Een doorgewinterde horrorfilmfreak wordt door buitenstaanders vaak met enige argwaan bekeken. Wanneer ik de discussie met de buitenwacht aanga stuur ik het gesprek graag in de richting van verkeersongevallen en medische televisieprogramma’s. Ik weet wat ik lekker vind en beelden van doodbloedende mensen en dieren horen daar niet bij.
Van in een gruwelijke doodsstrijd gewikkelde acteurs kan ik echter nooit genoeg krijgen, vooral niet wanneer het om minimaal getalenteerde B-filmsterren gaat. Toch bekruipt mij af en toe het gevoel dat ik iets mis in mijn beleving van het horrorfilmgenre. Net als een weegschaal die regelmatig geijkt dient te worden stel ik mijn grenzen twee keer per jaar bij door een film in huis te halen die een grensverleggend karakter koppelt aan een brute zeggingskracht. CANNIBAL HOLOCAUST heeft wat dat betreft een goede reputatie opgebouwd, de film gaf aanleiding tot verhitte polemieken in diverse fanzines, Schokkend Nieuws incluis. De discussie spitste zich daarbij steevast toe op het dierenleed in Ruggero Deodato’s omstreden ‘meesterwerk’. Om het realisme van zijn film te verhogen liet de regisseur een muskusrat, een schildpad en een varken voor de camera slachten. Deodato mag de impact van zijn film daarmee misschien wel enorm vergroot hebben, het heeft er alle schijn van dat commerciële motieven daarbij zwaarder wogen dan artistieke overwegingen.
Fans van CANNIBAL HOLOCAUST roemen de originele plot-structuur van de film. Een commissie bekijkt de gruwelijke beelden waarvoor een filmploeg het leven liet en veroordeelt de handelswijze van de filmmakers, die geen enkel middel schuwden om hun documentaire zo sensationeel mogelijk te maken. Deodato-adepten zien in de film een soort ON EST MANGÉ PRÈS DE CHEZ VOUS, een film die de toeschouwer tot een moreel standpunt dwingt. Waar de Belgen van C’EST ARRIVÉ het morele oordeel aan de kijker overlaten probeert Deodato echter aan eventuele kritiek te ontkomen door de getoonde gruweldaden in de film zelf al af te keuren. Dat is niet alleen laf, maar ook verre van origineel. Want het in één adem tonen en afkeuren van sensationele misdaden is een exploitatie-traditie die al sinds de jaren twintig bestaat. Door een pseudo-wetenschappelijk sausje over hun films te gieten boden de exploitation-filmers de toeschouwer een rechtvaardiging voor ongebreideld voyeurisme en sensatiezucht. Deodato doet in CANNIBAL HOLOCAUST precies hetzelfde zonder daar iets nieuws aan toe te voegen. Mijn morele weegschaal is dankzij Deodato weer voor een half jaar afgesteld: dieren doden voor een film blijft verwerpelijk, het gebruik van inheemse volkeren (in dit geval Amazone-indianen) in rollen die hun levenswijze belachelijk maken is minstens zo fout. Geen wonder dat de regisseur zich tegenwoordig alleen nog maar aan komedies waagt.
Copyright Bart van der Put. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #10, december 1993.
