Unaniem neergesabeld door de reguliere filmpers en na een week al verdwenen uit bijna alle 60 bioscopen waar hij in première ging, mocht u het nog niet weten: DE ZEEMEERMAN was de grootste flop van 1996 en bijna van de gehele vaderlandse filmgeschiedenis, ware het niet dat Jos Stellings DE VLIEGENDE HOLLANDER een jaar eerder ook nauwelijks publiek trok en vierenhalf miljoen gulden meer kostte.
Met een budget van vijfenhalf miljoen is DE ZEEMEERMAN in ieder geval de duurste fantasyfilm van eigen bodem, en wie dit door creative supervisor Rob Houwer geconstrueerde monstrum nog niet gezien heeft kan nu op video constateren dat het ook de meest stupide Nederlandse film aller tijden is. Dat Houwer in het verleden leeft, is gezien de status van zijn oude successen met Paul Verhoeven begrijpelijk, maar dat hij diverse filmfondsen en zakenlieden wist te interesseren voor een extreem oubollige komedie vol boertige humor uit de tijd van De Jantjes of De Mounties is volstrekt onbegrijpelijk. Temeer daar de thematiek behoorlijk deprimerend is: centraal staan de avonturen van een eenzame, pathologische voyeur die naar rotte vis stinkt. De jongen is het product van een genetisch experiment waarbij de draagmoeder een zeehond was, en krijgt van zijn schepper toverkorrels die niet alleen de vislucht wegnemen, maar hem ook onzichtbaar maken. En zo kan onze glurende held ongezien zijn buurvrouw dekken, zijn vijanden een poets bakken en zijn beoogde liefje voor zich winnen, dit alles onder begeleiding van zijn misplaatst sinistere, gefluisterde commentaar. Werkelijk niets deugt hier: van verhaal, muziek en art direction tot aan de grappen en de door Houwer als baanbrekend omschreven special effects, het is allemaal te erg voor woorden. Voor regisseur Frank Herrebout en de acteurs is het dweilen met de kraan open, of letterlijk: pissen tegen de wind in. Alleen bijrolspelers als Peer Mascini, Peter Faber en Huub Stapel blijven met hun cartooneske spel bij benadering overeind, al speelt ook bij hen de funeste nasynchronisatie lelijk op. Dat alle vrouwen hier hoer, op geld beluste tut of domme danwel krankzinnige trien zijn, zegt genoeg. Deze zeperd hoort thuis op de bodem van de zee en alle betrokkenen, met het filmfonds voorop, dienen zich tot in het diepst van hun ziel te schamen. Wat een rotzooi.
Copyright Bart van der Put. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Oorspronkelijk gepubliceerd in Schokkend Nieuws #29, p 10.
