Horrorfans kijken gruwelijkheden voor hun plezier. Maar hoe is het om dag in, dag uit, als deel van je werk, door bloederige scènes te ploeteren? Volgens CENSOR doet het niet veel goeds voor je mentale gezondheid.
Het jaar is 1985. Enid (Niamh Algar) werkt bij de British Board of Film Classification. Vanwege de ophef begin jaren tachtig over de video nasties moeten álle films nu gekeurd en zo nodig bijgesneden worden, zelfs als ze alleen op video uitkomen. Dus aan Enid en haar collega’s de taak om alles zorgvuldig door te kammen en te bepalen welke scènes schadelijk kunnen zijn voor het publiek. Verhuren van afgekeurde films gebeurt onder de toonbank, want dat is strafbaar.
Enid ziet al het gehak en ge-verkracht door haar grote bibliothecaressebril in eerste instantie vrij koel en zakelijk aan. Kijkt cruciale scènes gerust meerdere keren, blocnote in hand, om te kijken welke shots er zullen moeten sneuvelen. Maar dan confronteren haar ouders haar met een overlijdensakte voor haar lang geleden spoorloos in het bos verdwenen zusje, en zien we dat Enid toch niet zo evenwichtig is als ze misschien lijkt. Als een exploitatie-producent (Michael Smiley) juist haar vraagt om een oudere film over twee meisjes in een bos te kijken, komen allerlei herinneringen naar boven. En die roodharige actrice, die ook in andere films van dezelfde regisseur speelt. Zou dat dan toch…?
CENSOR doet in sommige opzichten denken aan BERBERIAN SOUND STUDIO: een andere film die toont hoe het is om op een alledaagse manier om te gaan met horrorfilmdetails. Ook in die film raakten we samen met de hoofdpersoon geleidelijk onze grip op de werkelijkheid kwijt – wat ook hier niet per se tot een bevredigend einde leidt.
De groezelige sfeer en de paranoia van Enid zijn goed getroffen. De kantoren zijn bruin, deprimerend en claustrofobisch. En dan is er ook nog eens met enige regelmaat gegil te horen vanachter een deur. Van een of andere te keuren horrorfilm… waarschijnlijk. Debuterend regisseur Prano Bailey-Bond speelt met vragen over wat dergelijke beelden teweeg brengen. De maatschappelijke hysterie over de vermeende negatieve invloed van filmgeweld wordt vrij sceptisch in beeld gebracht. Maar tegelijkertijd maakt CENSOR duidelijk dat film wel iets met je doet – daarom kijken we (horror)films ook, tenslotte.
Minder sterk is de controle van Bailey-Bond op de toon. Het grootste gedeelte van de film is inwaarts gericht, grauw. Het gaat over het moeten kijken van horrorfilms, niet over waarom sommigen de meest extreme horrorfilms juist willen zien. Pas als het geweld dan toch een paar keer ontploft in de tweede helft – vooral in een heerlijke scène met Smiley – raakt de film even aan de pulp-excessen waar veel horrorfans van kunnen genieten. Maar dat is dan ook het enige moment dat er echt om te film te lachen valt.
Toch is dit een zelfverzekerd debuut van iemand die haar video nasty-klassiekers duidelijk kent. De fragmenten die langs flitsen tijdens de film zijn niet van ‘echte’ oude films, maar liefdevol gemaakte hommages. Voor Enid waren de video nasties misschien niet zo’n goed idee – maar voor liefhebbers van zelfbewuste horror smaakt CENSOR naar meer.
Distibutie: The Searchers. Release: 16 februari 2022. Copyright: Hedwig van Driel. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 21 februari 2022.
