Bladerend door het vorige nummer van dit periodiek raakte een drietal Japanners tijdens mijn festivalbezoek aan het Baskische San Sebasti脿n in een verhitte discussie. Inzet was de advertentie voor de dvd van SHOGUN’S SADISM. Die film kenden ze zeker, maar de Aziatische teksten in de advertentie konden ze niet thuisbrengen. ‘Not Japanese!’, klonk het resoluut. Dat het drietal de film uit 1969 louter op basis van de foto herkende verbaast niet: de vrouw die daarop vastgebonden ligt wordt in het curieuze werkje door twee ossen aan stukken getrokken, en zoiets laat een blijvende indruk achter.
[gezamenlijke bespreking van SHOGUN’S SADISM en KIKICHU]
Helaas wordt de beruchte sc猫ne niet vermeld in Thomas Weissers naslagwerk Japanese Cinema, waarin de martelfilms van regisseur Teruo Ishii een eigen lemma krijgen en de drie door distributeur Japan Shock vermelde titels voor de ossenfilm niet terug te vinden zijn. Weisser slaat evenwel de spijker op de kop door te stellen dat de acht Ishii-films nauwelijks aandacht besteden aan plot, karakterontwikkeling of motivatie voor het getoonde sadisme. De regisseur stak alle energie in de hoofdattractie van een subgenre dat hij zelf ‘Ero-Gro’ doopte. Dat staat voor erotiek van het groteske soort. Grotesk is SHOGUN’S SADISM zeker, maar erotisch? Ishii opent met een reeks zwart-wit-foto’s van oorlogsgruwelen uit de twintigste eeuw, en toont vervolgens een reeks expliciet gereconstrueerde excessen uit de zeventiende- en negentiende eeuw. Als we de film moeten geloven kregen Japanse vrouwen en christenen er destijds ongenadig van langs: van verkrachting en castratie tot kruisiging en onthoofding blijft niets hen of de kijker bespaard. Wie dat als erotisch ervaart doet er goed aan in therapie te gaan. Wie overtuigend ge毛nsceneerde rechttoe-rechtaan ellende in cinemascope wil zien is bij Ishii aan het juiste adres, en krijgt er bovendien vier knettergekke Duitse trailers bij. TERUO ISHII Distributeur Japan Shock doet de bedrijfsnaam ook eer aan MET KICHIKU (KICHIKU DAI ENKAI/LARGE BANQUET OF THE BRUTES, 1997), waarin regisseur Kazuyoshi Kumakiri wel de moeite neemt om een verhaal met een kop en een staart te vertellen. De film toont de escalerende gekte binnen een groep radicale activisten die elkaar na de zelfmoord van hun leider naar het leven staan. In de thematisch verwante reeks low-budget films uit de scene rond Shinya Tsukamoto (TETSUO, 1989) slaat KICHIKU beslist geen slecht figuur. Waar sommige navolgers van Tsukamoto hun woede van de eerste tot de laatste minuut op het doek smeten, kiest Kumakiri voor een subtiele opbouw die zich in het hysterisch bloederige slot dubbel en dwars uitbetaalt. Dat de opnamen van de beklemmende film gepaard gingen met slappe-lachbuien blijkt uit een dertig minuten durende blik achter de schermen, waarin we een aanstekelijk enthousiaste groep jongeren met een 16mm-camera kleine wonderen zien verrichten. Enkele van symboliek vergeven beelden in de film maken duidelijk dat Kumakiri met KICHIKU een serieuze boodschap uitdraagt, maar de karige en asynchrone ondertitels zorgen ervoor dat die buiten de landsgrenzen niet overkomt. De film ziet er in de beeldvullende weergave goed uit, zoals er op de kwaliteit van het cinemascope-beeld van SHOGUN’S SADISM ook niets valt af te dingen. Beide dvd’s zijn voorzien van bijzonder koddig geanimeerde menu’s, maar ontberen betrouwbare informatie over de makers.
film ** / extra’s * Copyright 2004 Bart van der Put. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #61, p46.
