Norman Jewisons ROLLERBALL (1975) schildert een wereldorde anno 2018, waarin racisme, armoede, ziekte, gewapende conflicten en persoonlijk initiatief zijn uitgebannen en tot het verleden behoren (het jaar 2018 leek in 1975 nog ver weg). Resterende anti-sociale gevoelens worden weggesluisd via een immens populaire en ultra-gewelddadige sport, Rollerball, een combinatie van rugby, hockey, rolschaatsen en motorracen.
De film beschrijft hoe het individualisme van Rollerball’s sterspeler, Jonathan E (James Caan), dit schijnbaar utopische systeem op losse schroeven zet en het feilen ervan onhoudbaar aan het licht brengt: geen Utopia maar Dystopia.
Jewisons ROLLERBALL was misschien niet de ultieme satire op een toekomstige samenleving (de film roept meer vragen op dan hij kan beantwoorden), maar het was in elk geval een interessant discussiestuk – en de regels en choreografie van het Rollerball-spel waren glashelder. John McTiernan heeft nu een remake van deze film gemaakt (zijn tweede remake van een Jewison-film, na THE THOMAS CROWN AFFAIR, 1999). Het futuristische element is verdwenen: de film speelt anno nu in Russische satellietstaatjes, die vrijwel bezwijken onder corruptie in alle gelederen. De Big Brother-achtige spreekbuis voor het systeem is ditmaal een ex-KGB-man met een diep bedenkelijke achtergrond (Réno). Het Rollerball-spel is niet meer dan reclame-gedreven wereldwijde big business, wat het hele centrale idee van het gegeven naar de achterbank verwijst. De figuur van de charismatische, proletarische en rebellerende Jonathan E is afgezwakt tot een jonge skateboarder (Klein) uit San Francisco, wiens hoogste ideaal het is om publiek met zijn gestunt de stuipen op het lijf te jagen. Jewisons heldere choreografie van het Rollerball-spel is gedevalueerd tot zeer luidruchtig, woest stuntwerk waaraan ieder overzicht ontbreekt. Wanneer op zeker moment ingrijpende veranderingen in de regels van het spel worden aangekondigd, die allerwegen consternatie veroorzaken onder spelers en publiek, beseft de kijker plots met de oorspronkelijke regels niet eens op de hoogte te zijn!
Het blijft veelal onduidelijk welke spelers tot welke teams behoren, kortom, wie precies wie dreunend tegen de grond smakt, zodat zelfs de score onduidelijk blijft. En de humor is onbedoeld: wanneer Jonathan te horen krijgt dat door een krakende botsing het brein van één zijner spelers voorgoed is uitgeschakeld, is dit de eerste indicatie dat de man überhaupt een brein heeft. Werkelijk niets in deze film straalt nog enige relevantie uit; het is bijgevolg onmogelijk om voor enig aspect ervan belangstelling op te brengen. ROLLERBALL-the remake is een ongelooflijke, nietszeggende chaos. Voor de trivia-verzamelaar: dit is de film waarin de Nederlandse kickboxer Lucia Rijker een kleine rol heeft. Haar dialoog beperkt zich tot één opmerking. ‘Blijf met je vuile, vieze poten van me af!!’ sist zij woedend in goed verstaanbaar Nederlands. Dit geeft het algehele niveau van de productie aardig weer.
Copyright 2003 Erique J. Rebel. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #58, voorjaar 2003.
