Anders Morgenthaler is – als de hoofdpersoon in zijn film PRINCESS – een man met een missie. De Deense regisseur die in eigen land bekendheid geniet als maker van televisieanimatiefilms en politiek cartoonist bij het tijdschrift Politiken, brengt een boodschap: ‘The consequences of working in porno are often fatal. So how can one delude oneself into finding films titillating or be turned on by them? How can a person sit there, jerking off, knowing the porno models are stamped as second-class human beings for the rest of their lives?’
Goeie vraag, alleen PRINCESS beantwoordt ‘m niet. In plaats daarvan levert de Deense animatiefilm voor volwassenen een zwaar politiek j‘accuse in de vorm van een klassieke rechttoe-rechtaan wraakfilm.
‘Princess’ is de artiestennaam van Christina en de naam van een succesvolle reeks ranzige video’s. Bij de begintitels zien we de hoesjes, tijdschriften en ‘suck-dolls’ langskomen. We worden ook al meteen geconfronteerd met het feit dat Christina dood is. ‘RIP 12 december 2004’, leest de advertentie. ‘Open je benen voor de engelen, zoals jij voor ons deed’, leest de tekst die vriend Charlie op haar grafsteen liet graveren. Het is smakeloos genoeg om Christina’s zwijgzame en sombere broer August door het lint te jagen.
August is priester, en in de flashbacks in live action-videomateriaal zien we hoe hij en zijn zusje opgroeien tot de twee verre uitersten van het morele spectrum. Priester en hoer; het is slechts één van de vele dramatische tegenstellingen die Morgenthaler gebruikt om zijn boodschap erin te beuken. Een ander is Mia, want Christina laat een lief onschuldig dochtertje achter. August moet haar komen afhalen in het bordeel. Wanneer hij ontdekt dat ook zij geestelijk en fysiek is verkracht door de porno-industrie, start een lange tocht up the foodchain zoals het genre van de wraakfilm voorschrijft. Verschillende onderbaasjes leggen bloederig het loodje, daarbij enthousiast geholpen door Mia met koevoet, totdat uiteindelijk het spoor leidt naar Charlie zelf. De mooi geaquarelleerde achtergronden voegen sfeer toe, maar juist omdat Morgenthaler veel gedragen en sombere stiltes inlast, heb je alle tijd om op te merken dat je naar geanimeerde figuurtjes zit te kijken. Dat, en het schematische verhaal, houden je op afstand. Hoe schrijnend het idee ook is van een zwangere vrouw die door drie mannen genomen wordt, of een minderjarig meisje dat denkt dat ‘in bad gaan’ synoniem is voor ‘seks hebben met je oom’ – het blijven niet meer dan ideeën. Pas in de korte live action-video’s waarin we Christina voor haar dood zien, raakt de mokerslag je ook emotioneel. Daarin is er opeens wat ruimte voor de andere kant van het verhaal: Christina en haar vriendje Charlie hebben ontzettend veel plezier, en de ontdekking dat je met seks (financieel) succes kunt hebben is voor hen aanvankelijk niet meer dan een goeie grap.
Christina’s eerste pornofilm werd geschoten met de videocamera van August. Het broertje haalde zijn zus regelmatig voor de lens. De suggestie van schuldgevoelens en misschien zelfs dubbele moraal is er wel, maar Morgenthaler keert meteen weer terug naar zijn anti-pornocampagne en zaagt van dik hout planken. ‘I’m no neo-Puritan. But I have an opinion and I’m really tired of that liberated indifference to pornofication,’ maakt hij nog eens duidelijk in het persmateriaal. PRINCESS had enorm aan impact kunnen winnen als de regisseur het vertrouwen had gehad om wat minder duidelijk te zijn.
Di (Nl): Filmfreak (NL: 22 februari / BE: 7 maart)
Copyright Barend de Voogd. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 18 februari 2007.
