De juiste timing is van groot belang bij een goocheltruc, maar helaas belandt THE PRESTIGE zo ongeveer simultaan in de zalen met THE ILLUSIONIST. Een oude goochelwijsheid luidt dat het applaus slechts klinkt voor de man op het podium, niet voor de assistent of dubbelganger in de doos of onder het podium. Dat is jammer, want zowel THE ILLUSIONIST als THE PRESTIGE verdient het voetlicht.
THE PRESTIGE is de verfilming van Christopher Priests meticuleus opgebouwde, negentiende-eeuwse roman uit 1995. Christopher Nolan laat graag doorschemeren dat het een tussendoortje betreft tussen zijn twee grootse Batman-verfilmingen in. Dat is te bescheiden. Naar verluidt wou Sam Mendes (AMERICAN BEAUTY) de roman een tijdje geleden al eens aanpakken, maar stelde Priest zijn veto: hij had MEMENTO gezien en wist meteen dat Nolan de klus moest klaren. Nolan adapteerde de lijvige roman samen met zijn broer Jonathan. Hij knipte, plakte, verschoof, wikte en woog tot de puzzelstukken in elkaar schoven. Met als kers op de taart een nieuw, maar even verrassend einde.
Aan het eind van de negentiende eeuw is Londen in de ban van magie. Oude theaters worden opgelapt en geprepareerd voor nieuwe goochelshows. Robert Angier (Hugh Jackman) en Alfred Borden (Christian Bale) werken als assistent voor een uitgerangeerde goochelaar, maar een fataal ongeluk voor de ogen van honderden geschokte toeschouwers drijft hen uit elkaar. Een tijd later hebben ze elk hun eigen show op poten staan. Borden blijkt de meest ambitieuze van de twee. Hij gaat op zoek naar een nieuwe truc waar andere goochelaars zich het hoofd over moeten breken, een truc die uniek is en alleen hij kan uitvoeren. Tot grote ontsteltenis van Angier en diens oude mentor Cutter (Michael Caine) komt hij met ‘The Transported Man’, een nog nooit vertoonde verdwijntruc.
De gefrustreerde Angier doet verwoede pogingen om de truc van Borden te stelen. De bevallige assistente Olivia Wenscombe (Scarlett Johansson) wordt de speelbal tussen de twee magiërs. Dagboeken worden gestolen. Trucs gesaboteerd. Illusies doorprikt. Tot Angier in contact komt met de excentrieke uitvinder Nikola Tesla (David Bowie). In Colorado Springs werkt deze aan een geheimzinnige, maar uiterst gevaarlijke machine. Net wat Angier nodig heeft voor zijn ‘New Transported Man’.
In het begin van de film legt goochelveteraan Cutter ons de drie delen van een goocheltruc uit: ‘the pledge’, waarin de goochelaar een alledaags voorwerp toont; ‘the turn’, waarin hij iets met dat voorwerp doet, en uiteindelijk ‘the prestige’, waarin je als toeschouwer omver wordt geblazen door een onverwachte twist. Christopher Nolan heeft zijn Victoriaanse film exact volgens deze drie delen opgebouwd. Als toeschouwer glijd je ongemerkt steeds dieper mee in de gitzwarte maalstroom van wraak, eerroof en opoffering. Nolan schuwt de nodige trucs en coup de théâtres niet. Als hij uiteindelijk in de slotminuten zijn ‘prestige’ presenteert, valt je mond wagenwijd open. Het konijn zit in de hoed. De vrouw is doormidden gezaagd.
Van de eerste tot de laatste minuut ademt THE PRESTIGE een magische, nostalgische sfeer uit. De mist kringelt onheilspellend door de Londense steegjes, en in de stoffige theaterzaaltjes is de spanning om te snijden. Wat er zich in de straten en zalen afspeelt, is zo mogelijk nog interessanter. Niemand minder dan David Copperfield hielp met de vaak indrukwekkende en altijd ingenieuze goocheltrucs. Hugh Jackman is goed op dreef als de op wraak beluste Angier, maar Christian Bale is als geobsedeerde perfectionist beter. Hij beseft als geen ander dat je een truc niet opvoert, maar beleeft. Let vooral op de wijze woorden van een alweer briljante Michael Caine als Cutter: ‘Are you watching closely?’ In een non-lineaire puzzelfilm vol hoge hoeden, dichtklappende vogelkooien, lege geweren en onmogelijke verwisseltrucs is dat meer dan nodig.
Di (NL/BE): Warner Bros. (BE: 10 januari/NL: 8 februari)
Copyright Hans Dewijngaert. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 25 januari 2007.
