Tijdreisfilms hebben een dilemma. Stephen Hawking stelde het als volgt: tijdreizen zal nooit uitgevonden worden, anders waren we allang overspoeld door toeristen uit de toekomst. Gelukkig wordt in LOOPER dat probleem al in de openings-voice-over opgelost: tijdreizen is direct nadat het werd uitgevonden verboden. Alleen de maffia maakt er gebruik van, om vijanden spoorloos te laten verdwijnen.
Het verbod op tijdreizen verklaart ook waarom de technologie in LOOPER zo rudimentair is. Kennelijk kunnen mensen alleen precies dertig jaar terug in de tijd worden gestuurd, naar slechts een handvol plekken. En daar staan huurmoordenaars klaar om ze met een ‘blunderbus’ overhoop te schieten. Ze heten ‘loopers’, omdat er een klein nadeel kleeft aan hun ambt: op zekere dag is hun doelwit niemand minder dan zijzelf – maar dan dertig jaar ouder.
Op zich is het geen slechte deal. Ja, je weet zeker dat je nog maar dertig jaar te leven hebt. Maar aan de andere kant, je weet ook zeker dat je nog dertig jaar te leven hebt. Je wordt met een flinke hoop gouden staven met pensioen gestuurd en kunt de rest van je leven besteden zoals je wilt. Toch roept het idee van zelfmoord bij sommige loopers existentiële problemen op. Looper Seth, bijvoorbeeld, lukt het niet de trekker over te halen. Wat hiervoor zijn straf is, zullen we niet verklappen, maar het leidt tot een van de naarste scènes van dit jaar.
Looper Joe (Joseph Gordon-Levitt) zal zich zoiets niet laten gebeuren. Hij vindt echter een geduchte tegenstander in… zichzelf (Bruce Willis). Het is even moeilijk te geloven dat Levitt er ooit als Willis uit zal zien, al doen hij en zijn make-up hun best. Af en toe, in een omlaag getrokken mondhoek of even toegeknepen ogen, kun je het toch even voor je zien.
LOOPER heeft weinig geduld voor tijdreisparadoxen. “This time travel crap just fries your brain like an egg,” zegt hoofdslechterik Abe (een onderkoeld intimiderende Jeff Daniels). Willis heeft ook geen zin in het analyseren van verschillende tijdlijnen: “Then we’re going to be here all day talking about it, making diagrams with straws.” Tijdens het kijken is de interne logica in ieder geval robuust genoeg, zodat er geen grote gaten opvallen. Het helpt bovendien dat de film boeit: je krijgt geen tijd voor lange overpeinzingen over de verschillende tijdlussen. Achteraf vallen er wel tegenstrijdigheden aan te wijzen, maar de tijdreisfilm waarbij dat niet het geval is moet nog gemaakt worden.
Het enige echte gebrek van de film was ook al een probleem bij de vorige samenwerking tussen regisseur Rian Johnson en Joseph Gordon-Levitt, BRICK: de film is koel, cynisch en vrijwel emotieloos. Beide Joe’s worden fundamenteel door egoïsme gemotiveerd en het is moeilijk om met iemand mee te leven. Gelukkig zit LOOPER vol met intrigerende details en zorgt het einde voor een mooie afronding – het raakt je misschien niet in het hart, maar in de hersens des te meer.
P.S. Mocht je van plan zijn de film meer dan eens te zien, dan biedt Johnson via SoundCloud een gratis audiocommentaar aan.
Distributie: eOne. Release NL: 29 november 2012, BE: 31 oktober 2012. Copyright: Hedwig van Driel. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 28 november 2012.
