Nog geen jaar na het verschijnen van de met veel poeha omgeven Stanley Kubrick Collection formuleren de heren van het Nederlandse dvd-label Italian Shock een passend antwoord op zoveel Goede Smaak: hier is The Joe D’Amato Collection.
Nu was er van een gebrekkig aanbod van D’Amato’s werk op dvd niet echt sprake: waarschijnlijk is er van geen enkele Italiaanse cineast zoveel op schijf gezet als van de man die zich Joe noemde, ofschoon hij als Aristide geboren werd. Fellini bereikt ons slechts mondjesmaat, De Sica is onvindbaar, Visconti spoorloos en Antonioni foetsie, terwijl Joe notabene van gene zijde de schappen blijft vullen. De markt voor fijnzinnige titels als PORNO HOLOCAUST, DIRTY LOVE, of THE UNTOLD STORY OF MARCO POLO is nu eenmaal groter dan die voor bonafide filmkunst, en tegen de enorme erfenis van Joe valt niet op te persen, in de digitaal versatiele zin des woords dan. Nu is het voor menigeen best te begrijpen dat er een grote behoefte aan reguliere pomp-en-zuig opera’s bestaat, dat was altijd zo en dat zal ook wel zo blijven. Lastig wordt het pas wanneer een weldenkend mens zich buigt over de vraag wie er in godsnaam blij zal zijn met een werkje als BUIO OMEGA, en waarom dan wel? En belangrijker nog: zijn zij met velen? Aan zelfkennis heeft het D’Amato nimmer ontbroken, aan commercieel inzicht evenmin. De aimabele Italiaan verklaarde herhaaldelijk dat hij weinig talent had voor het opbouwen van spanning, en dat hij juist daarom alle trossen los gooide bij het bloedvergieten. Net als de Tielse smalfilmer Wim Vink betrok Joe zijn special effects bij het abattoir, en het moet gezegd dat hij beslist talent had voor het kiezen van de juiste camerahoek en de optimale uitsnede. BUIO OMEGA zit vol smerigheid die authentiek genoeg oogt om 22 jaar na dato nog te verontrusten, en het besef dat we niet naar menselijke ingewanden, maar naar koeiedarmen zitten te kijken doet daar helemaal niets aan af. De film schetst de ijzige relatie tussen de steenrijke en totaal verknipte Frank en zijn akelige huishoudster Iris. Zij wil de Jonge God huwen en heeft dus alle reden om jaloers te zijn op zijn vriendinnetje Anna, ware het niet dat Anna opgezet en morsdood in de echtelijke sponde ligt opgebaard. Diverse buitenstaanders kruisen hun pad, en dat blijkt bij herhaling fataal, waarop Frank en Iris samen de rotzooi opruimen, of naar believen opeten. Een lekker stel.
Er zijn momenten waarop BUIO OMEGA aan Mario Bava’s LISA AND THE DEVIL herinnert; zo bevatten beide films een scène waarin een door de gestoorde jongen verleide dame tijdens het vrijen merkt dat ze naast een lijk in bed ligt. De films hebben meer inhoudelijke overeenkomsten, maar Bava was een groot estheet met een talent voor poëzie en Joe een marskramer met een gebrek aan gêne. BUIO OMEGA is inhoudelijk en stilistisch zo plat als een dubbeltje, kermisvermaak zonder enige diepgang. Beter dan D’Amato met Bava te vergelijken is het dan ook om hem met Vink te vergelijken, en dan wint Joe het met een darmlengte voorsprong van Wim. Rest de vraag hoe groot het contingent bloedhonden is dat dit werkje op dvd zal aanschaffen. Welnu, er bestaat in Duitsland een heuse ‘Geheimnisvolle Filmclub Buio Omega’, waar men Joe’s smerigste werk zo hoog heeft zitten dat men er uit citeren kan. Een paar jaar geleden kreeg een Duits tv-programma lucht van het olijke genootschap, en het duurde niet lang of men slingerde een fijne reportage de ether in. En zo kon het gebeuren dat ook daar weer uit geciteerd werd, want de uit het publiek geschreeuwde kreet ‘Fulci! Titten Abschneiden!’ is er natuurlijk een voor de eeuwigheid.
De afgesneden tieten brengen ons vanzelf bij EMANUELLE E GLI ULTIMI CANNIBALI, de tweede film in de prestigieuze Joe D’Amato Collection. Het internationaal als TRAP THEM AND KILL THEM uitgevente werkje is weliswaar erg bloederig, maar Latijns-Amerikaans zonlicht en gebrekkig grimeerwerk verdragen elkaar slecht, zodat de combinatie van slachtafval en prothesen uit de fopshop weinig indruk maakt. Tenzij men natuurlijk al gruwt van het idee dat het afsnijden van tieten en piemels Ÿberhaupt tot de verplichte nummers van een filmgenre behoort. Welnu, dat is het geval: geen kannibalenfilm is compleet zonder het door de Amerikaanse bloedhond Chas Balun ooit als ‘penis-whacking’ getypeerde gesol met piemels, en tepels zijn er in dit soort films om opgegeten te worden. Behalve wanneer ze toebehoren aan de uit Utrecht afkomstige Laura Gemser, die met Joe een hele reeks films rond haar alter ego Emanuelle maakte. De combinatie van bloot gefrunnik en bloederige excessen zou later in D’Amato’s monumentale misvatting SEXY NIGHTS OF THE LIVING DEAD een logisch eindpunt bereiken, maar doet hier nog relatief braaf aan. Al heeft het ook wel weer wat om te zien hoe een Hollandse diva onder Italiaanse regie copulerend voor de Twin Towers in New York geschiedenis schrijft. Het zinloos geneuk en de onbeholpen dialogen, doorspekt met antropononsens, worden fantastisch ondersteund door de muziek van huiscomponist Nico Fidenco, waarbij met name het steeds terugkerende themaliedje beklijft. ‘I’m your Queen!’, tettert de zangeres, ‘You’re my King!’, vervolgt ze. Om even later te klagen: ‘My arms are so tired, when I make love to you!’ Dat de dvd als bonus de complete soundtrack bevat valt met dit soort vocaliën zonder meer toe te juichen. Voorts bevatten beide fraai ogende dvd’s de trailers van de films en heeft onze eigen Mike Lebbing zich de nodige moeite getroost om in tekst een compleet overzicht van Joe’s schaamstreken te geven. Hij liever dan ik, al was het zeker een aangenaam platvloers en waarlijk ranzig avondje met deze twee proeven van D’Amato’s schaamteloosheid.
EXTRA’S **
Copyright Bart van der Put. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #54, april 2002.
