De voor cinefielen van alle gezindten onmisbare documentaire MIDNIGHT MOVIES: FROM THE MARGIN TO THE MAINSTREAM was eerder dit jaar te zien op het Frans-Duitse cultuurkanaal Arte, dat er een fijne selectie cultfilms aan vast knoopte. Voor een dvd van de film zijn we op Britse import aangewezen.
De dubbel-dvd van distributeur Metrodome bevat een zogenoemd e-book van de oorspronkelijke uitgave van Stuart Samuels’ Midnight Movies (1983), wat betekent dat het complete boek van 228 pagina’s in pdf-formaat op de schijf staat. Veel informatie daaruit is ook te horen in het door slordigheidjes ontsierde audiocommentaar dat Samuels bij zijn documentaire levert. Daarnaast is er anderhalf uur aan restmateriaal te zien, waarin de zes in de documentaire belichte filmmakers uitvoeriger aan het woord komen.
Zo vertelt George Romero dat hij eind jaren vijftig als ‘Hispanic kid’ in de Bronx opgroeide en nooit genoeg kreeg van THE TALES OF HOFFMANN (1951) van de Britse regisseurs Michael Powell en Emeric Pressburger, de film die hem deed besluiten zelf regisseur te worden. Er was in New York één bedrijf dat een 16mm-kopie en projectoren verhuurde, maar soms kreeg Romero nul op het rekest, omdat er in Brooklyn ook een jongen was die uitgerekend die ene film bleef huren. Jaren later kwamen Romero en Martin Scorsese er achter dat ze elkaar destijds steeds waren misgelopen, ‘like ships passing in the night’. Op de bonusschijf voegt distributeur Metrodome Romero’s NIGHT OF THE LIVING DEAD aan de documentaire toe, maar van de vijf varianten die ondergetekende op dvd zag is dit in technisch opzicht met afstand de slechtste: beeld en geluid zijn ondermaats.
Op de bonusschijf staat daarnaast een afgeragde versie van REEFER MADNESS, ook een film die een deel van zijn succes als midnight movie aanvankelijk dankte aan het feit dat de auteursrechten verlopen waren en dat bioscopen er dus niets voor hoefden te betalen. In zijn manuscript memoreert Samuels dat de hysterische waarschuwing tegen het gebruik van marihuana er in 1936 toe bijdroeg dat het roesmiddel in de Verenigde Staten verboden werd, en dat het cultsucces in de jaren zeventig een heel ander effect had. De belangrijkste Amerikaanse lobbygroep voor decriminalisatie van wiet liet namelijk extra kopieën van de film maken om met de verhuuropbrengsten een campagne voor legalisering te financieren. De juridische doorbraak is er nooit gekomen, maar REEFER MADNESS groeide wel uit tot de ultieme cultfilm op de campus van de meeste universiteiten: voor een complete generatie Amerikaanse studenten behoorde een benevelde nachtvoorstelling tot het academische standaardtraject. De bijzondere status van de film werd onlangs nog eens bevestigd met de uitbreng van een fraai gerestaureerde en koddig ingekleurde versie, die in Nederland door distributeur RCV op dvd is gezet. Die Special Addiction-editie verscheen eerder in de Verenigde Staten, waar men er voor puristen een zwart-wit versie aan toevoegde.
Copyright Bart van der Put. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #74, zomer 2007.