Sommige films zijn duidelijk verliefd op andere films. SHADOW OF THE VAMPIRE is bijvoorbeeld helemaal stapel op Wilhelm Friedrich Murnau’s NOSFERATU (1922), de eerste bewerking van het klassieke Dracula-verhaal.
Zoals het hoort in de liefde geeft SHADOW OF THE VAMPIRE zich helemaal over aan zijn object van verlangen, in scènes die voortdurend onderstrepen hoe mooi, verontrustend en onwerkelijk de toch al behoorlijke oude film nog altijd is. Een heuse flirt dus. Wie niet bekend is met de Symphonie des Grauens, zoals de ondertitel van NOSFERATU luidt, zal waarschijnlijk aan deze flirt maar beperkte lol beleven. De plot geeft weliswaar een geniale draai aan de feiten (Murnau contracteert een echte vampier voor de rol van Graaf Orlock) maar vormt toch vooral aanleiding voor een even gedetailleerde als romantische reconstructie van de oorspronkelijke beelden en sfeer.
Wat vergelijkbare films als ED WOOD en GODS AND MONSTERS toegankelijker maakt, is dat ze niet blijven steken in een soort ‘making of’ maar ook een subtiel portret schetsen van de regisseur in kwestie. Murnau blijft in SHADOW OF THE VAMPIRE vrijwel voortdurend op de achtergrond van het filmproces, en overtuigt in eerste instantie als de zoveelste variant op de gekke professor die het kwaad naar zijn hand probeert te zetten. Doordat hier en daar de tragische aspecten van zijn karakter worden aangestipt (homoseksualiteit, drugsverslaving), komt SHADOW OF THE VAMPIRE wat onevenwichtig en incompleet over. Wat niet wegneemt dat de enthousiast schmierende cast (met ondermeer Malkovich als Murnau en een onherkenbare Dafoe als de vampier), Dan Jones’ geinspireerde sprookjesmuziek en Merhige’s stijlvolle regie bij een NOSFERATU-afficionado als ondergetekende precies de juiste snaar kunnen raken: het soort verwantschap dat je voelt wanneer iemand anders dezelfde bizarre muzieksmaak blijkt te hebben. Of op dezelfde persoon verliefd blijkt te zijn, op dezelfde manier.
Het engagement van SHADOW OF THE VAMPIRE wekt een ongelooflijke trek op in het niet te evenaren voorbeeld, en daarin schuilt de grote kwaliteit van de film. Alleen al om die reden is het schandalig dat deze kleinschalige liefdesverklaring in Nederland direct op video wordt uitgebracht, terwijl het zouteloze prul DRACULA 2000 de zalen onveilig maakt met product placement en kermishorror. Gelukkig heeft cameraman Lou Bogue zijn composities vooral vanuit het centrum van het beeld opgebouwd, zodat ook de full frame-videoversie te genieten valt. Puristen en mensen die meer willen dan de video alleen, zullen moeten wachten op de dvd, nu al te huur, te koop vanaf oktober.
Copyright Kevin Toma. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #51, juli/augustus 2001.