De timing is uitstekend. DJANGO UNCHAINED verschijnt binnenkort in de bioscoop en Quentin Tarantino maakte twintig jaar geleden zijn debuut: een mooi moment voor een dikke verzamelbox met extra’s.
Tien disks vind je in de blu-ray versie van de Tarantino XX Collectie: RESERVOIR DOGS (1992), TRUE ROMANCE (Tony Scott, 1993), PULP FICTION (1994), JACKIE BROWN (1997) KILL BILL Vol. 1 (2003), KILL BILL Vol. 2 (2004), DEATH PROOF (2007) en INGLOURIOUS BASTERDS (2009). Twee schijven zijn gevuld met bonusmateriaal. De box en de titelschermen op de bonusschijven zijn fraai vormgegeven door Ken Taylor, één van de vaste tekenaars van Mondo.
‘The EASY RIDER of the nineties,’ zo omschrijft Robert Rodriguez RESERVOIR DOGS op één van de bonusschijven. Het lijdt geen twijfel dat Tarantino’s eerste film niet alleen op Rodriguez indruk maakte. Wat in 1992 ‘independent cinema’ heette op het Amerikaansse Sundance Film Festival, waar RESERVOIR DOGS in première ging, werd gedomineerd door mensen als Jim Jarmuch of Spike Lee. Tarantino bracht iets nieuws.
Zijn invloed is moeilijk te overschatten. De dialogen, het geweld, het ironisch gebruik van muziek en de herwaardering van obscure genrefilms onder leiding van oud-videotheekmedewerker, fanboy en spraakwaterval Quentin Tarantino inspireerde vele filmmakers. De afgelopen twee decennia zagen we een hoop oeverloos lullende gangsters, niet-chronologische verhaallijnen, hippe retromuziekjes en opzettelijk oud gemaakte filmbeelden aan ons voorbijtrekken.
Niet altijd tot genoegen, overigens. Wat de imitatoren vooral onderschatten, is dat Tarantino’s ‘Magic Wand of Cool’ (Eli Roth) minder met stijlvormen te maken heeft en meer met de uitstekende acteurs waarmee hij zich omringt. Op de lange documentaire Retrospective die op de tweede bonusschijf van deze box staat, haalt zijn vaste producent Lawrence Bender herinneringen op aan hoe ze Harvey Keitel voor RESERVOIR DOGS binnensleepten. Bender, Tarantino en Keitel castten vervolgens gedrieën de overige acteurs. Het was aan Keitels enthousiasme (en het feit dat hij de hotelrekening betaalde) te danken dat ze ook castingsessies in New York hielden en daardoor bij Steve Buscemi uitkwamen. Keitel, Travolta, Bruce Willis en alle andere acteurs in PULP FICTION gingen akkoord met een bescheiden gage van 20.000 per week. We zien Pam Grier en Robert Forster (“My career was dead. I had no agent. No manager. No lawyer. No nothing.”) in de extra’s overlopen van dankbaarheid voor de tweede kans die ze kregen in JACKIE BROWN. De regisseur riposteert met een liefdesverklaring aan Grier: “I want to be the Stefan Sternberg to your Dietrich.”
Dat enorme ego heeft Tarantino trouwens ook wel nodig gehad. RESERVOIR DOGS was een veelbesproken film, maar won geen grote prijzen in Sundance en Cannes. Miramax deed er nog drie maanden over om te besluiten de film aan te kopen. Het scenario van PULP FICTION werd aanvankelijk door alle studio’s afgewezen. Zelfs Harvey Weinstein bromde “You got to be fucking kidding me” toen hem werd verteld dat het scenario 165 pagina’s telde. En, er viel niet over te onderhandelen, John Travolta moest en zou de hoofdrol spelen.
Het is jammer dat het twintigjarig jubileum van de eigengereide regisseur niet is aangegrepen voor een collectie die écht helemaal compleet is. THE MAN FROM HOLLYWOOD, Tarantino’s segment in de verzamelfilm FOUR ROOMS (1994) ontbreekt en ook het gezamenlijke project met Robert Rodriguez, FROM DUSK TILL DAWN (1996), zit er niet bij. Met de aflevering van de televisiesoap ER die Tarantino regisseerde en vooral de dubbelaflevering Grave Danger van CSI: Crime Scene Investigation (2005), had men de fans ook blij gemaakt. En als TRUE ROMANCE in de collectie past, waarom dan niet ook NATURAL BORN KILLERS (Oliver Stone, 1994), waarvoor Tarantino het verhaal leverde?
Een grotere teleurstelling is het bonusmateriaal. Het eerder genoemde Retrospective (133 min.), uit 2012, staat op bonusschijf 2 en levert nog wel een aardige collectie interviews op. Samuel Jackson, John Travolta, Eli Roth en vele anderen komen aan het woord, maar sleutelfiguren als Harvey Keitel, Uma Thurman, Harvey Weinstein en de in 2010 overleden filmeditor Sally Menke ontbreken. De documentaire eindigt wel met een eerbetoon aan Menke, maar het is vreemd dat de chronologische bespreking van Tarantino’s films daardoor na JACK BROWN abrupt afbreekt. Over KILL BILL of INGLOURIOUS BASTERDS: bijna geen woord. Wel krijgen Eli Roth en de ergerlijke RZA kans een loze complimentenregen op de regisseur neer te laten : “He’s the unsung hero!”
De andere bonusschijf wordt geheel in beslag genomen door de Critics Corner. Af en toe is er een fragment, maar in essentie is dit een rondtafelgesprek. Filmrecensenten Elvis Mitchell, Scott Foundas, Tim Lucas, Andy Klein en Stephanie Zackarek bespreken de bekende onderwerpen – de dialogen, de muziek, de bijzondere constructie van Tarantino’s scenario’s – en maken soms ook een interessant punt, maar van een discussie is nauwelijks sprake en niets nodigt uit om de volle 290 minuten (!) te kijken naar deze pratende hoofden. Áls we dat al willen, dan kijken we toch liever naar het spitse gezicht van Tarantino zelf. Hij is de grote afwezige op deze twee bonusschijven.
Schrale troost: de schijven van DEATH PROOF en INGLOURIOUS BASTERDS bevatten ook de extra’s van de 2-disk edities die Universal en A-film eerder uitbrachten. Op de andere schijven staat alleen de film. De beoordeling in skulls hieronder betreft de box, niet de films. Wie erover denkt de belangrijkste films van Tarantino nu ook op blu-ray aan te schaffen, in een fraaie box, zit goed. Maar als je van mooi bonusmateriaal houdt zou ik de oude dvd 2-disk edities nog niet weggooien.
DI: Entertainment One Benelux. Release op dvd en blu-ray:5 december 2012 . Copyright Barend de Voogd. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Gepubliceerd op 9 december 2012.
