In een interview met collega’s Van Tongeren en Van der Put (SN #30 & 31) klaagde Wes Craven over de Amerikaanse filmkeuring MPAA met wie hij sinds zijn beruchte filmdebuut LAST HOUSE ON THE LEFT regelmatig heibel heeft. Hoewel Craven zich ervan bewust is dat werken voor de studio’s compromissen met censors inhoudt, heeft hij zich er altijd tegen verzet. SCREAM 3 wijst erop dat de regisseur dit keer geen zin had om over elk druppeltje bloed in discussie te gaan.
Waar de eerste twee SCREAM-films in-jokes en postmodernistische verwijzingen naar het genre nog wisten te combineren met onvervalst slasher-werk, is het horrorelement in dit derde deel vrijwel nihil. Scènes waarin de moordenaar in het spookmasker zijn slachtoffers achtervolgt ontberen spanning en intensiteit. Craven snijdt zelfs regelmatig weg naar een andere verhaallijn, waardoor het beklemmende effect dat deze scènes in de voorgangers teweeg bracht, volledig verloren gaat. Hoewel een gore-factor 0 bij zoveel gezapigheid weinig verbazing wekt, is het gebrek aan rondspattend bloed extra storend omdat het tekenend is voor de braafheid waarin de SCREAM-serie vervallen is.
Vanwaar deze ommezwaai? Het antwoord moet ongetwijfeld gezocht worden in de nasleep van het bloedbad op de middelbare school in Littleton. Toen politici en commentatoren in hun behoefte aan een zondebok riepen dat de moordenaars beinvloed waren door films, variërend van THE BASKETBALL DIARIES tot THE MATRIX, besloot Hollywood het geweld voorlopig maar wat af te zwakken. Dat SCREAM 3 slachtoffer is geworden van deze zelfcensuur is met name wrang omdat SCREAM en het vervolg scherp commentaar gaven op de misvatting dat horrorfilms verantwoordelijk zijn voor maatschappelijk geweld. Wes Craven moet de bui hebben zien hangen, maar zat vast aan zijn package-deal met Miramax: nog één horrorfilm en dan MUSIC FROM THE HEART met Meryl Streep.
Dat SCREAM 3 een broodklus is blijkt ook uit hetzelfde interview met SN waarin Craven zich pertinent tegen een derde SCREAM-film uitspreekt. Cravens bewering in de persmap dat hij tijdens het filmen van SCREAM al met het idee van het derde deel bezig was, is dan ook niet meer dan het zoveelste promotionele verzinsel dat de critici van langlopende film franchises de wind uit de zeilen moet nemen. Dat SCREAM van meet af aan als trilogie bedoeld was, moest ook al blijken uit het fabeltje dat geestelijke vader Kevin Williamson meteen drie scenario’s had geschreven. Niettemin vertelde Williamson in een interview met het kersverse horrorblad Wicked (zie verderop in dit nummer) dat hij het te druk had voor het script van SCREAM 3, dat nu uit de pen van Ehren Kruger (ARLINGTON ROAD) is gekomen.
Niet dat het veel verschil maakt. Kruger’s scenario volgt nauwgezet de formule van de voorgaande delen. Ook in SCREAM 3 maakt de moordenaar zijn opwachting in de proloog, waarin hij de eerste twee slachtoffers aan zijn mes rijgt. Wie is hij of zij? En waarom wil hij Sidney Prescott van kant maken? Dat zijn de vragen waar SCREAM 3, net als zijn voorgangers, om draait. Met betrekking tot de eerste voert Kruger net als Williamson een keur aan verdachten op. Het is aan de personages die voorgaande afleveringen overleefden om de werkelijke moordenaar te ontmaskeren, aan de hand van ‘filmregels’. En voor het afsluitende deel van een trilogie geldt dat er van alles kan gebeuren, vooral dingen die je nooit zou verwachten. Althans, zo wordt ons wijsgemaakt. Kruger houdt de kijker anderhalf uur lang een worst voor door aan te sturen op een sensationele onthulling, maar kan die belofte met een teleurstellende ontknoping niet waarmaken.
Dat SCREAM 3 tussen de slappe opening en dito ontknoping desondanks redelijk te genieten is, heeft te maken met het decor waar het verhaal zich tegen afspeelt: Hollywood. Tijdens haar speurwerk in de nieuwe reeks moorden komt de ambitieuze journaliste Gale Weathers (Cox Arquette) terecht op de set van Stab 3, de filmserie die gebaseerd is op de gebeurtenissen uit de eerste SCREAM. Haar vroegere liefde, voormalig hulpsheriff Dewey (Arquette), is bij de productie ingehuurd als adviseur door Jennifer Jolie (Posey), de actrice die Gale speelt in Stab 3. Kruger en Craven weten soms aardig gebruik te maken van de ambiguiteit die een filmset als achtergrond kan opleveren. Zo dwaalt Sidney op een gegeven ogenblik rond door een nagebouwd Woodsboro. De scène ademt een spookachtige sfeer, vooral omdat de bewegende deurklink die Sidney gewaar wordt, heel goed ingebeeld kan zijn. Ze heeft immers ook last van dagdromen en nachtmerries over haar overleden moeder.
tinseltown biedt ook voldoende mogelijkheden tot cameo’s (o.a. Roger Corman) en lollige in-jokes, die de amusementswaarde weliswaar opkrikken, maar die door de zweem van opportunisme die rond de film hangt, hun scherpte zijn verloren. Bob en Harvey Weinstein van Miramax en het merendeel van de cast hebben inmiddels laten weten dat SCREAM 3 definitief een trilogie blijft. Laten we het hopen, want als we iets kunnen concluderen uit de HALLOWEENS en FRIDAY THE 13TH-films die aanvankelijk als inspiratie dienden, is het wel dat horror franchises pas tot een einde komen wanneer de videoboeren er geen brood meer in zien.
Copyright Roel Haanen. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #44, februari/april 2000.
