IMAGINE 2016 | Mark Weistra wist precies wat hij wilde maken: een film met een scherp randje en een uitgesproken visuele stijl. ‘Het soort film waardoor mijn filmliefde als tiener absurde proporties aannam.’ Imagine vertoont KRISTEN op donderdag 21 april, gevolgd door een Q&A met de regisseur.
In KRISTEN krijgt Kristen (Terence Schreurs) geen kans haar nieuwjaarskater weg te poetsen in het café van haar vader, want al snel belandt ze in een duister spelletje Wie ben ik. Wie is de mysterieuze, aanhoudende beller die zo veel over haar weet? Wat is er met haar vriend gebeurd, die toch echt alleen even de auto ging parkeren? Van realistische stalker-film verandert KRISTEN langzaam maar zeker in een bovennatuurlijke horrorfilm, waarin alle grip op de werkelijkheid verloren raakt.
Je schreef zelf het scenario. Hoe kwam je bij dit concept?
‘Ik wilde een horrorfilm maken, maar het budget was beperkt. Robert Rodriguez zei eens dat je het eigenlijk moet omkeren: hoe kun je een verhaal bedenken dat met een klein bedrag te maken is, zonder dat dit zo voelt? Antwoord: gebruik je eigen omgeving! Ik woon vlakbij het café van de film, dat we alle 23 draaidagen voor nop mochten gebruiken, zolang we maar opzoutten als het ’s middags openging. Daarnaast was ik al een poos fan van Terence Schreurs, die ik kende van DOODEIND. Ik kwam haar tegen voordat ik een concreet idee had, maar mocht haar wat sturen zodra ik iets op papier zou hebben. Dus nu had ik een genre, een locatie en een actrice. Toen ik ook de antagonist had, ging het schrijven snel. Een horrorfilm is immers zo goed als zijn bad guy – maar daar moet ik misschien verder niets over zeggen…’
Wat was je inspiratie?
‘Ik zelf als tiener (lacht). Ik zocht, destijds in videotheek Celluloid in Leeuwarden, vooral naar kleinere (B-) films van startende regisseurs, met een scherp randje of een net iets andere visuele stijl. THE DEADLY SPAWN, GALAXY OF TERROR, THE CHANGELING, noem maar op – onzinfilms, maar er zaten ook kleine, onverwachte pareltjes tussen die meestal niet in de bioscoop te zien waren. Met KRISTEN probeerde ik zo’n soort film te maken, het soort film dat met de dood van de videotheken moeilijker te vinden lijkt te zijn.
‘Met cameraman Marc Redmeijer bekeek ik LA CASA MUDA, vanwege het gebruik van de lantaarn. We keken naar Polanski’s REPULSION en ook veel naar John Carpenter. Zo’n filmisch genre als horror draait per definitie om sfeer en daar is Carpenter de meester in. Oh ja, en na het schrijven zag ik INSIDIOUS. Bij sommige scénes dacht ik ‘dat lijkt er wel erg op’, maar als het echt past in wat jij doet, dan doe je het toch maar…’
Wat was je grootste uitdaging?
‘Ik heb m’n hoofd gebroken over hoe ik een serieuze Nederlandse genrefilm kon maken die werkt. Door onze calvinistische achtergrond is gewoon doen vaak al gek genoeg. We schuwen drama met metaforen en symboliek en daarom vervallen veel genrefilms in komedie. Dat kan heel leuk werken, maar zo neem je je eigen verhaal niet serieus. Dat vind ik ergens ook een beetje laf. Daarnaast wilde ik in surrealisme eindigen, wat een nieuwe uitdaging oplevert. Het einde van JAWS bijvoorbeeld is compleet over de top: ‘Smile, you sonuva—‘ BAM! Hij schiet, de haai explodeert. KRISTEN begint ook heel realistisch en observerend, de camera staat bijvoorbeeld nergens waar hij niet zou kunnen staan. Stapsgewijs bouw je op: je voegt, eerst heel minimalistisch, muziek toe, het eerste point of view-shot kruipt er in en langzaam worden de stijl en het sounddesign expressiever. Zo trek je de kijker mee en gelooft hij hopelijk ook aan het einde nog in de film.’
Je hebt KRISTEN niet alleen geschreven en geregisseerd, maar ook zelf geproduceerd en gefinancieerd.
‘Ik heb jarenlang mijn eigen videotheek gehad. Omringd door films en alleen maar met mensen praten over film – iets toffers is er eigenlijk niet. Maar omzet en bezoek daalden en ik heb de videotheek met pijn in m’n hart verkocht, met het idee om van dat geld een film te maken. Na de filmacademie merkte ik dat als je in Nederland niet het geijkte traject volgt en na je afstudeerfilm direct de oversteek maakt, het heel moeilijk is om geld te krijgen en al helemaal voor genrefilms – zeker horror. Daarom probeerde ik het op deze manier.’
En, tevreden met het resultaat?
‘Enorm! We hebben net de DCP-check voor Imagine gedaan met Engelse ondertitels en ik realiseerde me met verbazing hoe veel we hebben neergezet, terwijl we met zo weinig begonnen zijn, allemaal vanuit een enorm enthousiasme. Dat gevoel van de videotheek, het delen van de grote filmliefde – als je dát loskrijgt bij mensen in het vak die ook vanuit die passie zijn gestart, dan kun je heel veel vragen. Geld is belangrijk, maar als je creatief bent en een idee hebt dat aanspreekt is het ook mogelijk om interessante films te maken voor minder. Dat is tof om te laten zien. Mijn volgende film wordt op een vergelijkbare manier geproduceerd.’
En wat is je volgende film?
‘HET VERHOOR, een thriller/drama over een politieverhoor dat gruwelijk uit de hand loopt. Weer op één locatie, trouwens. Ik heb KRISTEN zó vaak gezien en de momenten waar ik maar geen genoeg van kreeg waren pure spelmomenten, zoals de close-up wanneer Terence achter de bar aan de telefoon zit en zich realiseert dat er iets niet klopt. Ik zag in die tijd ook THE MASTER, met één scene die ik betoverend vond: twee mensen in een verhoorsituatie. Ik wilde proberen om een film te schrijven waarbij het alleen gaat om spelmomenten, dat er bij een karakter iets gebeurt, iets landt, iets aankomt. Een film op basis van incasseringsshots.’
En na HET VERHOOR: meer genrefilms?
‘Mijn volgende grote wens is het maken van een kinderavonturenfilm. Het scenario De Legende van Zeehaven is naar mijn idee het tofste dat ik ooit geschreven heb. Ik hoop ook een beetje dat ik door deze kleinere films de mogelijkheid krijg om projecten van de grond te krijgen die toch meer financiering nodig hebben. En als dat lukt, tja, dan hebben we THE GOONIES in Nederland!’
Copyright Henriëtte Poelman. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 19 april 2016.
