Een half jaar na het verschijnen van de acht schijven dikke Amerikaanse dvd-box The Mondo Cane Collection komt distributeur Dutch Filmworks met The Shockumentary Box, waarin we drie films in alternatieve vorm en zonder bonusmateriaal terugzien.
Dat de aanmerkelijk goedkopere Nederlandse box het op alle fronten aflegt tegen de voortreffelijke en peperdure uitgave van Blue Underground zal niet verbazen: het foeilelijke hoesje laat daar al geen twijfel over bestaan, en maakt bovendien extra achterdochtig door het strategisch verzwijgen van de productiedata van de films. De trendsettende mondo-documentaires van de Italianen Gualtiero Jacopetti en Franco Prosperi zorgden wereldwijd voor ophef en verontwaardiging, het controversiële meesterwerk AFRICA ADDIO leidde in Nederland anno 1966 tot verhitte discussies, polemieken, protesten, kamervragen en aanslagen in bioscopen. Die unieke voorgeschiedenis en bijzondere status kwamen uitvoerig aan bod in mijn recensie van de Amerikaanse uitgave in het voorjaarsnummer van Schokkend Nieuws, maar worden door de Nederlandse dvd-distributeur helaas volledig genegeerd. Zelfs in de kwaliteit van print, beeld en geluid vormt de omstreden film het stumpertje van de shockbox: van MONDO CANE 1 en 2 zijn adequate Italiaans gesproken versies in het oorspronkelijke beeldformaat te zien, de Engelstalige versie van AFRICA ADDIO oogt en klinkt afgrijselijk. De pan & scan-uitsnede van het oorspronkelijke cinemascope-beeld laat belangrijke en schokkende zaken met regelmaat buiten het kader vallen en van de infernale grandeur van het epos blijft door de uitgebleekte kleuren ook weinig over. Vergeleken met de Engelstalige versie in de Amerikaanse collectie krijgt men hier niet in lengte maar wel in breedte minder dan de helft van AFRICA ADDIO te zien. Dit had nog enigzins gecompenseerd kunnen worden door de toevoeging van het originele Nederlandse commentaar van Wim Povel, dat Jacopetti’s zaak in 1966 weinig goed deed en in de kluizen van het Filmmuseum is terug te vinden, maar ook dat is kennelijk teveel gevraagd. Het mag duidelijk zijn dat cinefielen met een serieuze interesse in het explosieve oeuvre van Jacopetti en Prosperi er beter aan doen de Amerikaanse uitgave aan te schaffen. Die bevat een fijne selectie bonusmateriaal, een recente documentaire over het duo, een twintig minuten langere director’s cut van hun magnum opus en twee versies van de krankzinnige OPVOLGER ADDIO ZIO TOM.
FILMS **** / BOX * Copyright Bart van der Put. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #64, p37.
