Video-on-demand, via de kabelaar of het internet, neemt een grote vlucht. Voor wie de schijfjes liever in de kast heeft staan, is er iets nog leukers: Made-on-demand. Films die zo vergeten zijn, dat ze alleen nog op verzoek voor je op schijf worden gezet.
Neem Sony Screen Classics by Request. Voor negentien dollar branden ze een dvd van de voodoofilm BLACK MOON (1934) of het obscure A REFLEXION OF FEAR (1973) met Robert Shaw. Binnen twee weken ontvang je de films in een sober donkerblauw hoesje. Extra’s zitten er meestal niet bij. In de winkel zul je deze titels niet vinden, misschien wel op het internet, maar made-on-demand levert betere beeldkwaliteit, je kunt het bewaren én het is legaal. Schokkend Nieuws nam de proef op de som en bestelde LADIES IN RETIREMENT (Charles Vidor, 1941) en THE MAD ROOM (Bernard Girard, 1969). Beide films zijn gebaseerd op een toneelstuk van Reginald Denham en Edward Percy uit 1940.
GEKKE ZUSSEN
Ellen Creed (Ida Lupino), de huishoudster van de steenrijke Miss Leonora Fiske, krijgt bericht dat haar twee zusjes hun woning in Londen moeten verlaten. Ze dreigen opgenomen te worden in een psychiatrische inrichting. Louisa Creed (Elsa Barrett) is een rare kletskous. Emily Creed (Elsa Lanchester) is duister en broedend: ‘I won’t swear on the Bible. It’s wicked.’ Ellen houdt van haar zussen en krijgt Miss Fiske zover dat ze enkele dagen op bezoek mogen komen in haar woning op het Engelse platteland. Miss Fiske krijgt al snel spijt van haar beslissing. Net zoals neef Albert en keukenhulp Lucy die denken een slaatje te kunnen slaan uit de situatie die vervolgens ontstaat. ‘It takes a lot of courage to kill for the first time, Albert. Once you’ve sold your soul to the devil, it becomes easier. Much easier.’
Dat LADIES IN RETIREMENT oorspronkelijk een toneelstuk was, verraden het scenario en het geschilderde studiodecor van een Engels veenlandschap. Regisseur Charles Vidor maakte zijn debuut in 1932 met THE MASK OF FU MANCHU (1932) met Boris Karloff. Twee van de LADIES IN RETIREMENT hebben een even mooie genreachtergrond. Elsa Barrett was getrouwd met Vincent Price. Twee jaar later zou ze Mrs. Rand spelen in Jacques Tourneurs’ I WALKED WITH A ZOMBIE. Het gezicht van Elsa Lanchester herkennen we onmiddellijk als dat van de BRIDE OF FRANKENSTEIN (James Whale, 1935)
De twee zijn zeer vermakelijk in LADIES IN RETIREMENT, maar het subtiele spel van Ida Lupino is ronduit indrukwekkend. De Engelse actrice (later zou ze veel films en televisieseries regisseren) portretteert een krachtige vrouw en zorgzame oudste zus met een wat verontrustende uitstraling. Aan het eind van de film loopt zij helemaal alleen dat veendecor in, haar lieve, gekke zussen voorgoed achterlatend. Wat zich in de tussentijd heeft afgespeeld blijft hier onbesproken, maar die finale laat je niet onberoerd.
BARBIEPOP
Zo subtiel en tragisch is THE MAD ROOM niet. Televisieregisseur Bernard Girard verplaatst hetzelfde verhaal naar Canada en de jaren zestig. Shelley Winters speelt de rol van Mrs. Armstrong, de weduwe van een militair die van plan is een legermuseum te bouwen maar meer aandacht heeft voor de wijnfles en haar knappe masseur. Haar huishoudster Ellen Hardy wordt gespeeld door voormalig Playboy-model Stella Stevens. Ellen is een bizarre, wandelende barbiepop: gepoederd gezicht, lipglos, pijpenkrullen, jurkjes van de meest truttige soort. De twee zusjes zijn in deze film een broer en een zus geworden. George (Michael Burns) en Mandy (Barbara Sammeth) zaten vast in een psychiatrische instelling omdat één van hen – wie is nooit vast komen te staan – de ouders van George, Mandy en Ellen heeft vermoord. De artsen vinden dat ze rijp zijn voor terugkeer in de maatschappij en Ellen haalt ze onder valse voorwendselen in huis. Helaas jagen ze Mrs. Armstrong al meteen de stuipen op het lijf met het verzoek om een ‘Mad Room’, een ruimte waar ze in tijden van psychische crisis tot bezinning kunnen komen. De lezer begrijpt: Shelly Winters haalt de finale van de film niet.
Van de subplot met de chanterende neef is in THE MAD ROOM geen sprake meer; de waanzin slaat keihard toe. THE MAD ROOM weet, net als LADIES IN RETIREMENT, een mooie balans te vinden tussen komedie en horror, culminerend in een finale met enkele mooie psychedelische shots en een puik optreden van Stevens.
Deze en andere films van Sony Screen Classics by Request zijn te vinden via de website oldies.com. Daar vind je ook de Warner Archive Collection, de MGM Limited Edition Collection, de VCI Vault Classics en de 20th Century Fox Cinema Archives. Navigeren is soms wat onhandig, maar dat maakt de zoektocht naar die ene speciale made-on-demand alleen maar prikkelender.
Copyright Barend de Voogd. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #99, december 2012/januari 2013.
