BULLET IN THE HEAD is nu eindelijk in Nederland op video verkrijgbaar, jammer genoeg in een Engels nagesynchroniseerde en full-screen versie die de film geen recht doet.
Met THE KILLER uit 1989, een geëxalteerd gangster-drama halverwege Scorsese en Jean-Pierre Melville, vestigde Hong Kong-regisseur John Woo zijn naam in het Westen. Vier jaar later, na alweer zo’n uitzinnige proeve van heroic bloodshed, HARD-BOILED, kon Woo in Hollywood aan de slag met de Belg Jean-Claude Van Damme. Het resultaat daarvan, HARD TARGET, hield niet over, maar Woo lijkt vastbesloten in de VS te blijven. Niet alleen was zijn reputatie in Hong Kong al een tijdje tanende, de Britse kroonkolonie gaat in 1997 over in Chinese handen en dat maakt het bestaan er voor de kunstenaar niet zekerder op. Tussen THE KILLER en HARD-BOILED regisseerde Woo nog twee films in Hong Kong, die wat minder makkelijk hun weg naar het Westen vonden: het oorlogs-drama BULLET IN THE HEAD (1990) en de gangster-komedie ONCE A THIEF (1991). De eerste is nu eindelijk in Nederland op video verkrijgbaar, jammer genoeg in een Engels nagesynchroniseerde en full-screen versie die de film geen recht doet.
Verenigde Woo in THE KILLER elementen uit melodrama’s van Douglas Sirk en de gangsterfilms van Scorsese en Melville, BULLET IN THE HEAD is zijn versie van Michael Cimino’s THE DEER HUNTER (1978). Nadat de onafscheidelijke Frank (Cheung) en Ben (Leung) in Hong Kong een bendeleider hebben vermoord, nemen ze samen met boezemvriend Tom (Lee) én een paar koffers vol smokkelwaar de wijk naar Vietnam. Het is 1968, de oorlog is in volle gang en de zwarte markt bloeit. In Saigon raken ze bevriend met huurmoordenaar Luke (Yam), die hen helpt in de strijd tegen een gangsterbaas. Nogmaals slaan de vrienden op de vlucht, om ditmaal in handen te vallen van de Vietcong. Ze worden o.a. gedwongen vastgebonden krijgsgevangenen dood te schieten, maar weten uit te breken. Uiteindelijk slagen twee van hen erin de veilige thuishaven te bereiken. Maar dan moet het echte drama nog beginnen.
Net als Cimino is het Woo in BULLET IN THE HEAD minder te doen om de gruwelen van de Vietnam-oorlog dan om het effect ervan op de vriendschap tussen de drie mannen. Klassieke Woo-thema’s als loyaliteit en verraad passeren de revu, waarbij de regisseur nogmaals laat zien dat de scheidslijn tussen goed en kwaad verre van absoluut is. Uiteindelijk is het een van de vrienden die verraad pleegt, terwijl de koelbloedige huurmoordenaar niet te beroerd is zijn eigen leven op het spel te zetten om dat van een ander te redden. De dik aangezette melodramatische verwikkelingen (om maar te zwijgen van de door merg en been gaande nasynchronisatie) maken het voor de Westerse kijker niet eenvoudig de film op waarde te schatten. Aan de andere kant is het vrijwel onmogelijk je niet te laten meeslepen door Woo’s lyrische stijl. BULLET IN THE HEAD voorziet in virtuoos georchestreerde bloodshed en is schaamteloos sentimenteel. Maar tegelijkertijd is het de rauwste, meest ongepolijste en meest pessimistische film die de regisseur tot nu toe maakte. Niet voor niets eindigt de film met een shot van de schedel van Frankie naast het lichaam van Tom, die zojuist door Ben is doodgeschoten. Het einde van een vrienschap en het einde van een groots epos.
Copyright Phil van Tongeren. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #21, oktober/november 1995.
