‘Hong Kong’ is alweer oud nieuws in Hollywood. Sterren en regisseurs als Chan, Li, Fat, Woo en Hark werden gepaaid, gebruikt en soms weer gedumpt. Fijne kneepjes werden overgenomen en in gepolijste vorm toegepast op big-budget producties, van CROUCHING TIGER, HIDDEN DRAGON tot THE MATRIX. Wat moet je er in dat licht van denken dat Miramax nu de films van Stephen Chow in de VS gaat uitbrengen?
Chow is weliswaar de grootste kasmagneet van Kanton, maar zijn films zijn wel even andere koek dan Harks gecostumeerde epiek of Woo’s gestileerde geweld. Sterker nog, al op het Chinese vasteland heeft men moeite om Chows kwinkslagen in Cantonees slang te begrijpen. Chows zelfontwikkelde stijl heet ‘moy leu tau’, nonsens-komedie (meer letterlijk vertaald: ‘negen komt na acht, maar heeft met acht niets te maken’ – ik bedoel maar), en wordt gekenmerkt door een razend tempo, (zelf)spot, popculturele referenties en een flinke dosis onderbroekenlol. De blauwdruk voor de plot: getalenteerde, maar arrogante solist komt in benarde positie terecht, maar wordt verlost door inkeer en liefde. De veertigjarige maar eeuwig-jeugdige Chow heeft al vijftig rollen op zijn conto, waarvan vele als ster. Zijn grote doorbraak kwam met zijn eigen producties. GOD OF COOKERY (1996), waarin Chow de in het Verre Oosten zeer populaire en nu ook in de VS als cultentertainment ontdekte cook-offs als het Japanse tv-programma Iron Chef persifleert, is een bijkans nog uitzinniger spektakel dat SHAOLIN SOCCER, waarin culinaire ontdekkingen als Exploding Pissing Beef Balls je om de oren vliegen. Verhoudingsgewijs is zijn parodie op de filmindustrie KING OF COMEDY (1999 ) een bedaagd geval, alhoewel de scène waarin hij daarin jongleert met de grootste snotpegel ooit het meest vulgaire werk van de Amerikaanse Farrelly-broers naar de kroon steekt. Al vroeg in SHAOLIN SOCCER wordt Rinus Michels’ stelling ‘Voetbal is oorlog’ geponeerd en daarmee is de toon gezet. Als arrogante sterspeler ‘Golden Leg’ Fung (Mang-tat) zich laat omkopen en bewust een penalty mist, wordt hij onmiddellijk kreupel geslagen door woedende fans. Boontje komt behoorlijk om zijn loontje, want twintig jaar later is hij de nog steeds manke voetveeg van de jongen die hij ooit zelf als vuil behandelde. Deze Hung (Tse Yin) is inmiddels opgeklommen tot eminent eigenaar van het ‘Evil Team’, dat heer en meester is van de Cantonese competitie. Maar Fungs kansen keren als hij tegen de zwervende monnik Sing (Chow) oploopt. Sing leerde kungfu aan de Shaolin Orthodox School Mighty Steel Leg en vindt zijn technieken globaal inzetbaar, dus ook op het najagen van de leren knikker. Om de sceptische Fung te overtuigen verzamelt hij zijn oude medestudenten, inmiddels stuk voor stuk aan lager wal geraakte outcasts: dikkerd, onderdeurtje, kale neet, gesjeesd zakenman. Aanvankelijk zijn ze niet opgewassen tegen de valse, vernederende spelletjes van hun tegenstanders, maar Sing weet hen uiteindelijk te inspireren tot fabuleuze prestaties op de grasmat. In de grote kampioensfinale tegen Hungs Evil Team van uit het vel knappende steroïdenmonsters, delven ze nog bijna het onderspit, maar gelukkig is er dan het straatverkoopstertje Mui (Zhao), dat bij het kneden van gestoomde broodjes een natuurtalent voor de martial arts aan de dag legde. Het meisje, dat de hele film haar door puisten geteisterd gezicht achter een lange pony verborg, schiet de monniken in de finale plotseling beeldschoon en kaal als een biljartbal te hulp. Wat zou distributeur UIP bezield hebben om SHAOLIN SOCCER in Nederland uit te brengen? Okee, ook in de VS gaat de film (in augustus) naar de theaters en misschien redeneerde men dat als Miramax dat aandurft in een land zonder voetbaltraditie, onze olé-olé-natie toch niet kan achterblijven. Maar ik kan me niet voorstellen dat er een breed publiek is voor deze absurde, maar vooral exotische humor. Met een fiks marketingbudget (vergeet het maar) had men zich kunnen richten op het publiek dat wegloopt met Amerikaans bekkentrekker Jim Carrey. Carrey’s werk komt nog het dichtst in de buurt van Chows slapstick en het is dan ook geen toeval dat er enige tijd sprake was van – daar gaan we weer – een remake van Chows GOD OF COOKERY met Carrey in de hoofdrol. Dat gevaar schijnt inmiddels geweken. Maar kijk niet raar op als Chow, de eerstvolgende keer dat hij bekkentrekt in de Nederlandse bios, dat doet als figurant in een Amerikaanse productie. Dan – dat geef ik u op een briefje – is de lol eraf. *** Copyright Bart Oosterhoorn. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #59, p16.
