Gezien alle ophef zou je bijna vergeten dat BLACK PANTHER niet de eerste Marvelfilm is met een zwarte held. De BLADE-trilogie met Wesley Snipes kan zelfs gezien worden als voorbode van de tsunami aan superheldenfilms die ons nog steeds overspoelt. Maar nooit was de zwarte identiteit belangrijker dan in Ryan Cooglers afrofuturistische epos.
De titelheld is T’Challa (Chadwick Boseman), koning van het fictieve Afrikaanse land Wakanda. Ooit landde daar een meteoor die bestond uit het eveneens fictieve supermetaal vibranium. Dankzij deze buitenaardse grondstof, en het feit dat het land nooit gekoloniseerd is, kon Wakanda uitgroeien tot de meest technologisch geavanceerde beschaving op aarde. In het geheim: naar de buitenwereld presenteert Wakanda zich als arm en stoffig.
Kort nadat T’Challa de troon heeft bestegen krijgt hij te maken met Erik ‘Killmonger’ Stevens (Michael B. Jordan), een Wakandiaanse Amerikaan, huurmoordenaar, vibraniumdief en een van de beste antagonisten uit het Marvel-universum. Een schurk in de categorie ‘heeft een punt maar gaat te ver’: Killmonger wil wraak nemen op het westen en vanuit Wakanda de wereld koloniseren. Met vuur en passie gespeeld door Michael B. Jordan is Killmonger een personage dat het karikatuur ontstijgt en een – binnen Marvels universum – geloofwaardig mens wordt.
Jammer dat nu Marvel eindelijk eens een goede schurk heeft, hij het opneemt tegen zo’n saaie protagonist. Chadwick Boseman doet het prima, maar veel meer dan de voorspelbare ontwikkeling van de held die leert zijn verantwoordelijkheid te nemen zien we bij T’Challa niet. Dan zijn de sprankelende bijrollen van Lupita Nyong’o en Letitia Wright een betere reden om te juichen voor de good guys.
Maar het belangrijkste aan BLACK PANTHER is de arena waarin de film zich afspeelt: Wakanda is de mooiste en meest tastbaar aanvoelende fantasiewereld die Marvel tot nu toe heeft neergezet. De afrofuturistische decors en kostuums zijn op zich al genoeg reden om de film een bezoek te brengen. De CGI mag dan niet helemaal geslaagd zijn (zoals wel vaker bij Marvel), de kleurrijke ontwerpen van Hannah Bleacher, beïnvloed door het tekenwerk van Jack Kirby en Afrikaanse architectuur, staan overeind. Ook de warme cinematografie van Rachel Morrison draagt eraan bij dat BLACK PANTHER een van de weinige Marvelfilms is met een eigen smoel. Helaas zijn de actiescènes als vertrouwd gemonteerd zonder enige logica – behalve een enkel gevecht-in-een-shot, haast een verplicht nummer in hedendaagse prestige-actiecinema, en hier prima uitgevoerd.
BLACK PANTHER is zonder twijfel de meest expliciet politieke Marvelfilm tot nu toe. Dat betekent niet dat de film een pamflet is. We zijn vrij een eigen mening te vormen over het isolationisme van Wakanda en over de identiteitspolitiek van de personages. Het is voor sommige kijkers al controversieel genoeg dat Marvel überhaupt de omgang van zwarte Amerikanen met hun Afrikaanse connectie tot een belangrijk thema maakt, en het centrale conflict baseert op het debat dat tussen hen (en niet óver hen) gevoerd wordt. Los van je mening over dat debat: het is verfrissend een blockbuster te zien die zo complex en direct omgaat met een politiek thema.
Distributeur: Disney. Release NL en BE: 14 februari 2018. Copyright Julius Koetsier. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 14 februari 2018.
