Stuwdammen en -meren worden wel gezien als symbolen van zowel vooruitgang als teloorgang. Enerzijds leveren zij voor onbepaalde tijd energie en doen nieuwe waterrecreatiegebieden ontstaan, anderzijds verdwijnen dorpen en gehuchten onder het wateroppervlak en daarmee gebruiken, gewoonten, tradities en soms hele culturen. Het is een kleine stap om zich voor te stellen dat ontheemde geesten, vertegenwoordigers van die verdronken waarden, op een kwade dag zullen herrijzen om de moderne mens om rekenschap te vragen.
Het is een kleine stap om zich voor te stellen dat ontheemde geesten, vertegenwoordigers van die verdronken waarden, op een kwade dag zullen herrijzen om de moderne mens om rekenschap te vragen. Tussen het obscure THE DAM (Hank W. Dickinson, 1967) en het niet minder obscure GHOST LAKE (Jay Woelfel, 2004) liggen tenminste tien films (waaronder enkele tv-films) die deze gedachte verder uitwerken, meestal in de vorm van een horrorfilm. Voorlopige hekkensluiter in die reeks is BENEATH STILL WATERS, waarin het eeuwenoude dorpje Marienbad, Galicia, in 1965 onder water verdwijnt na de aanleg van de immense Debaria-dam. Mèt het dorp verdrinkt ook een sekte van zwartmagiërs, die in Marienbad voor veel geweld, ontvoeringen, bloedvergieten, moord, kannibalisme en zelfverminking verantwoordelijk is geweest. Nu, veertig jaar later, lijkt de sekte onder aanvoering van occultist Mordecai Salas (Gordon) uit het stuwmeer op te staan om het gebied rond de Debaria-dam aan een nieuw schrikbewind te onderwerpen. Fotojournalist/duiker Dan Quarry (McKell) ontdekt dat het meer huiveringwekkende geheimen verbergt…
Eventueel hooggespannen verwachtingen omtrent BENEATH STILL WATERS worden vrijwel direct gefrustreerd doordat de film (onfrisse) shockmomenten afwisselt met schutterige, onwennige spelfragmenten die een overkoepelende suspense in de weg staan en doen verpieteren. Ook de levenloze Engelse nasynchronisatie werkt sterk in het nadeel van de film. Yuzna staat niet bekend als een subtiele regisseur: waar een tikje volstaat, bezigt hij bij voorkeur een visuele mep met een knuppel en de habituele overkill die hiervan het gevolg is, doet de rolprent de das om. Er een onsmakelijke bende van maken is niet hetzelfde als een atmosfeer creëren waarin horror en suspense kunnen gedijen. Sommige dromerige, zelfs poëtische fragmenten, zoals de onderwaterscènes in het verdronken Marienbad, doen vermoeden dat diep onder zijn film een veel beter, boeiend werkstuk zit verscholen, dat worstelt om aan de oppervlakte te geraken, maar vooralsnog niet boven water wil komen – zoals bij veel (Spaans) werk van Yuzna. Bij zijn meer recente oeuvre is men altijd geneigd te verzuchten ‘Wat een film had dit kunnen zijn’.
Hopelijk vaart de regisseur, American in exile, beter bij terugkeer in de VS. BENEATH STILL WATERS is waarschijnlijk de laatste film uit de koker van Fantastic Factory, sub-label van de Spaanse productie-maatschappij Filmax, die ons zal bereiken. Zie hiervoor het artikel ‘Barcelona Blues’ in SN #69.
Di: Paradiso
Copyright Erique J. Rebel. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Oorspronkelijk gepubliceerd in Schokkend Nieuws #71. najaar 2006.
