Scenarist Joss Whedon stond voor een lastige taak. Na haar zelfmoord in ALIEN 3 leek het uitgesloten woman warrior Ripley voor een vierde deel op te laten draven.
In eerste instantie bedacht Whedon een verhaal rond het meisje Newt uit deel 2, dat inmiddels oud en wijs genoeg zou zijn om de fakkel van de inmiddels 48-jarige Sigourney Weaver over te nemen. Bij 20th Century Fox schrokken ze evenwel terug voor een Ripley-loze film, waarop de scenarist wat water bij de wijn deed en uiteindelijk met een gekloonde Ripley op de proppen kwam, compleet met baby-alien in de baarmoeder en gekweekt uit het DNA van het dode origineel.
Het volgende probleem was voor dit scenario de juiste regisseur te vinden. Maar een ding moet je de beheerders van de ALIEN(S)-franchise nageven: op dat punt gaan ze zelden over een nacht ijs. Dus werden er uitnodigingen verstuurd naar eigenzinnige talenten als Anthony Waller (MUTE WITNESS, AN AMERICAN WEREWOLF IN PARIS) en Danny Boyle (TRAINSPOTTING, A LIFE LESS ORDINARY), die beiden bedankten voor de eer. De Fransman Jean-Pierre Jeunet (DELICATESSEN, LA CITÉ DES ENFANTS PERDUS) hapte wel toe, zonder een woord Engels te spreken overigens.
Als het aan iemand te danken is dat ALIEN: RESURRECTION uiteindelijk net geen kloon is geworden van de voorgangers, dan is het aan deze ex-striptekenaar. Het scenario verzandt, na de veelbelovende premisse, namelijk wél in een flauwe aaneenschakeling van inmiddels overbekende situaties. Weer volgen we een crew van rouwdouwers, die met hopeloos ontoereikend wapentuig door het onoverzichtelijke, karig verlichte gangenstelsel van een verlaten ruimteschip dwaalt, met achter elke bocht of hoek het gevaar van een kwijlend monster. Manmoedig worstelt Jeunet zich door de clichés van de plot heen, maar je ziet dat hij zich er niet erg op z’n gemak bij voelt. Ook de halfslachtige pogingen wat humor in het gegeven te injecteren, pakken niet goed uit, al is het een vondst dat de bij iedere deur aangebrachte scanners nu eens niet op een stem of duimafdruk reageren, maar op menselijke adem.
Als karikaturist zit Jeunet met nog een handicap: het gezelschap dat hij hier bij elkaar brengt bezit als gewoonlijk weer een hoog freak-gehalte, kijk alleen maar eens naar het groteske aardappelhoofd van Perlman en de komisch gekreukelde kop van Dominique Pinon, beiden ook te zien in de eerdere films van Jeunet. Het zijn personages waar hij beter mee overweg kan dan met het tweetal dat het geweten van het gezelschap vormt: Ripley en de selfmade terroriste Call (Ryder). Toch een probleempje wanneer de karakters met potentieel de meeste diepgang niet uit de verf komen.
Op cruciale momenten weet Jeunet de zaak op puur visuele bravoure (en gesteund door de uitstekende art direction van Nigel Phelps) aardig uit het slop te halen. Zoals wanneer Ripley de betekenis ontdekt van de getatoueerde ‘8’ op haar arm: in een laboratorium worden de zeven eerdere, dramatisch mislukte kloon-experimenten op sterk water bewaard. De confrontatie met een nog levend exemplaar gaat zelfs de kijker door merg en been. Een ander dramatisch én visueel hoogtepunt is een duel met de aliens onder water, sowieso een unicum in de cyclus. Wat de aliens zelf betreft, die komen goddank slechts voor een klein deel uit de computer. ALIEN: RESURRECTION biedt overwegend special effects oude-stijl, veel rubber en kwijl dus, en dat is na het digitale dino-offensief van de afgelopen jaren wel zo verfrissend. Maar of we nu reikhalzend uit moeten zien naar deel 5, dat is weer een andere kwestie.
Copyright Phil van Tongeren. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Oorspronkelijk gepubliceerd in Schokkend Nieuws #32, oktober/november 1997.
