Mensen met smetvrees moeten niet naar CONTAGION, de virusthriller van Steven Soderbergh. Virologen over heel de wereld prijzen de film om z’n realistische benadering. Een graai in een kommetje borrelnootjes, een vluchtige handdruk, een draaiende deurknop; een pandemie is nooit ver weg.
Voor alle duidelijkheid: het MEV-1-virus dat in de film zoveel onheil veroorzaakt, is fictief. Maar het zou zomaar kunnen uitbreken, vooral als de mensheid even lichtzinnig met de aarde blijft klooien als nu het geval is. Soderbergh zwaait streng met het vingertje. Moeder Natuur laat niet met zich sollen. Als de mens in Hong Kong een stukje ongerept groen omhakt, dan neemt de vleermuis mondiaal wraak.
Soderbergh is een regisseur die van vele markten thuis is. Zijn curriculum omvat zowel gelikte blockbusters als obscure arthousefilms. De laatste tijd gaf hij aan dat hij het filmen een beetje beu is en liever voltijds zou schilderen. Door films in verschillende stijlen en registers te maken, houdt hij het voor zichzelf toch interessant.
In CONTAGION hanteert hij een strakke, haast documentaire stijl. Er zitten uiteraard end of the world shots in van verlaten woonwijken en overvolle sportzalen vol geëvacueerde mensen, maar wie zich laat leiden door de lekker door actie gedreven trailer, komt bedrogen uit. Soderbergh is in CONTAGION eerder de neutrale, klinische observator. Hij registreert en deelt mee. De beeldtaal die hij gebruikt dient dat doel. Titels duiden aan hoeveel dagen er sinds de uitbraak verstreken zijn.
Om de spanning er toch nog in te houden, begint CONTAGION op dag twee, niet op dag één. Een zakenvrouw (Gwyneth Paltrow) voelt zich op de vlucht van Hong Kong naar Minneapolis een beetje grieperig. Vier dagen later is ze dood. Haar man (Matt Damon) is immuun voor het virus dat intussen wereldwijd om zich heen grijpt.
Een bleke, uitgemergelde Paltrow legt als ‘patient zero’ dus al gauw het loodje, maar Soderbergh heeft ook verder een fantastische cast tot zijn beschikking. Even diep ademhalen: Laurence Fishburne is het hoofd van het Centrum for Disease Control, Kate Winslet draaft op als epidemiologe en Marion Cotillard als arts van de World Health Organization. Jude Law heeft een vreemde bijrol als internetblogger die de onkunde van de overheid aan de kaak wil stellen, maar er zelf een dubbele agenda op nahoudt. Soderbergh springt in zijn bekende hyperlink-stijl van personage naar personage en van stad naar stad.
De regisseur is vakman genoeg om zijn film boeiend te houden van dag twee tot dag 135, wanneer er uiteindelijk een remedie tegen MEV-1 gevonden wordt. De laatste scène, waarin we dag één te zien krijgen, kondigt zich aan als een grote onthulling over de oorsprong van het virus, maar is in feite niets meer dan de logische uitkomst van de som die in de loop van de film al werd opgelost.
CONTAGION schuift dus griezelig goed in elkaar, maar het ontbreekt de film aan durf en lef, en door het brede palet aan personages ook aan inleving en emotie. Je zit erbij en kijkt ernaar. Het maakt van CONTAGION vakwerk. Kuch. Maar echt blijven hangen doet de film toch niet. Hatsjie.
Di: Warner Bros. (NL: 20 oktober, BE: 19 oktober) Copyright Hans Dewijgaert. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 20 oktober 2011.