John Carpenter verdient ons aller respect. Maar om zijn naam in de filmtitel op te nemen… We hebben het ook weer niet over Orson Welles. Nu weet ik dat dit idee ongetwijfeld niet van de regisseur zelf maar van een of andere smart ass marketeer van Columbia afkomstig is, maar toch. Je legt meteen de lat voor zo’n film een streepje hoger. Te hoog, zo blijkt al snel.
Wat is er toch met John Carpenter aan de hand? De regisseur was, dankzij meesterwerkjes als ASSAULT ON PRECINCT 13, HALLOWEEN, THE FOG en de remake van THE THING, halverwege de jaren ’80 zo’n beetje uitgegroeid tot de archetypische horror-regisseur. Met zijn directe, effectieve stijl en zijn perfecte gevoel voor timing was hij in staat om met eenvoudige middelen een bijna ondraaglijke spanning op te bouwen. De laatste jaren is zijn status danig afgebrokkeld. Als excuus voor VAMPIRES kan niet worden aangevoerd dat Carpenter een hem onbekend genre verkent. Net als ASSAULT ON PRECINCT 13 is de film in vele opzichten als een western geconstrueerd en er zijn onmiskenbare referenties aan de Howard Hawks-klassiekers RIO BRAVO en RED RIVER. Het teleurstellende niveau van VAMPIRES staat overigens geenszins op zichzelf. De lijn van eerdere misbaksels als IN THE MOUTH OF MADNESS, VILLAGE OF THE DAMNED en ESCAPE FROM LA wordt slechts doorgetrokken.
De film begint nochtans veelbelovend. In een ongegeneerde, hilarische uitbarsting van geweld à la Robert Rodriguez (FROM DUSK TILL DAWN!) roeit een stelletje Hell’s Angel-achtige, maar door het Vaticaan gesponsorde rauwdouwers onder leiding van Jack Crow (Woods) en Tony Montoya (Baldwin) een nest vampiers uit in een verlaten schuur in New Mexico. Nog diezelfde avond duikt de reusachtige oervampier Valek (Griffith) op in de hoerentent waar het gezelschap verblijft. Het gevolg in goed Nederlands: body count binnen no time in de double digits. Alleen Crow en Montoya ontkomen, samen met een hoertje in de overgang (Lee): gebeten door Valek, maar nog niet getransformeerd. Voor de rest is VAMPIRES één grote aanloop naar de uiteindelijke confrontatie tussen Crow en Valek. Daarbij struikelt de film regelmatig over onwaarschijnlijkheden en oneffenheden in het scenario. Zo ‘hebben’ de antagonisten Crow en Valek veel te weinig met -en tegen- elkaar. Verder lijden de uit de kluiten gewassen bloedzuigers aan een bekende kwaal uit dit soort films, namelijk dat de mate van hun superioriteit van scène tot scène varieert, afhankelijk van wat het verhaal toevallig goed uitkomt. Zo manifesteert Valek zich nu eens als een onoverwinnelijk superwezen, dan weer als een tamelijk pathetische wimp.
Nu hoeft een rammelend verhaal niet per se een genietbare horrorfilm in de weg te staan (getuige wederom FROM DUSK TILL DAWN). Het meest ontluisterend aan VAMPIRES is het volstrekte gebrek aan inspiratie, de achteloosheid, ja zelfs liefdeloosheid waarmee de film gemaakt is. De actiescènes zijn van een ontstellende houterigheid; de vroegere elegantie van Carpenter’s regie is niet meer dan een vage herinnering. De alleszins redelijke prestaties van Woods en met name Lee kunnen dit niet verbloemen. John Carpenter verdient ons aller respect… steeds minder.
Copyright Matthijs Linnemann. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #41, oktober 1993.
