepubliceerd in Schokkend Nieuws #98, oktober/september 2012.
