Bijzondere wezens, gehuisvest achter gigantische hekken in een speciale dierentuin in aanbouw waar onvermijdelijk iets op het punt staat fout te gaan. Is dit soms een film uit de JURASSIC PARK-reeks? Nee, het is CRYPTOZOO, regisseur Dash Shaws alternatieve animatiefilm.
In de film blijkt dat vrijwel alle mythologische wezens echt bestaan, van het kleinste dwaallichtje tot de grootste draak. De meeste mensen denken echter dat deze zogeheten ‘cryptids’ alleen in sprookjes voorkomen, en wanneer je er eentje ziet wordt je voor gek versleten. Desondanks geloven sommige mensen in het bestaan van cryptids en jagen er zelfs op. Sommigen daarvan zijn goede jagers, die proberen deze wezens gevangen te zetten in een enorme dierentuin, de Cryptozoo uit de titel, om ze te beschermen. Maar je hebt ook slechte jagers, die proberen een slaatje uit de cryptids te slaan.
De beste jager van de goeden is hoofdpersone Lauren, die als kind ooit geholpen werd door de mythische dromenvreter Baku, en sindsdien naar dit wezen op zoek is. Haar grootste tegenstander is de cynische en egoïstische winstmaniak Nicholas, die cryptids verkoopt aan de hoogste bieder en van de Baku een militair wapen wil maken. Want wat werkt beter tegen boomknuffelende linkse hippies dan een wezen dat hun dromen en hoop kan opeten? De continue strijd tussen deze partijen loopt hoog op wanneer door een ongeluk de beveiliging in de zoo uitvalt en alle cryptids ineens vrij rond kunnen lopen. Dat is misschien leuk als je een bosnimf tegenkomt, maar bij een hydra of een mantichora is het toch echt rennen geblazen… En Nicholas valt meteen de Cryptozoo aan met zijn leger, om zoveel mogelijk wezens buit te kunnen maken.
Dash Shaw heeft overduidelijk een grote liefde voor mythologische wezens, en heeft een legertje tekenaars bij elkaar gekregen om al deze dieren leven in te blazen. De vele tientallen schepsels zijn apart vormgegeven en vormen het hart van de film. Mensen komen duidelijk op een tweede plaats en zien eruit als misvormde karikaturen. Maar dat is altijd nog beter dan de wapens, helikopters, tanks en raketten, want die ogen alsof ze er door een kind van vijf jaar oud nog snel bij gekrabbeld zijn.
Het eindplaatje heeft wat weg van de animaties die Terry Gilliam maakte voor Monty Python, of een film van Ralph Bakshi wanneer iemand er weer eens met al zijn productiegeld vandoor was gegaan. Vaak knullig, maar soms ook verbazingwekkend ambitieus. Wanneer je jezelf er voor open stelt, gaat deze half-om-half-stijl na een paar minuten wennen, en kan je je een beetje laten meeslepen door dit ultra-empathische verhaal.
Want oei, oei, oei, wat moet je meeleven met al deze zielige opgejaagde wezens. De film zwaait continu met een opgeheven vingertje en wijst naar alles wat slecht is, en je bent een heel erg gemene exploitant wanneer je er anders over denkt. Hulde aan het milieu, diversiteit, en liefde, inclusief seks! Aan de ene kant is CRYPTOZOO daardoor haast gênant naïef en belerend, vooral in een film bedoeld voor volwassenen, maar aan de andere kant is het ook wel weer eens verfrissend om zo’n wereldverbeterende boodschap verteld te zien worden zonder ook maar een greintje zelfspot of cynisme.
En gelukkig is er nog wel wat ruimte voor nuance aan de kant van de ‘goeden’, waar soms wat vraagtekens worden gezet bij de goede bedoelingen en de achterliggende motieven. Dus als je niet allergisch bent voor een flinke portie goede bedoelingen, en apart tekenwerk leuk vindt, dan heb je echt wel genoeg plezier bij het bekijken van CRYPTOZOO. Want apart is het in ieder geval.
Distributie: September Film. Release NL: 18 november 2021: Ard Vijn. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 18 november 2021.
