Op de dvd van THE BEAST FROM 20.000 FATHOMS is als extraatje onder andere een publieke ontmoeting opgenomen tussen Ray Harryhausen en Ray Bradbury die, niet gehinderd door zijn spraakgebrek na een hersenbloeding eind jaren negentig, aan het publiek de ene na de andere sappige anekdote opdist (waarvan sommige Bradbury’s voorwoord van An Animated Life hebben gehaald). De andere Ray rest daarna weinig anders dan het verhaal te bevestigen met een hartelijk ‘those were the good old days!’
[Gezamenlijke bespreking van THE BEAST FROM 20.000 FATHOMS en THE VALLEY OF GWANGI]
De twee levende legendes, die elkaar al kennen sinds ze een jaar of achttien waren, werden samengebracht door hun passie voor dinosauriërs. Toch was het puur toeval dat de enige film waaraan ze beiden een bijdrage hebben geleverd een dino als middelpunt had. THE BEAST FROM 20.000 FATHOMS was namelijk al in productie toen de producent de rechten en titel van Bradbury’s korte verhaal kocht. THE BEAST vertelt in feite hetzelfde verhaal als GODZILLA een jaar later zou doen, maar met betere special effects. De finale bovenop de achtbaan is van grote klasse en heeft bovendien de toegevoegde waarde van Lee van Cleefs filmdebuut als scherpschutter. Hoe mooi de stop-motion effecten van THE BEAST FROM 20.000 FATHOMS ook zijn, ze kunnen niet op tegen de keur aan fantastische dinosauriërs IN THE VALLEY OF GWANGI, een filmproject dat 25 jaar eerder door Harryhausens mentor Willis O’Brien was gestart. gwangi biedt een variant op het uitgangspunt van KING KONG, al gaat het dit keer om rodeo-cowboys die uit commerciële motieven op zoek zijn naar prehistorische dwergpaardjes. Wat ze vinden is een vallei vol prehistorische dieren, met de reusachtige Gwangi als hoofdprijs. De scène waarin de cowboys met lasso’s proberen de reusachtige Gwangi te bedwingen, vormt een knap staaltje stop-motion animatie. In de korte terugblikkende featurette vraagt een animator van Industrial Light and Magic zich af of het publiek van vandaag wel beseft hoeveel uren, dagen, maanden er in die paar minuten magie van THE VALLEY OF GWANGI zitten. Die magie ontleent de scène niet alleen aan de schoonheid van het beeld, maar ook aan het besef dat Harryhausen die lasso’s om de nek van Gwangi beeldje voor beeldje op hun plaats moest houden en de bewegingen van het beest moest afstemmen op de actie van drie cowboys. Zijn perfectionisme is hij overigens niet kwijtgeraakt. In An Animated Life zegt hij over de desbetreffende scène: ‘Ik heb er achteraf spijt van dat ik de echte lasso’s en de miniatuur-lasso’s niet wit heb gekleurd. De kleur die is gebruikt, maakte het moeilijk om de echte en miniatuur lasso’s in elkaar te laten overvloeien. Bovendien zijn ze soms moeilijk te zien tegen de achtergrond. Misschien een kleinigheid om te betreuren, maar zoals alle ‘fouten’ vind ik het erg irritant om ernaar te kijken.’ film **1/2 / extra’s **1/2 Copyright 2004 Roel Haanen. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #62, p49.