Dit is de laatste TGIF van 2022. Nog een nachtje slapen en dan stappen we weer met goede moed een gloednieuw jaar in. Hopelijk gaat 2023 ons wat minder onder handen nemen, al zie ik het zelf pessimistisch in. Maar het vooruitblikken laat ik over aan mijn collega voor de volgende week. Hoe was het filmjaar 2022?
Eerst even een kleine notitie over de Kerstdagen. De familiebezoeken zijn gedaan en ons rest enkel nog een paar taaie stukjes kerststol die voor het ontbijt erdoorheen moeten. Ik leerde toevallig afgelopen week dat we eigenlijk veel meer feestdagen verdienen. Op Eerste Kerstdag keek ik John Hustons THE DEAD. De film gaat over een bescheiden feestje in Dublin dat plaatsvindt op zes januari, begin 1900. Die dag, Driekoningen, is officieel de laatste dag van de twaalf dagen van Kerst, en daarna pas mogen de decoraties worden opgeruimd. Voor alle mensen die dit allang wisten zal dit een observatie van niks zijn, maar ik was perplex. In THE DEAD wordt deze gebeurtenis ook gevierd, en dat mag wat mij betreft ook hier worden heringevoerd. De maand januari is zo mager qua festiviteiten, na alle decemberpret is er niets meer te doen. Geen wonder dat al die oma’s selfies stonden te maken in Nancy Pelosi’s kantoor twee jaar terug. THE DEAD is trouwens prachtig. Het was de laatste film die Huston regisseerde, en de enige met zijn dochter Angelica in de hoofdrol. Voor een carrière die uitpuilde van de whisky en jachtgeweren is dit sobere verhaal misschien een vreemde keuze voor een avonturier als Huston, maar de film valt beslist onder zijn beste werk.
Zoals al snel duidelijk wordt wanneer je kijkt naar de verschillende eindejaarlijstjes van onze redactieleden, was 2022 een jaar voor allerlei soorten goede genrefilms. We zagen de terugkeer van oude horroriconen op zowel het grote als het kleine scherm, al hadden ze vaak een zekere transformatie doorgegaan. De Predator en Pinhead vonden onderdak op Hulu, en de films waar ze in verschenen, PREY en HELLRAISER, deden het prima bij zowel critici als fans. Na bijna elf jaar zette een nieuwe moordenaar het Ghostface masker op in SCREAM, en mensen die dol waren op Art the Clown moesten zes jaar wachten, maar kregen uiteindelijk een epos van tweeëneenhalf uur opgediend met TERRIFIER 2. David Cronenberg regisseerde CRIMES OF THE FUTURE, een terugkeer naar de bodyhorror van weleer en veel van de ideeën die altijd onderdeel van zijn cinema zijn geweest. Dan had je ook nog het slot van een wispelturige trilogie in de vorm van HALLOWEEN ENDS, en een zogenaamde zachte reboot van de TEXAS CHAINSAW MASSACRE voor een nieuwe generatie. Die laatste twee waren wat mij betreft enorme flaters, en ik hoef zowel Michael als Leatherface even een paar jaar niet meer te zien.
Maar je had ook een heleboel origineel spul dat vaak de reeksen overtroef. Ti West maakte het begin van zijn nieuwe trilogie met X en PEARL, al is die tweede nog niet in Nederland uitgekomen. Nederhorror was weer terug van weggeweest, eerst met de uitstekende MOLOCH van Nico van den Brink, en daarna met het veel grotere BODIES BODIES BODIES van onze eigen Halina Reijn. BARBARIAN was misschien de grootste verrassing van het jaar. Ik ben zelden zo bang geweest in de bioscoop als toen Georgina Campbell door die pikzwarte gangen liep, en ik lachte het allerhardst om Justin Long en zijn rolmaat. En natuurlijk was er NOPE, de heerlijke horroravonturenfilm van Jordan Peele. Peele zal wederom het privilege hebben om op de eindejaarslijstjes van heel wat critici te staan.
2022 was wel het jaar dat de bioscoop een kleine terugkeer maakte. SPIDER-MAN: NO WAY HOME was de grootste kaskraker sinds het begin van de coronapandemie, maar TOP GUN: MAVERICK kwam aardig in de buurt, en was ook nog eens een veel betere film. AVATAR: THE WAY OF WATER verdient op het moment geld als water, maar heeft nog een behoorlijke weg voor zich voordat de teller gelijk staat en dat gigantische budget is terugverdiend. Ik heb alle vertrouwen in Big Jim, en ik sta recht tegenover de officiële positie van Schokkend Nieuws: ik vond het een van de beste moderne blockbusters. Films met kleinere budgetten deden het ook prima, zoals THE MENU. Hoewel de neerwaartse trend door blijft gaan, en we oprecht moeten blijven vechten voor het bestaan van de bioscoop, gaf dit jaar wel weer wat hoop.
Zoals ik al zei, het vooruitblikken op 2023 laat ik even over aan de volgende schrijver. Het enige wat ik zal zeggen is dat Neil Breen een nieuwe film heeft gemaakt, en die naar verschillende grote filmfestivals heeft gestuurd. Dat betekent dat er een kans bestaat dat Neil Breen, het genie achter FATEFUL FINDINGS en I AM HERE… NOW volgend jaar over de rode loper in Cannes loopt. Het lijkt misschien onmogelijk, maar hoop doet leven. En met die boodschap stuur ik u het nieuwe jaar in.
Alvast een heel gelukkig nieuwjaar.
