Zeven jaar geleden blies George Miller ons allemaal uit onze stoel in de bioscoop met zijn meesterwerk MAD MAX: FURY ROAD, een van de beste actiefilms aller tijden. Momenteel zit hij weer in de woestijn om de prequel FURIOSA op te nemen, maar in de tussentijd kunnen we dit nieuwe romantische sprookje van hem kijken.
Een belangrijke kwaliteit die een regisseur een auteur maakt is stilistische samenhang. Een herkenbare stijl helpt bij het verkrijgen van de iconische status. Regisseurs als Quentin Tarantino, Spike Lee en Alfred Hitchcock staan bekend om bepaalde conventies die keer op keer herhaald worden in hun films. George Miller is een vreemde eend in de bijt onder de hedendaagse auteurs. MAD MAX en MAD MAX 2 waren zijn carrièremakers, Aussie-klassiekers die het postapocalyptische genre hebben gedefinieerd. Daarop volgde THE TWILIGHT ZONE: THE MOVIE, de desastreuze anthologiefilm die drie mensen het leven heeft gekost tijdens een helikoptercrash. Over het algemeen zijn mensen het eens dat Miller, die niks te maken had met het ongeluk, met NIGHTMARE AT 20.000 FEET het beste segment in de film had geregisseerd. Tijdens de jaren tachtig bleef Miller voornamelijk binnen het genre-domein met MAD MAX: BEYOND THUNDERDOME en de fantasiekomedie THE WITCHES OF EASTWICK, maar de jaren negentig zagen hem een compleet andere richting inslaan. In 1995 schreef en produceerde hij de kinderklassieker BABE, en drie jaar later regisseerde hij zelf het vervolg, BABE: PIG IN THE CITY.
Net wanneer je denkt dat je niet verder verwijderd kan raken van de grimmige apocalyps van MAD MAX dan een pratende big, komt George aan met HAPPY FEET. De twee muzikale animatiekomedies over dansende pinguïns werden niet al te best ontvangen, vooral niet door de Amerikaanse conservatieve media, maar zorgde wel dat Miller in zijn eerste Oscarbeeldje kon binnenhalen. In 2015 keerde hij terug naar zijn roots in de Australische outback, maar dat verhaal kent iedereen wel. Wat Millers carrière laat zien is dat je niet per se een vaste stijl of genrekeuze hoeft te hebben om een iconische regisseur te zijn. Miller is in de afgelopen 51 jaar uitgegroeid van een lowbudget-indie-filmmaker tot de schepper van blockbusters, maar hij is nooit gestopt met experimenteren. Dit brengt ons bij zijn meest recente project, een film die is opgenomen toen Miller vanwege de pandemie niet verder kon werken aan FURIOSA. Maar dat maakt THREE THOUSAND YEARS OF LONGING absoluut geen tweederangs film.
Wij volgen Tilda Swinton als Alithea Binnie, een academicus die een lezing komt geven in Turkije. Haar expertise ligt binnen de narratologie, de studie van verhaaltheorie en verteltheorie, maar ondanks een beroep dat zo gefocust is op fictie, is Alithea een heel nuchter en rationeel persoon. Dat vertelt ze ook de djinn, gespeeld door Idris Elba, die uit het flesje komt dat ze op de bazaar heeft gekocht. Wanneer deze geest in haar hotelkamer tevoorschijn komt duurt het maar even totdat ze de situatie volledig heeft geaccepteerd. De djinn legt haar uit dat ze drie wensen mag doen, maar Alithea heeft geen idee wat ze zou willen, ze is helemaal tevreden. Wat ze wel graag wil is meer horen over de geest en hoe hij in dat flesje is beland. En zo begint Elba, gehuld in een witte badjas en met een kopje thee, zijn levensverhaal te vertellen.
THREE THOUSAND YEARS OF LONGING is eigenlijk een prachtige mengelmoes van ideeën uit Millers gehele oeuvre. Het rustige gesprek tussen Swinton en Elba staat in contrast met de flashbacks vol actie, melodrama en magie. Het leven van de djinn kruist dat van historische figuren zoals Koning Solomon en de Koningin van Sheba, en Sultan Suleyman. We zien oorlogen en overdadige paleizen, weliswaar opgenomen met een behoorlijke hoeveelheid CGI maar artistiek gecomponeerd en vormgegeven. Met de verschillende seksscènes en een paar enge scènes is hij niet zo kindvriendelijk als BABE, maar persoonlijk denk ik dat een tienjarige hier echt wel wat uithaalt, zeker omdat het belang van een actieve fantasie zo wordt onderstreept. Ik was verrast dat de film nog een halfuur doorging nadat de djinn klaar was met zijn verhalen; hierna volgt een filosofisch gesprek over het leven, liefde en fantasie dat deed denken aan David Mitchells roman Cloud Atlas. Dit slotstuk was veruit het beste onderdeel van de film. Hoewel de sprookjes die te zien waren allerlei genres en fantastische elementen aanhaalden, laat Miller zien dat hij nog steeds echte magie kan vangen met twee goede acteurs in een woonkamer. Misschien wel zijn beste film na FURY ROAD. Ik ben benieuwd of hij zichzelf volgend jaar weer zal overtreffen.
Distributie: The Searchers (NL: 17 november) Copyright Jons Klaessens. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 18 november 2022
