Begin jaren zeventig hadden bioscoopgangers zoetjes aan de buik vol van de roodfluwelen clichés die het Britse Hammer al twintig jaar over hen uitstortte. Dat snapten ook de oudgedienden van Hammer, die met NOTHING BUT THE NIGHT een dappere poging ondernamen de genrefilm een nieuwe impuls te geven.
Zelfs al heb je de jaren zeventig bewust mogen meemaken, dan nog hoef je je niet te schamen dat NOTHING BUT THE NIGHT (1972) aan je aandacht is ontglipt. Christopher Lee, die zich na talloze Hammer-successen aan het Dracula-stigma probeerde te ontworstelen, bracht de film uit op naam van Charlemagne Productions – een verwijzing naar zijn vermeende bloedband met de veroveraar Karel de Grote. Lee’s medestander in deze was Anthony Nelson Keys, gevierd producent van vele Hammer-klassiekers, waaronder THE REPTILE (1966), QUATERMASS AND THE PIT (1967) en THE DEVIL RIDES OUT (1968). Lee en Keys hadden het voornemen een reeks kwaliteitsproducties in de bioscopen te brengen en koesterden ongetwijfeld de hoop daarmee grote winsten op te strijken. Het duo vergallopeerde zich echter al meteen aan de hier besproken verfilming van John Blackburns gelijknamige roman.
Aan het personeel kon het niet liggen. Met hun cv’s als voornaamste verkoopargument hadden ze een bont gezelschap gestrikt, onder wie Lee’s grote vriend Peter Cushing, regisseur Peter Sasdy (TASTE THE BLOOD OF DRACULA, HANDS OF THE RIPPER) en actrice Diana Dors (THEATER OF BLOOD, FROM BEYOND THE GRAVE). Minder onder de indruk was distributeur en medefinancier Rank, die de film volgens ingewijden te haastig liet produceren en als een goedkope horrorproductie op de mark bracht. Zelfs Cushing, die zich persoonlijk inzette voor de promotie van de film, kon Lee’s eersteling niet behoeden voor een flop. Andere Charlemagne-producties die op stapel stonden, zoals de verfilmingen van Blackburns roman Bury Him Darkly en Dennis Wheatley’s The Haunting of Toby Jugg en To the Devil – A Daughter werden afgeblazen. Laatstgenoemde film werd enkele jaren later wel door Hammer uitgebracht, met Lee in een van de hoofrollen.
Het zou nog vele jaren duren eer NOTHING BUT THE NIGHT zijn weg vond naar VHS, onder de misleidende titel THE DEVIL’S UNDEAD. En nu is er dus de Amerikaanse dvd van het label Katarina’s Nightmare Theatre. Een merkwaardige uitgave waarin de film wordt in- en uitgeleid door de Britse worstelkampioene Katarina Leigh Waters, uw horror hostess voor de avond.
Je kunt ook kiezen voor de optie Feature only en meteen de film starten. In de film ontvouwt zich een – op het oog – typisch Brits moordmysterie. Colonel Bingham (Christopher Lee) leidt het politieonderzoek naar een reeks verdachte zelfmoorden. Drie bestuursleden van een Schots weeshuis zijn reeds omgekomen. Bingham gaat te rade bij de bevriende patholoog-anatoom Sir Mark Ashley (Peter Cushing) na een nog merkwaardiger incident: de buschauffeur die de kinderen van het weeshuis vervoert, vliegt bij een ongeval spontaan in brand. Het meisje Mary (Gwyneth Strong) raakt daarbij lichtgewond en wordt onder behandeling gesteld van Dr. Haynes (Keith Barron). Tijdens een hypnose-sessie stelt hij vast dat Mary traumatische herinneringen verdringt. Volgens het weeshuis is de boosdoener haar biologische moeder Anna Harb (Diana Dors), die veroordeeld is voor moord en hoererij. De analyse van Mary’s zielenroerselen en het politieonderzoek voeren het hele gezelschap naar een Schots eiland, waar Colonel Bingham probeert het meisje en de overgebleven bestuursleden te beschermen tegen een nog onbekende vijand. De ontknoping is even verrassend als sinister, en roept herinneringen op aan het briljante THE WICKER MAN waarin Christopher Lee een jaar later een hoofdrol zou vervullen.
NOTHING BUT THE NIGHT had alles in zich om diezelfde cultstatus te verwerven, maar bleef een marginale film. De matige productiewaarden en het wankele scenario dat te weinig oog had voor de personages en hun onderlinge verhoudingen, zijn daaraan debet. Vooral de piepjonge Gwyneth Strong legde te weinig gewicht in de schaal voor de rol die haar was toebedeeld. Wat overeind is gebleven, is de charme van het duo Lee & Cushing en de aantrekkingskracht van een mysterie dat tot op de laatste minuten onopgehelderd blijft. NOTHING BUT THE NIGHT zou wel eens zo’n film kunnen zijn, die wél gebaat is bij een remake.
Di: Import Scorpion Releasing. Copyright Rob van der Velden. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #96, juni 2012.
