De fanpagina op Facebook (ruim 23.000 likes) houdt de herinnering levend. Iedere zondag is er wel iemand die getuigt van het Grote Gemis. Vanavond geen RIPPER STREET op BBC 1!
Sinds de opkomst van onafhankelijke betaalzenders als HBO is de waardering voor – en het oeverloze fangelul over – ‘kwaliteitsseries’ geëxplodeerd. Je telt niet meer mee als je niet naar HOMELAND kijkt. Wie nog nooit heeft gehoord van BREAKING BAD is een beklagenswaardige kneus. Is ook een beetje zo, want natuurlijk zijn die series steengoed.
Gek genoeg heb ik de afgelopen maanden nog niemand de loftrompet horen steken over het Britse RIPPER STREET. Zou het zijn omdat de serie gewoon bij de deftige dus saaie BBC te zien was, en nog niet downloadable of in dvd-box beschikbaar? Tussen 30 december 2012 en 24 februari van dit jaar werden acht afleveringen uitgezonden. De éérste acht, want nog voor de première kondigde de omroep al een vervolg aan voor 2014. Voor wie ze gemist heeft, of voor wie het allemaal nog eens wil zien, is er nu de dvd.
RIPPER STREET speelt zich af in en rond het politiebureau van Whitechapel, gelegen in Londens armoedige East End anno 1889. Het is een half jaar na de laatste moord die met zekerheid aan de onvindbare Jack the Ripper kan worden toegeschreven, maar de angst zit er bij de buurt én politie nog goed in. Elke nieuwe moord wordt door de publieke opinie aan Jack toegeschreven, waarna inspecteur Edmund Reid en zijn mannen in actie komen. Om de misdaden op te lossen én de hysterie te bezweren. Reid wordt o.a. bijgestaan door de stugge maar hondstrouwe sergeant Drake en forensisch arts, voormalig Amerikaans Pinkertondetective én ongeleid projectiel Homer Jackson.
Critici wezen al op uiterlijke overeenkomsten met Guy Ritchies Sherlock Holmes-films, maar de speurders van seriebedenker Richard Warlow doen hun werk in tegenstelling Robert Downey’s Holmes niet tongue in cheek en de kwade genii zijn geen meesterbreinen à la professor Moriarty. Jack zelf is alleen in naam aanwezig; Warlow besloot al in een vroeg stadium de legende buiten de verhalen te houden.
In RIPPER STREET hangt het kwaad veelvuldig samen met de groeistuipen van een maatschappij op weg naar de twintigste eeuw. Daarbij wordt regelmatig een link gelegd met problematiek die ook nu nog zeer herkenbaar is. Zo beleven we in episode 1 de geboorte van de snuff-film, terwijl in episode 8 het gevaar van anonieme dates – in dit geval via krantenadvertenties in plaat van internet – tot inzet van de intrige is gemaakt.
RIPPER STREET werd vrijwel in zijn geheel op locaties in Dublin opgenomen, maar met slim toegepaste cgi toveren de makers ons een overtuigend groezelig en duister Londen voor ogen. In nauwe steegjes en schemerige souterrains gebeuren akelige dingen, waarvan de gory details de kijkers niet bespaard blijven. Het kwam de serie op kritiek te staan. Moest dan nou, die opengesneden kelen, zo vlak na het avondeten? Vrouwelijke recensenten struikelden bovendien over de vrouwelijke personages die in Ripper Street slechts in twee smaken zouden komen: de hoer met het gouden hart en de opofferingsgezinde heilige. En was het percentage vrouwen onder de slachtoffers niet idioot hoog? Blogster Jane Moir van Mail Online verzuchtte: ‘how did such a godforsaken, blood-spattered, flamboyantly violent, women-hating television series ever get made in the first place?’
Het is waar dat de nuance wel eens zoek is in de serie. Reid en zijn entourage hebben een beperkt pakket karaktereigenschappen toegemeten gekregen. Die overzichtelijkheid komt de kijker anderzijds goed van pas bij het volgen van de complexe intriges. En zo eendimensionaal zijn Reid c.s. nu ook weer niet. Privébeslommeringen zijn handig door de hele serie heen gevlochten, waarbij iedere nieuwe aflevering weer wat meer karakterdiepte toevoegt. Waarom voelt Reid zich schuldig over de verdwijning van zijn dochtertje? Waar is voormalig Pinkertondetective Jackson eigenlijk voor op de vlucht, en welk geheim deelt hij met hoerenmadam Susan?
De ultieme kwaliteitstest voor iedere serie is of de kijker bereid is emotioneel in de personages te investeren. In de voorlaatste aflevering van Ripper Street lieten de makers een van hen door moordenaarshand sterven. Op die zondagavond regende het op de fanpagina tranen en geschokte reacties. Laat ik het maar toegeven: ook ik hield het nauwelijks droog. Laat serie twee maar komen.
Distributie: Just Entertainment. Release: 1 mei 2013. Copyright: Phil van Tongeren. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceeerd in Schokkend Nieuws #101.
