Inmiddels is bekend dat THE GREEN MILE geen van de vier Oscars heeft gewonnen, waarvoor de film was genomineerd (film, scenario, mannelijke bijrol en geluid). Dat waren er sowieso al drie minder dan bij Darabonts eerste lange Stephen King-verfilming THE SHAWSHANK REDEMPTION, die uiteindelijk werd gepasseerd door Robert Zemeckis’ FORREST GUMP. Hoezeer ik het Darabont cs. ook gunde dit jaar wèl met een lading gouden beeldjes huiswaarts te keren, het zou minder verdiend zijn geweest dan vijf jaar geleden.
Hoewel THE GREEN MILE an sich een mooie en ondanks zijn 189 minuten onderhoudende film is: het is geen SHAWSHANK. Net als zijn ‘voorganger’ speelt Darabonts laatste zich grotendeels af binnen de muren van een gevangenis. Het grootste inhoudelijke verschil tussen de twee verhalen is echter de bovennatuurlijke gave waarmee King hoofdpersoon John Coffey (een imposante rol van de voor een Oscar genomineerde Duncan Clarke) in THE GREEN MILE heeft opgezadeld. De zwarte en boomlange ter dood veroordeelde brengt in 1935 de laatste weken van zijn leven door op de ‘Groene Mijl’, de deathrow van cipier Paul Edgecomb (Hanks, degelijk als altijd), die zijn naam dankt aan de vaalgroene kleur van de vloer.
Al vanaf de eerste ontmoeting rijst bij de schrandere Edgecomb het vermoeden dat de simpele Coffey wel eens onschuldig zou kunnen zijn aan de kindermoord waarvoor hij is veroordeeld. Niet alleen gedraagt de reus zich voor een psychopaat opvallend timide, bovendien bezit hij een geheimzinnige aanleg om lichamelijke aandoeningen ongedaan te maken. Hij geneest Edgecomb van zijn tergende blaasontsteking, doet een dode muis weer uit de dood herrijzen en weet zelfs een kankergezwel uit een ten dode opgeschreven vrouw te zuigen. Het paranormale vermogen van Coffey, de rode draad van de film, staat in vreemd contrast met de rest van het verhaal. De overige perikelen waarmee goedzak Edgecomb en zijn ploeg op hun deathrow te maken krijgen zijn allemaal puur menselijk.
Darabonts epische vertelling over het berouw van de ter dood veroordeelden, de vervelende sadist die het leven op de Groene Mijl elke dag bemoeilijkt en de groeiende verbondenheid tussen de bewakers en hun gevangenen, is onberispelijk in beeld gebracht. Darabont is net als King een verhalenverteller pur sang die precies weet hoe hij de kijker kan krijgen waar hij hem hebben wil. Het bovennatuurlijke element in het verhaal (iets dat in THE SHAWSHANK REDEMPTION volledig ontbrak) gaat hem echter moeilijker af. Zoals de meeste King-verfilmers weet ook Darabont moeilijk raad met de scènes die bij lezing juist uitdagen om je zelf een beeld te vormen van alle onverklaarbare elementen.
Net als in het boek gaan de wonderbaarlijke genezingen van Coffey gepaard met uit zijn mond vliegende insectjes en het exploderen van alle in zijn nabijheid verkerende lampen. Waar je dit gegeven in woorden direct voor lief neemt, omkleedt Darabont het in de film met zoveel slowmotion en dramatische poeha dat die momenten hinderlijk uit de toon vallen bij de rest van het verhaal. Ditzelfde geldt voor de emotionele momenten die het verhaal kent. Aan het einde van de film weet Darabont geen maat meer te houden en gaat de overdaad aan sentimentaliteit en moralisme ten koste van de aangename roes die de rest van de film teweegbrengt. Vergeleken met de ontelbare domme clichés, het slechte acteerwerk en de vaak goedkoop ogende monsters die de modale Stephen King-verfilming ontsieren, verliezen dit soort kritiekpunten echter aan belang.
En wie denkt dat hij zich voor onsmakelijke taferelen beter tot de videotheek kan wenden, heeft het bij het verkeerde eind. Met de gruwelijkste executie die bij mijn weten ooit in een Amerikaanse film te zien is geweest, bewijst Darabont dat de suggestie minstens zo huiveringwekkend kan zijn als het daadwerkelijk tonen van het schroeiende vlees en de exploderende oogbollen die King in zijn boek beschrijft.
Copyright Robbert Blokland. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #44, februari/april 2000.
