Met eigentijdse thema’s in een horrorjasje is MADRES de keerzijde van de trend die elevated horror genoemd wordt. De ambities zijn prijzenswaardig, maar als griezelproduct is het een boel uitgekauwde muffigheid.
Diana is hoogzwanger als ze in 1977 met haar echtgenoot Beto naar een Spaanstalige gemeenschap verhuist in, zoals ze het zelf zeggen, “de oksel van Californië”. Hij heeft een mooie nieuwe baan op een grote boerderij, waar hij aan mede-Mexicanen leiding gaat geven. Elk huisje heeft zijn kruisje, luidt het gezegde. Maar hun nieuwe, enigszins aftandse huis hangt wel érg vol met crucifixen boven de deur. En er liggen nog best wat andere spullen van de vorige bewoners. Raar toch, dat ze die niet gewoon hebben meegenomen bij de verhuizing? En dan begint Diana plotseling vreemde dingen te horen in huis, en al snel ook te zien.
MADRES van regisseur Ryan Zaragoza is een van de vier films uit de 2021-lichting van het Welcome to Blumhouse-project. Een horrorvierluik dat direct op Amazon Prime wordt uitgebracht om fris filmmakerstalent een podium te schenken. Deze film begint met een titelkaart, met ook het jaartal in Romeinse cijfers: MCMLXXVII. Oftewel, 1977. Zaragoza lijkt te zeggen heel erg schatplichtig te zijn aan films uit dat jaar, maar doet er verder nauwelijks iets mee. En al helemaal niet in stijl. Er is één scène waar gebruik wordt van splitscreens, wat weliswaar doet denken aan Brian de Palma, maar totaal niets toevoegt aan een scène waarin Diana in archiefdozen op zoek gaat naar een dossier.
Verder bouwt MADRES nauwelijks sfeer op, maar verzuipt vooral in de simplistische gewoonte om goedkope jumpscares op je af te vuren, of ze nu gemotiveerd zijn door het verhaal of niet. Op korte momenten wordt de intensiteit ineens opgedreven, om met een hard geluid weer te worden ontladen. Vroeg in de film krijg je eerst de obligate valse jumpscares, zo van: o nee, er was toch niets aan de hand. Of erger nog, we zien als kijker soms iets alvast vaag in beeld verschijnen, waar de personages nog helemaal geen weet van hebben. Dat draait meteen de notie de nek om dat de vreemde verschijnselen misschien alleen maar in het hoofd van de personages zitten.
Want één ding is wel verfrissend: Diana gelooft niet dat haar iets bovennatuurlijks overkomt. Ze denkt dat ze last heeft van hallucinaties, misschien ingegeven door het gif dat op de gewassen wordt gespoten in het boerenbedrijf waar Beto de manager is. En als een – zeer amateuristische, dat wel – onderzoeksjournalist gaat ze speuren naar wat er daadwerkelijk aan de hand is. Het is jammer dat ze als personage verder bar weinig diepgang heeft. Ze is bang als de plot dat graag heeft, ze vecht zodra dat weer handig uitpakt en ze is bezorgd over haar ongeboren baby. Maar haar gedragingen komen niet voort uit een duidelijk gedefinieerde persoonlijkheid.
Ook ergerlijk is dat Diana weliswaar heel rationeel praat, maar zich vooral ontzettend emotioneel gedraagt. Dat kan heel erg interessant zijn als het een spanningsveld oplevert. Maar dat doet het nooit. Voorbeeldje: ze vraagt aan de verschijning, waarvan ze denkt dat het een deel van haar onderbewuste, wat die duidelijk probeert te maken aan haar. Om zodra de confrontatie te eng wordt het toch maar gauw op een lopen te zetten. Want eng. Er is geen andere verklaring. Uiteindelijk, wanneer het erop aankomt, voelt ze de behoefte niet meer om te rennen. Omdat ze iets heeft geleerd? Nee, want ze wist allang wat ze aan de verschijning had. Ze doet in dat eerste geval alleen wat de plot van haar nodig heeft op dat moment. En later doet ze wat anders.
Ook de andere figuren in het verhaal zijn niet meer dan flinterdunne benodigdheden om de schijn van een verhaal op te houden. Er is bijvoorbeeld nauwelijks spanning geweest in Diana’s huwelijk met Beto, en ineens maken ze dikke ruzie. Allerlei onderwerpen worden op tafel gesmeten, die eerder in de film tussen hun tweeën nog helemaal geen issue waren. En er is ook ene Anita, een spirituele vrouw waar de hele gemeenschap op leunt voor advies en bescherming. Zij is al helemaal niks meer dan een setje eigenschappen die handig zijn om bepaalde verhaalelementen te introduceren.
MADRE bouwt op naar een finale met een grote onthulling, om achteraf in tekst nog even uit te leggen waar de film nou eigenlijk écht over ging. Als je daar letters in beeld voor nodig hebt, is de boodschap misschien niet zo geslaagd. Bovendien is de grote plotwending op het einde aangekleed in zulke platgeslagen moraliteit dat het op de zenuwen werkt. Natuurlijk gebruikt de slechterik racistische benamingen voor Mexicanen, want dan weten tenminste écht zeker dat-ie het verdient om verslagen te worden. Verschrikkelijke handelingen alleen maken dat blijkbaar niet duidelijk genoeg. Lui schrijfwerk, dat is het.
Als een soort HIS HOUSE of GET OUT over Mexicanen valt deze film lelijk op zijn gezicht. En dat ligt echt niet alleen aan de jumpscare-georiënteerde horror die eraan gekoppeld wordt. MADRE barst van de ambities, maar schiet simpelweg tekort in de uitvoering.
Distributie: Prime Video. Release NL 8 oktober 2021, BE 8 oktober 2021. Copyright: Ruud Vos. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende.
