Toen vijftien jaar geleden Robert Rodriguez’ zevenduizend dollar kostende EL MARIACHI wereldwijd gedistribueerd werd en de maker prompt door Hollywood in de armen werd gesloten, werd hij een voorbeeld voor alle independent filmmakers van Amerika. Nou ja, bijna alle.
Hoewel hun debuutfilm firefly met net zo weinig geld en via net zo’n doe-het-zelf-principe tot stand kwam, peinzen Pete Marcy (1978) en zijn crew er niet over om hun thuisbasis Minnesota in te ruilen voor Hollywood. ‘Ik heb een half jaar in Hollywood gezeten en heb daar niets bereikt, behalve het besef dat ik het daar niet zou maken.’
In de eerste vijftien minuten heeft FIREFLY de kijker al zoveel raadsels voorgelegd, dat alleen een wonder ze nog allemaal kan oplossen. Gedurende de film wordt het mysterie alleen maar groter. Maar dan, in de laatste tien minuten, geschiedt dat wonder: alle puzzelstukjes vallen op hun plaats. Hoewel de verklaring in het bovennatuurlijke gezocht moet worden, doet de afwikkeling uiteindelijk niet gekunsteld aan.
Middelpunt van het mysterie is de aanranding van Susan (Lindsay Hinman). Tijdens een Halloweenfeestje laat ze zich door drie gemaskerde jongens meelokken naar het bos. De volgende ochtend wordt ze wakker in het ziekenhuis. De arts kan geen sporen van verkrachting vinden, maar Susan weet dat er iets is gebeurd. Met een vage herinnering aan de bizarre maskers start ze een zoektocht naar de daders. Op dezelfde ochtend na Halloween drijft Brandt (Pete Marcy) in de rivier. Hoe hij daarin is terechtgekomen, is hem een raadsel. Evenmin begrijpt hij waarom hij zijn vriendin steeds meer begint te wantrouwen. Del (Chris Marcy) tenslotte, heeft last van nachtmerries sinds hij op Halloween in dronken toestand bewusteloos raakte in zijn pick-up truck. En dan is er nog een kaalhoofdige zonderling met paranormale gaven die voorkennis lijkt te hebben van ongelukken en die vaak net op tijd arriveert om in te grijpen. Hoewel deze vier verhaallijnen allemaal iets te maken hebben met die avond op Halloween, ontwikkelen ze zich onafhankelijk van elkaar, met elk hun eigen mysterie, tot ze in de finale op een hele ingenieuze manier bij elkaar komen. De constructie is niets minder dan een huzarenstukje en kostte Pete Marcy dan ook de nodige bloed, zweet en tranen: ‘Met hulp van mijn broer Chris heb ik eerst opgeschreven wat precies tijdens Halloween gebeurt: hoe de personages elkaars pad kruisen en vervolgens uit elkaar gaan. Vervolgens schreven we de climax, waar hun verhalen weer bij elkaar komen. Vanuit die twee snijpunten ontwikkelden we de vier afzonderlijke verhalen, vooruitwerkend vanaf Halloween en terugwerkend vanaf Kerstmis, waarbij we voorzichtig aanwijzingen prijsgaven.’
Pete Marcy maakt al films sinds hij elf jaar was, samen met zijn broers Joe en Chris en hun beste vriend Adam Anderson. Na zijn filmopleiding aan de International Fine Arts College in Miami verhuisde hij naar Hollywood, maar raakte snel gedesillusioneerd. ‘Ik heb daar een half jaar gezeten en niets bereikt, afgezien van het besef dat ik het daar niet zou maken. De tien jaar daarvoor had ik constant films gemaakt. In Hollywood wist ik niet waar ik moest beginnen. Ik wilde niet netwerken, pitchen of als een productieassistent werken; ik wilde een film maken! En in Minnesota, bij mijn familie en vrienden, kon ik dat. Dus ging ik snel terug naar huis. Voor de films die ik wil maken en de manier waarop ik ze wil maken, is het een voordeel om in Minnesota te zitten. Of waar dan ook buiten Hollywood. Als je echt graag films maakt en je kunt je omringen met gelijkgestemden, kun je met heel weinig geld iets moois tot stand brengen.’
BOUWMARKT
Weinig geld is in dit geval zesduizend dollar. Toch ziet de film er tamelijk gelikt uit, met dank aan lampen van de bouwmarkt en een zelfgemaakte dolly. Het acteerwerk mag er ook zijn, al mag volgens Marcy alleen Lindsay Hinman geclassificeerd worden als actrice. De rest van de cast bestaat uit vrienden en kennissen die, wanneer ze niet voor de camera stonden, achter de schermen meehielpen. Ook mensen die niet direct bij de film betrokken waren, stonden snel klaar om hun medewerking te verlenen. ‘Dat is het grootste voordeel van filmen in Minnesota: iedereen is zo enthousiast dat ze iets kunnen betekenen voor een filmproductie dat ze zich in allerlei bochten wringen om je te kunnen helpen. Voor onze locatieopnamen konden we bijvoorbeeld echt overal terecht.’ Natuurlijk kleven er ook nadelen aan het werken met wat Amerikanen zo mooi een shoestring budget noemen. ‘We hadden allemaal een gewone baan, waardoor we alleen in de weekenden en ’s avonds konden filmen. De opnamen namen daardoor veel meer tijd in beslag dan gepland. Het was doodvermoeiend. Onze day jobs hebben ons in staat gesteld de film te financieren. Maar toen de postproductie te langzaam vorderde, heb ik mijn baan opgezegd, zodat ik tien maanden in mijn appartementje aan de montage en muziek kon werken.’
Dat Marcy c.s. de romantiek van het guerrillafilmen niet al te serieus nemen, blijkt uit FIREFLY. Het personage Del is zo’n amateur die met veel enthousiasme en doorzettingsvermogen een sf-epos probeert te draaien. Het levert een aantal prettig droogkomische scènes op, waarmee Marcy met zijn eigen verleden afrekent. ‘Er zit een heleboel van mijzelf en de andere jongens in het personage van Del. In 1999 draaiden we een sf-film, getiteld THE SALAMANDER, onze poging om met een budget van duizend dollar een Jerry Bruckheimer-achtig actieavontuur te maken. We hadden acteurs van rond de twintig die doorgewinterd militair personeel moesten spelen. Toch was de toon bloedserieus. THE SALAMANDER bewees dat we een slechte film konden maken én dat we op het verkeerde pad zaten. De draak steken met Dels abominabele gebrek aan vakmanschap was een manier om ons te distantiëren van die periode in onze carrière.’
De jongens die hun productiemaatschappij met een knipoog Failure Boys hebben genoemd, zijn hun vlegeljaren met FIREFLY overtuigend ontgroeid. Toch werd de film niet meteen door iedereen serieus genomen. ‘We hadden moeite onze film op IMDB te krijgen. De beheerders stuurden ons een mailtje dat de film ‘too local‘ klonk. Met de festivalvertoningen is daar gelukkig verandering in gekomen.’ Op diverse Amerikaanse festivals deed FIREFLY het bijzonder goed. Met de vertoning op het AFFF is de film voor het eerst in Europa te zien. Het is genoeg aanmoediging voor Marcy om snel aan zijn volgende productie te beginnen. ‘We zijn bezig met een scenario over twee vrienden die een rockband hebben in een klein stadje in Minnesota. Een meisje dreigt de jongens uit elkaar te drijven. Het wordt een romantische komedie met een bovennatuurlijke twist waarover ik niet al te veel wil zeggen. Een lichtvoetiger film dan FIREFLY, maar vanwege het fantastische element zullen we veel special effects nodig hebben, wat een uitdaging zal worden.’
Copyright Roel Haanen. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in SN#73, voorjaar 2007.
