Al enige tijd stelt elke streamingdienst zich de vraag: wat wordt de nieuwe GAME OF THRONES? Amazon doet een gooi naar die kroon met een big budget-productie, niveau GOT seizoen 7, van Robert Jordans fantasy-epos THE WHEEL OF TIME, die vandaag in première gaat.
Ter voorkoming van teleurstelling maar meteen het antwoord: WOT is niet de nieuwe GOT. Het mist de rauwe grandeur en allure die je vanaf de eerste aflevering George R.R. Martins wereld in trok. Bij de eerste aflevering van THE WHEEL OF TIME vraag je je eerder af waar dat enorme budget naartoe is gegaan. Hopelijk naar hoofdrolspeelster Rosamund Pike, wier charisma de saaie expositie in een generieke herberg overstijgt. Pike speelt Moiraine, een in het blauw geklede tovenares die het dorpje Two Rivers bezoekt, een soort Shire zonder Hobbits, want THE WHEEL OF TIME is meer THE LORD OF THE RINGS dan GAME OF THRONES. Altijd al: in de jaren negentig was de boekenreeks een van de talloze The Lord of the Rings-klonen die aan het hongerige fantasypubliek werden opgediend.
De serie werd populair omdat hij dicht bij de inspiratiebron bleef, niet omdat Jordan zo’n goede schrijver was. Orks werden Trollocs, Ringgeesten werden Fades en zelfs Tolkiens vervloekte dolk op Amon Sûl keerde terug als vervloekte dolk in de schaduwstad Shadar Logoth – die, toegegeven, in de serie oogstrelend griezelig oogt. Hoera, eindelijk wat te zien van dat veelbesproken budget. WOT is langer en breedsprakiger dan LOTR, pakweg duizend pagina’s per deel, en berucht omdat Jordan overleed voordat hij de cyclus kon voltooien. De laatste twee van de in totaal veertien boeken werden geschreven door Brandon Sanderson, met hulp van Jordans weduwe. Die zijn een stuk dunner.
Een interessantere vraag is of Amazon een ander deel van hun pitch waarmaakt: vrouwvriendelijker zijn dan GOT – en dus dan LOTR, waarin vrouwen immers helemaal geen rol van betekenis spelen. In theorie leent de reeks zich ervoor, want in Jordans wereld kunnen alleen vrouwen magie gebruiken. Dat zit zo: lang geleden vocht een man die men de Draak noemde tegen de Dark One, Jordans versie van Sauron. Daarbij werd de wereld gebroken en mannelijke magie werd besmet met het kwaad. De gebruikers worden waanzinnig. Vrouwelijke magie bleef zuiver. De machtigste vrouwelijke magiërs zijn opgedeeld in zeven categorieën, de Ajah, elk met hun eigen kleur en taak. Omdat de geschiedenis zich herhaalt, hebben ze gezworen om de wereld te beschermen tijdens de volgende eindstrijd, wanneer de Draak is herboren en het kwaad zijn kracht herwint. Alleen verschillen de Ajah nogal van mening over de aanpak. De rode jagen meedogenloos op mannen die magie gebruiken, de gele zijn genezers, de groene de krijgers, en de blauwe, waar Moraine toe behoort, zijn de strategen, spionnen en verkenners. Rode en blauwe Ajah staan op gespannen voet met elkaar.
Kenmerkend voor fantasy is de uitverkorene, THE WHEEL OF TIME heeft er vijf. Drie jongens, twee meisjes. Een van hen is de herboren Draak, wat uiteraard de reden is waarom Moiraine en haar ‘warder’ Lan Mandragoran het dorp bezoeken. Maar wie? Stoere boerenzoon Rand Al’Thor? Zwijgzame dorpssmid Perrin Aybara? Trickster Mat Cauthon? Rands jeugdliefde Egwene Al’Vere, die in de leer wil bij nummer vijf, wisdom/genezeres Nyneave Al’Meara? Maar dan wordt het dorp overvallen door een horde Trollocs onder leiding van een Fade. Moiraine beseft dat het kwaad jacht op de Draak maakt, en besluit om het hele gezelschap naar de White Tower te brengen, het bolwerk van de vrouwelijke magiërs. Uiteraard een reis vol gevaren: Trollocs, Fades, schaduwsteden… En dat terwijl het in de White Tower zelf ook geen pais en vree is, met al die vrouwelijke intriges.
Van tevoren had ik er een hard hoofd in. Het was namelijk een rare pitch, omdat Jordans werk in theorie wel feministisch is, maar in de praktijk was de beste man hopeloos in het neerzetten van sterke vrouwen. Zijn twaalfduizend pagina’s zitten vol deinende boezems in duizelingwekkende decolletés, de hevigste emoties verbeeldt hij met rukken aan vlechten, en elke held heeft twee, drie vrouwen die hem aanbidden. Waar Martins GOT-heldinnen complexe personages in dienst van zichzelf zijn, werden Jordans vrouwen gaandeweg steeds meer inwisselbaar. Ik werd echter prettig verrast door de zes afleveringen die ik ter recensering kreeg.
Ja, Pike draagt de serie. Moiraine, die ook in de boeken Jordans interessantste vrouwelijke personage is, speelt ze met de juiste aristocratische uitstraling en koelte, die ze op precies de juiste momenten verzacht. Nynaeve was in de boeken nooit mijn favoriet, maar Zoë Robins zet haar nukkigheid fraai om in fierheid, wat haar een ideaal personage voor cosplay maakt. Madeleine Maddens Egwene sprankelt Josha Stradowski’s Rand van het scherm, wat niet erg is, want boek-Rand is ook vlak. Goed gecast dus. Marcus Rutherford en Barney Harris zijn prima als Perrin en Mat, en Daniel Henney slaagt er zelfs in om Lan Mandragoran humor te geven. Sophie Okonedo is perfect als Siuan Sanche, Amyrlin Seat en leider van de vrouwelijke magiërs, en heeft sterke chemie met Pike. Daardoor slaagt de serie er zowaar in wat ik eerst onmogelijk achtte: Jordans personages zijn ineens sympathiek. Maar het meest gecharmeerd was ik van de wending in aflevering zes, die in feite de ideale straf is voor Jordans conservatieve genderopvattingen. Dus ja, missie geslaagd, WOT-team. Die wending leverde precies die halve schedel op die mijn waardering op vier brengt.
Distributie: Amazon Prime Video. Release: 19 november 2021. Copyright: Natasja van Loon. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 19 november 2021.
