THE BROTHERS GRIMM is zo’n uitgesproken Terry Gilliam-idee dat het als een verrassing komt dat iemand anders het heeft bedacht. De klassieke sprookjeswereld van de Duitse Grimms, tegen het licht gehouden en binnenstebuiten gekeerd: het kan niet anders dan het werk zijn van de bedenker van THE ADVENTURES OF BARON MUNCHAUSEN en TIME BANDITS.
Maar nee, het script komt van Ehren Kruger, die zich na THE RING 1 en 2 en THE SKELETON KEY wel Hollywoods huidige hofleverancier van griezelverhalen mag noemen. Voor THE BROTHERS GRIMM verzon hij het uitgangspunt dat de twee Duitse broers hun inspiratie ontleenden aan dingen die ze echt hadden meegemaakt. En dus zien we bij aanvang van de film een Roodkapje door het bos huppelen en een Hans en Grietje in hetzelfde woud verdwalen. Het blijkt dat in het dorp Marbaden kinderen aan de lopende band verdwijnen. Een bron van zorg voor de Franse generaal Delatombe (Pryce), onder wiens toezicht het gebied valt. Hij denkt te weten wie hij het bos moet insturen om het raadsel op te lossen: Wilhelm en Jacob Grimm, twee rondreizende oplichters die bijgelovige plattelanders zogenaamd van hun geestverschijningen afhelpen. Verschijningen die zij eerst met behulp van wat handlangers in scène hebben gezet. De broers mogen kiezen: de doodstraf, of de verdwenen kinderen van Marbaden terugvinden. Delatombe stuurt zijn beste man mee om er voor te zorgen dat de twee niet de benen nemen: hoofdmartelaar Cavaldi (Stormare).
Het is dat er vermoedelijk geen erven Grimm meer zijn, anders hadden de makers nog last gekregen met de karaktermoord die hier gepleegd wordt op de respectabele broers. Vooral Will (Damon) is een gehaaide sjacheraar die zich na gedane arbeid graag mag terugtrekken met twee lokale dames voor een spelletje ‘Who’s the fairest of them all’. Jacob (Ledger) is meer naar de werkelijkheid getekend, hij schrijft de opvallendste folklore die hij tegenkomt op in een notitieboek dat hij steeds met zich meedraagt.
Dit klinkt niet alleen als typisch Gilliam, het ziet er ook zo uit. Voor THE BROTHERS GRIMM werd in de studio een compleet dorp nagebouwd, plus een schilderachtig bos met verplaatsbare bomen. De regisseur is zichtbaar huiverig voor cgi en verkoos voor de meeste special effects traditioneel handwerk. Visueel kan de film zich dus meten met ’s mans beste werk. Het is vooral inhoudelijk dat THE BROTHERS GRIMM tekort schiet. Het lijkt wel of Gilliam en Kruger maar geen juiste balans hebben kunnen vinden. De film is veel te kluchtig om eng of sprookjesachtig te zijn, maar tegelijk veel te bloederig om zuiver komisch te zijn. Kort gezegd: de magie ontbreekt. De casting is ook verkeerd: Ledger en Damon zijn flets, al moet te hunner verdediging gezegd worden dat hun personages in het script nauwelijks uit de verf komen. Het over-acteren van Pryce en Stormare begint ook snel op de zenuwen te werken, net als het gegoochel met Europese accenten. THE BROTHERS GRIMM oogt als een Gilliam en heeft het uitgangspunt van een Gilliam, maar blijkt uiteindelijk niet veel meer dan een flauwe afspiegeling van diens betere films.
Copyright Mark van den Tempel. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #67, najaar 2005.
