‘Wes Craven Presents’ staat in grote letters op het affiche van THEY. Dat is merkwaardig, want zijn naam is op de titelrol niet terug te vinden. Een kwestie van een contractuele verplichting, of is hier sprake van consumentenmisleiding? Feit is dat THEY heel goed bedacht zou kunnen zijn door Craven. Een groepje twintigers dat als enige op de hoogte is van een bizarre dreiging uit het onderbewustzijn: dat klinkt als een NIGHTMARE ON ELM STREET met psychologiestudenten.
THEY gaat uit van een universeel herkenbaar gegeven: de kinderangst voor het donker. Wie heeft immers niet z’n ouders gesmeekt het ganglicht aan te laten, uit vrees voor, ja voor wat eigenlijk? THEY onthult waar al die kindertjes zo bang voor zijn. Wezens uit een andere dimensie gebruiken het donker om toegang tot onze wereld te krijgen. Kinderkamers zijn daarbij favoriet, want wie gelooft er nou een bang kind? Eenmaal binnen gaan de wezens aan de slag met praktijken die zo duister zijn, dat THEY ze maar helemaal buiten beeld houdt. Centraal in de film staat Julia, een psychologiestudente die bezoek krijgt van een jeugdvriend. Deze Billy vertelt haar over de wezens uit hun jeugd, die na een periode van relatieve rust plots weer actief zijn geworden. Hij is zo overtuigd van hun aanwezigheid dat hij na die mededeling gelijk maar zelfmoord pleegt. Het zet Julia op het spoor van meer leeftijdsgenoten die vergelijkbare vermoedens koesteren. Ondertussen zucht hun woonplaats onder stroomstoringen, wat het Hen erg gemakkelijk maakt om toe te slaan. THEY is het soort film waarin een personage zonder aanleiding over een uitgestorven landweg rijdt, alleen maar om de makers een excuus te geven een ontmoeting in het duister op te zetten. Zo wordt het natuurlijk nooit eng. Schrijver Brendan William Hood is vooral een bedreven dief van andermans ideeën (de zwembad-scene uit CAT PEOPLE), en komt pas in de finale op de proppen met zelfbedachte suspense. Te laat voor regisseur Robert Harmon om van THEY een even gedenkwaardige shocker te maken als zijn eersteling, THE HITCHER. MARK VAN DEN TEMPEL •• Copyright 2003 Mark van den Tempel. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #58, p19.