De meest geflipte comicverfilming van het jaar heeft geen heldhaftige superheld in de hoofdrol. Hoewel: een sullige boekhouder die vleugels van strontvliegen schiet en kogels het hoekje om kan krommen, is aardig op weg.
Vier jaar geleden zette Timur Bekmambetov Kazachstan op de filmische wereldkaart met NOCHNOY DOZOR / NIGHT WATCH. De film over vampiers en ander canaille dat Moskou onveilig maakt, bleek een dijk van een hit in Rusland en lanceerde Bekmambetov richting Hollywood. Het tweede deel van de saga, DNEVNOY DOZOR / DAY WATCH, blikte hij nog in zijn thuisland in, maar het slotakkoord TWILIGHT WATCH heeft geen Russische titel meer en wordt in Amerika direct in het Engels opgenomen.
Bekmambetov filmt met cocaïne rond de baard, speed door de aderen en peper in de kont. Zijn cameravoering is sneller, nerveuzer, maar ook accurater en origineler dan die van welke andere regisseur ook. In NIGHT WATCH volgde hij een spijker die loskwam uit een vliegtuig helemaal naar beneden tot die in een kopje koffie plonsde. Helaas bleken Bekmambetovs vampierfilms narratieve rampen en maaide de orkaan aan visuele stunts het publiek murw neer.
In WANTED is de dolgedraaide, groteske en krankzinnige beeldvoering gebleven, maar ze ondersteunt een boeiend en grotendeels chronologisch verhaal. Nochtans blijft er van de originele comic van Mark Millar en J.G. Jones niet zo gek veel meer over. De Schot Millar creëerde in 2003 een universum waarin een groep überslechterikken alle superhelden had gemold. In de film draait het om een geheim genootschap van moordenaars met een nobel doel. In hun indrukwekkende textielfabriek wijst het weefgetouw van het lot al honderden jaren aan wie het volgende doelwit is. Het doel? Balans zoeken in de chaos om het evenwicht in de wereld bewaren.
Niemand die poëtischer kan verwoorden dat je je lot niet kan ontlopen dan de man die de stukjes stof leest en interpreteert: Morgan Freeman, wiens witte staaldraadharen als die van Einstein grillig alle kanten opspringen. De laatste rekruut voor de zogenaamde Fraternity is een sukkel van een boekhouder, wiens beste vriend met zijn liefje neukt op een Ikea-keukentafel, die pillen moet nemen tegen angstaanvallen en zwaar onder de knoet zit van zijn affreuze, corpulente afdelingschef. Op het moment dat deze Wesley zijn ergonomisch toetsenbord furieus in het gezicht van zijn vriend knalt – de toetsen komen door de klap los en vormen in slow motion de letters FUCK YOU – besluit hij de spreekwoordelijke rode pil te slikken.
Het eerste deel van de film – de opleiding from zero to hero – hebben we al vaker in andere films gezien, maar de regie van Bekmambetov is zo vernieuwend, fris en origineel dat je onbewust gniffelend op je bioscoopstoeltje zit te schuiven. In de allereerste scène zien we bijvoorbeeld hoe een kogel een man doorboort. Bekmambetov bevriest vervolgens het beeld en spoelt terug, terwijl de camera de baan volgt die de kogel heeft afgelegd, helemaal terug tot in de loop van het geweer. Knap, zeker omdat hij later dit trucje nog eens herhaalt en het zin en betekenis krijgt voor het verhaal. Bovendien weten de personages die in de broederschap rondlopen te boeien: een getatoeëerde vamp (Angelina Jolie), een vadsige slager/messentrekker (Dato Bakhtadze) en een hardhandige hersteller (Marc Warren).
De held van het verhaal (een perfect gecaste James McAvoy) moet uiteindelijk op zoek naar de meedogenloze killer die zijn vader vermoordde. Maar halfweg WANTED – een trein dendert na een ellenlange actiescène van een brug in een ravijn – blijkt dat het scenario nog een verrassing in petto heeft. Het script vol dubbele bodems en – toegegeven – vaag esoterisch gepsychologiseer over oorzaak en gevolg of de grillen van het lot, blijft letterlijk tot de allerlaatste scène spannend en onvoorspelbaar.WANTED davert van de eerste naar de laatste minuut in een onafgebroken bacchanaal van geweld en actie. Bekmambetov is geen slappeling. De klappen die vallen zijn raak, de kogels doorklieven steeds hun doel, de messen snijden haarscherp als door boter. Wie dit alles op de zenuwen werkt, mist dan toch Bekmambetovs donkere gevoel voor humor. Geen enkel moment neemt de film zichzelf immers serieus. Hoe zou dat ook kunnen in een universum waar de wetten van de fysica geen rol meer spelen en het weefsel waaruit je trui gemaakt wordt een geheime taal blijkt te bevatten? Nee, van realisme is in WANTED geen sprake. Gelukkig maar. Boom does the dynamite!
DI: Universal (BE: 16 juli / NL: 11 september)
Copyright Hans Dewijngaert. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 26 augustus 2008.
