Wie was of is Burr Jerger? Het digitale orakel van de Internet Movie Database meldt niets meer dan een enkele bijrol in de Amerikaans-Duitse coproductie CAPTAIN SINDBAD, in 1963 geregisseerd door Byron Haskin, en in de boekenkast van ondergetekende is de naam onvindbaar. En dus kunnen we Jerger alleen maar beoordelen op het vermoedelijk in 1971 in België gemaakte GENERAL MASSACRE, dat onlangs op het Belgische videolabel Death Valley verscheen.
De regisseur, producent en acteur baseerde het scenario van de no-budget 16mm film op zijn romans The Saga of April Sixth en General Massacre, zo meldt de optiteling. Daaruit valt ook op te maken dat de film bedoeld is als een aanklacht tegen de Amerikaanse praktijk om seksuele psychopaten “zoals The Boston Strangler” bij het leger in te lijven, een praktijk die volgens Jerger uitmondde in de slachting van de onschuldige burgers van My Lai, de zwartste bladzijde uit de Vietnamoorlog. Het is een op z’n zachtst gezegd unieke lezing van de feiten, die vooral bedoeld lijkt om Jergers merkwaardige film te rechtvaardigen.
Als serieuze aanklacht valt GENERAL MASSACRE nauwelijks serieus te nemen, daarvoor vervullen typisch exploitatieve elementen als herhaald damesbloot en authentiek dierenleed een te grote rol. Maar de ranzige scènes worden wel afgewisseld met een lang en uiteindelijk erg saai verhoor van de generaal met de toepasselijke achternaam, die als hoofdverantwoordelijke voor het drama van My Lai wordt opgevoerd. De zwart-wit scènes liggen ingebed in een relaas over de terugkeer van de generaal naar zijn Belgische villa, waar hij ooit zijn (blote) vrouw vermoordde en waar zijn dochter eenzelfde lot wacht.
De verknipte generaal wordt gespeeld door Jerger, een confronterende zet vergelijkbaar met die van Joe Spinell in MANIAC: je vraagt je af waarom iemand zo’n weerzinwekkende rol voor zichzelf bedacht. Jerger gaat nog verder dan Spinell later zou doen: hij gaat dagelijks met zijn korporaal in Belgische weilanden op patrouile, en dat roept aanvankelijk herinneringen aan Monty Python of Dick Verdult’s dolkomische BOER OF DUTY (‘Brabants eerste gezellige oorlogsfilm’) op, tot hij in een koe de vijand meent te herkennen en er zijn machinegeweer op leegschiet. De koe is echt, de kogels ook, de lang uitgesponnen (en twee keer vertoonde) sterfscène afschuwelijk. Later schiet Jerger twee eenden aan flarden en voegt hij nog wat schokkend archiefmateriaal uit Vietnam toe.
Foute boel, maar ondanks het dierenleed en een uit vijf amateurs samengestelde cast, waarin echtgenote Tia Jerger als minst getalenteerde naar voren komt, is GENERAL MASSACRE een intrigerende film. Want welke andere amateurfilmer haalt het in zijn hoofd voor nop een anderhalf uur durende aanklacht tegen de Vietnamoorlog te draaien? En dan sluit de film ook nog af met een reeks onvoorstelbare mededelingen, waarin Jerger wordt opgevoerd als een sinds het McCarthy-tijdperk permanent vervolgd voorvechter van Amerikaanse burgerrechten, wiens CIA-dossier hem tot ver in Europa bleef achtervolgen.
Dat GENERAL MASSACRE niet op het filmfestival van Cannes vertoond mocht worden en dat de film in Frankrijk verboden werd heeft volgens de tekst dan ook niets met het amateuristische karakter of het dierenleed te maken, maar is het gevolg van een door de CIA georkestreerd wereldwijd complot tegen Burr Jerger! Met stomheid geslagen rest me slechts een conclusie: Burr Jerger is of was zo gek als een deur en zijn magnum opus is één van de merkwaardigste films die ik ooit zag.
Copyright Bart van der Put. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Oorspronkelijk gepubliceerd in Schokkend Nieuws #36, juli/augustus 1998),
