IFFR | Een western uit Indonesië: het klinkt ongebruikelijk. Het genre dat oorspronkelijk over de verovering van de western frontier gaat, heet immers geen eastern. Zelfs Sergio Leone liet zijn in Italië gefilmde spaghettiwesterns in Amerika afspelen. Maar MARLINA THE MURDERER IN FOUR ACTS gaat wel op meer manieren met het genre aan de haal.
Het verhaal speelt zich af in een modern spaghettiwesternlandschap: weidse uitzichten die Leone eer aandoen, waar niettemin gemotoriseerde voertuigen als motorfietsen en trucks in rondrijden. De film opent met een gemeen staaltje misogynie, wanneer hoofdrolspeelster Marsha Timothy als titelpersonage Marlina bezoek krijgt van een outlaw, Markus, gespeeld door Egy Fedly. Markus vertelt Marlina, die net weduwe is geworden en haar overleden man als een mummie in haar huis bewaart, dat ze die avond zal worden verkracht door hem en zijn vrienden, zeven man in totaal. Wanneer Marlina protesteert, verwijt hij haar dat alle vrouwen altijd het slachtoffer spelen.
Gelukkig hebben we hier te maken met een feministische western, dus wanneer Markus en zijn roversbende ’s avonds hun opwachting maken, maakt Marlina korte metten met het stereotype van de Indonesische vrouw als gedwee en behaagziek: ze vermoordt het hele stelletje – op de jongste bandiet na, die aan de dood ontsnapt omdat hij voortijdig wordt weggestuurd door de anderen. Tip: tel je bandieten in deze akte, dat aantal heb je verderop in de film nog nodig.
Het spaghettiwesterngenre levert meestal al geen snelle films op en ook Aziatische films staan niet bekend om hun vaart, dus MARLINA is traag. Het kabbeltempo wordt gecompenseerd door de droge dialogen over zwangerschap, stuitliggingen, miskramen, onbehulpzame mannen en ander gedeeld leed tussen de vrouwelijke personages. Er zijn ook aangenaam absurde momenten, zoals in het tweede bedrijf, waarin Marlina op weg gaat naar het politiebureau en rondzeult met Markus’ afgehakte hoofd. De vrouwen die ze onderweg ontmoet kijken er niet raar van op. Dit tweede bedrijf is ook de akte waarin het verhaal voor het eerst iets van een Schokkend Nieuws-film krijgt, omdat Marlina daarin wordt bezocht door het spook van Markus. In tegenstelling tot veel westerse spookfilms duikt Markus’ geest niet op om Marlina tot wroeging te bewegen, de film doet niet aan schuldgevoelens over de moord op misogyne verkrachters. Nee, het onthoofde lijk dat haar achtervolgt staat symbool voor de vrouwvijandigheid van Soemba, het afgelegen Indonesische eiland waar het verhaal zich afspeelt.
Grote pluspunten van de film zijn vooral de sterke vrouwenrollen en de fotografie: prachtige beelden van de ongerepte natuur en fraai verlichte scènes, oogstrelend gecomponeerd door regisseuse Mouly Surya. De film onderscheidt zich daarmee van andere Indonesische films die vaak wat minder professioneel in beeld zijn gebracht. En verder springt de muziek eruit, meeslepende Mariachi-klanken die net als bij Sergio Leone het ritme en de spanningsboog van de film kracht bijzetten, met als komisch counterpoint de atonale inheemse liedjes die het handelsmerk zijn van twee bandieten. Niettemin valt de film niet binnen het gebruikelijke Schokkend Nieuws-repertoire, daar is het bovennatuurlijke element net iets te terloops voor.
Release: 1 februari (IFFR), 15 februari 2018 (landelijk). Distributie: Periscoop Film. Copyright: Natasja van Loon. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 30 januari 2018.
