In de recente golf van publicaties rond het verschijnen van het vijftigste nummer van SN constateerde Volkskrant-journalist Ronald Ockhuijsen dat journalistieke afstandelijkheid en onafhankelijkheid bij het jubilerende periodiek vaak ver te zoeken zijn. Gelukkig streek Ockhuijsen voor de jarige job over het hart; immers, SN is vooral ‘de spreekbuis van een curieus genootschap’.
Wat een opluchting.
In 1993 ontmoette ik de aimabele Jakob Claussen in het kader van een internationale filmworkshop. Acht jaar later duikt de goede man op in de opening credits van ANATOMIE als producent van deze Duitse Kinoschocker. Vergeeft u het mij, dierbare lezer, dat ik met een meer dan gemiddelde goodwill voor deze film ging zitten?
De openingsscène stelde mij niet teleur. Een jongeman ontwaakt middenin een operatie uit zijn narcose. Als hij versuft om zich heen kijkt, ziet hij hoe het levende vlees vakkundig van zijn botten wordt gefileerd.
Het volgende pluspunt is de vrouwelijke hoofdrol. Franka Potente (o.m. bekend van Tom Tykwer’s LOLA RENNT) ontwikkelt zich in rap tempo tot dé Duitse actrice van dit moment en heeft nu al meer charisma dan Hanna Schygulla in haar absolute hoogtijdagen. In ANATOMIE speelt Potente de ambitieuze medicijnenstudente Paula Henning, die dankzij haar uitmuntende studieresultaten toegelaten wordt tot een prestigieus anatomiesemester aan de universiteit van Heidelberg. Kort na haar aankomst krijgt ze een oude bekende op de snijtafel: een jongeman die aan een zeldzame maar geenszins dodelijke ziekte leed. De eigenaardige klonten in het bloed van de overledene zetten Paula aan het denken en ze stelt een onderzoek in naar zijn dood. Dit brengt haar op het spoor van een geheim genootschap, de anti-hippocraten, die de integriteit van het individu ondergeschikt maken aan het belang van medisch onderzoek. Pas nadat een paar van haar studiegenoten tot stukjes moderne beeldhouwkunst zijn omgetoverd, krijgt Paula in de gaten dat ook haar eigen leven gevaar loopt.
ANATOMIE is een frisse, vlotte film, die de mainstream horror in Duitsland wel eens een stevige push zou kunnen geven. Immers, het gegriezel bij de oosterburen associeerden we tot op heden hetzij met eerbiedwaardige klassiekers als Murnau, hetzij met esthetische extremisten als Jorg Buttgereit. ANATOMIE is onderhoudend, maar tegelijk van een laag soortgelijk gewicht. De thematiek is vergelijkbaar met die van het Spaanse TESIS, maar ANATOMIE moet het op aspecten als plotopbouw, karakterontwikkeling en (Potente ten spijt) acteerwerk duidelijk tegen die film afleggen.
Sorry, Jakob.
NB: Op video wordt het van oorsprong Duitstalige ANATOMIE uitgebracht in een Engels nagesynchroniseerde versie.
Copyright Matthijs Linnemann. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Oorspronkelijk gepubliceerd in Schokkend Nieuws #51, april 2001.
