Geen horror, geen sciencefiction, slechts een klein beetje martial-arts, maar wel pure cult: HOLY MOTORS van Leos Carax.
Wat is het toch met lange limousines? David Cronenberg zette Robert Pattinson op de achterbank van een witte stretch en maakte met COSMOPOLIS één van de raarste films van 2012. Leos Carax (LES AMANTS DU PONT-NEUF, POLA X) zet hetzelfde onhandige voertuig in, met minstens even wonderlijk en fascinerend resultaat.
We volgen een absurde dag uit het leven van Monsieur Oscar (Denis Lavant met zijn opvallende tronie). Hij wordt ’s ochtends opgehaald door zijn persoonlijke chauffeur Céline (Edith Scob). Negen afspraken heeft hij vandaag, vertelt ze. Het eerste dossier ligt naast hem op de bank. Even later stapt Monsieur Oscar uit de limo als een stokoude bedelares – dat is de eerste van vele bizarre metamorfoses.
Negen afspraken, Lavant in elf wonderlijke gedaantes. Als motion-capture artiest, als stervende man, vader, accordeonist, killer… Zijn personage Monsieur Merde (‘mijnheer stront’) kenden we al; een woeste vent met oranje haar die – op de soundtrack van GOJIRA – voorbij stormt en bloemen, vingers en het haar van Eva Mendes opvreet!
Merde verscheen eerder in het segment dat Carax maakte voor het filmdrieluik TOKYO!, samen met Joon-ho Bong (THE HOST, MOTHER) en Michel Gondry (BE KIND REWIND). Goed gezelschap, want net als Carax intelligente filmmakers met een volstrekt eigen stijl en een voorkeur voor populaire cultuur. In HOLY MOTORS verraadt Carax naast affiniteit met martial-arts en Japanse monsterfilms ook zijn liefde voor Pixars CARS en Kylie Minogue.
Lavant steelt de show met zijn gedaanteverwisselingen. Hij trekt niet alleen een pruik over zijn kale kop, hij is een kameleon die helemaal opgaat in zijn creaties en hun emoties. Uiteraard is één van de filosofische vragen in deze dromerige film ‘Wie waren we? Wie zouden we geworden zijn?’, maar een regisseur die zijn film afsluit met chimpansees is veel te vrolijk en speels voor taaie diepzinnigheid.
Waarom Mr. Oscar doet wat hij doet, blijft een mysterie. ‘Voor de schoonheid van het gebaar,’ zegt hij. En dat maakt HOLY MOTORS eigenlijk vooral een film over wat ons boeit in films. Carax maakt louter mooie gebaren: het nachtelijk Parijs in psychedelische kleuren, een lieve dialoog tussen vader en dochter, digitale slangen die paren in cyberspace, Eva Mendes die zich laat ontvoeren door Monsieur Merde of een liedje van Kylie Minogue…
Carax is een beetje dwaze verzamelaar van mooie momenten. Zijn film is een rommelkamer van dingen die nauwelijks iets met elkaar gemeen hebben – behalve dat ze mooi, verbazingwekkend, gek of uniek zijn. Dat zal zeker niet iedereen bevallen – in Cannes werd de film ontvangen met applaus en boe-geroep, op IMDb vind je withete user comments – maar als rechtgeaarde filmliefhebber moet je wel even proeven.
Di: Cinéart (NL: 9 augustus, B: 11 juli). Copyright Barend de Voogd. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 8 augustus 2012.