Ook nu de tv-serie Star Trek: The Next Generation na 179 afleveringen gestopt is kampen de makers van de filmpendant van Gene Roddenberry’s erfgoed nog altijd met hetzelfde probleem. De Star Trek films richten zich in eerste instantie op fans van de serie, maar dienen ook toegankelijk te zijn voor een publiek dat de mythologie niet van A tot Z kan dromen.
Bij film nummer acht, STAR TREK: FIRST CONTACT, hadden producent Rick Berman en debuterend regisseur Jonathan Frakes, beter bekend als bemanningslid Riker, veel baat bij de aantrekkingskracht van de Borg, een bende biomechanische fascisten die in de beste afleveringen uit de serie Captain Picard wisten te hersenspoelen. Door dat verleden bevatte de film geslaagde plot- en karakternuances voor de fans, terwijl nieuwkomers veel plezier konden beleven aan de wisselwerking tussen de Borg en androide Data. Het verhaal van de nieuwe film is geen directe voortzetting van een in de serie geintroduceerd gegeven, de fans worden nu gepaaid met nieuwe verwikkelingen tussen de bekende personages. Zo proberen Riker en emotioneel raadsvrouw Troi hun oude relatie weer op te pikken, waardoor men al snel op het terrein van ordinaire soapseries belandt.
Inzet is een conflict rond een planeet die bewoners het eeuwige leven verschaft: de federatie wil met de door F. Murray Abraham vertolkte Ru’afo de planeet annexeren, zodat de aftakelende Ru’afo en andere zieken de heilzame krachten kunnen gebruiken. Picard weigert mee te werken: de primaire doelstelling van de federatie sluit ingrijpen in vreemde culturen uit en hij is verliefd op een planeetbewoonster. Al had Picards muiterij voor dramatisch vuurwerk kunnen zorgen, de nadruk ligt meer op zijn liefdesleven en de uitwerking van de planeet op de bezoekers dan op de conflicten met het thuisfront. Dat is misschien leuk voor verstokte fans, die hun helden eens wat anders zien doen, half geinteresseerden zoals ondergetekende kunnen er weinig mee.
Op het technische vlak is alles dik in orde, maar dat mag van een film als deze verwacht worden. Bovendien ontleent een sf-film tegenwoordig geen meerwaarde meer aan goed uitgevoerde trucages, die zijn met de komst van digitale technieken allang gemeengoed geworden. Rick Berman en co doen er goed aan het credo van de serie weer te omarmen: ‘Stoutmoedig gaan waar niemand geweest is’, dat is toch echt iets anders dan eindeloos voortburen op oude succesnummers.
Copyright Bart van der Put. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #39, februari/maart 1999.
