Het schijnt dat de meest gewelddadige bordeelbezoekers vaak de beste banen hebben. In het Londen van koningin Victoria was het niet anders. De beruchtste hoerenloper van allemaal, Jack the Ripper, was beslist van goede komaf.
Hoe hoog hij op de maatschappelijke ladder stond, daar zijn de meningen over verdeeld. Potentiële daders variëren van een gestoorde dokter uit Amerika tot de aan syfilis lijdende kleinzoon van Victoria. In From Hell, de Ripper-strip van Alan Moore en Eddie Campbell, spelen vrijmetselaars een grote rol. Doorgaans ook geen jongens van het volk.
Hoofdrolspeler in de strip èn in de filmversie van Albert en Allen Hughes is Frederic Abberline. Het is een aan opium verslaafde politie-inspecteur die bij het oplossen van moordzaken gebruik maakt van zijn helderziende gaven. Die heeft hij hard nodig bij de grootste uitdaging van zijn carrière: het opsporen van de man die als Jack the Ripper het Londense Whitechapel-district onveilig maakt. Het is Abberline (een cockney Johnny Depp) die ontdekt dat de slachtoffers niet willekeurig gekozen zijn. De hoertjes kennen elkaar, waren zelfs met z’n allen getuige op de bruiloft van een van de slachtoffers. Door vriendschap te sluiten met prostituee Mary Kelly (Graham), denkt Abberline vanzelf Jack tegen het lijf te zullen lopen.
FROM HELL richt zich behalve op de mogelijke dader ook nadrukkelijk op diens slachtoffers. De titel lijkt dan ook evenzeer te verwijzen naar de belabberde omstandigheden waaronder de prostituees hun werk moeten doen als naar de mogelijke afkomst van de dader. Zo worden de vrouwen schandelijk uitgebuit door hun pooiers. Ze moeten zittend slapen en worden dan door een touw op hun plaats gehouden. Details als deze verraden de research die aan de film (of in elk geval aan de strip) vooraf is gegaan. Ook de ontrafeling van de plot, waarbij een curieuze theorie wordt gevolgd, verraadt kennis van Victoriaans Engeland. Het is het interessantste aspect van FROM HELL. Abberline en zijn assistent zijn duidelijk geinspireerd op Sherlock Holmes en Watson, en de ontleding van de zaak is Conan Doyle waardig.
Alleen is FROM HELL ook een griezelfilm, en daarin schiet de film tekort. FROM HELL is gewoon niet echt eng. Gekozen is voor een barokke vormgeving die zich nog het beste laat omschrijven als ‘Hammer on acid.’ Zonlicht dringt niet door tot de binnenplaatsen van Whitechapel, waar de betaalde seks gewoon op straat plaatsvindt terwijl de Elephant Man zich uit de voeten maakt. Allemaal reuze sfeervol, maar na verloop van tijd wil je toch een goed getimed schrikeffect. Die blijven uit. Als de makers het realisme van hun theorieën hadden gekoppeld aan een minder barokke stijl, was FROM HELL vast beklemmender geworden. Per slot van rekening opent de film met een quote van Jack zelf, waarin hij zichzelf aan de wieg van de 20ste eeuw plaatst. Als Jack the Ripper ’s werelds eerste seriemoordenaar was, hadden de makers dan niet beter voor een sobere stijl à la SILENCE OF THE LAMBS kunnen kiezen?
Copyright Mark van den Tempel. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #54, voorjaar 2002.
