TGIF | De Oscars worden aanstaande zondag uitgereikt en, o ja, I don’t fucking care. Waarom laten we onze oren toch zo hangen naar de Verdeelde Staten van Amnesia?
Ik heb niet alle genomineerden gezien, maar de Schokkend Nieuws-favoriet van afgelopen jaar is volgens dit artikel in de Los Angeles Times vrijwel kansloos. Waarom? Omdat PARASITE ‘de Oscar-stemmers er dan van zal moeten overtuigen (…) dat de beste film een verhaal vertelde in een andere taal dan het Engels, en gemaakt werd buiten de kaders van de industrie die de Academy geacht wordt te bejubelen.’ Zo is het. Je kunt deelkritiek hebben op de procedure en bedenken hoe je die zou kunnen fixen, maar waarom niet de fundamentele vraag stellen: wat heb je eraan? Waarom het gekochte en louter Amerikaanse glitter- en marketingfeestje enige waarde toekennen? Hier is een meer historische uitleg van een kale man die eerst een haarproduct moet aanprijzen: The Oscars Were A Mistake.
PARASITE, JOKER en ONCE UPON A TIME… IN HOLLYWOOD behoren dit jaar tot de SN-waardige kanshebbers. Wat levert een stemming over wie daarvan de beste is nu eigenlijk op? De films zijn onvergelijkbaar. Je kunt toch ook van films genieten zonder er een wedstrijdje ver plassen van te maken? Wat dat betreft is het dan wél weer logisch dat de grootste ver-plas-wedstrijd van allemaal gehouden wordt in een natie die bol staat van de grenzeloze competitiedrang en zelfoverschatting. Aangevoerd door een corrupte tv-persoonlijkheid en egomaniac-in-chief, waar, zo bleek eerder deze week, ze ook niet meer zo gemakkelijk vanaf komen.
PARASITE ís juist zo goed, omdat die op allerlei manieren ingaat tegen die vervloekte winnaars-mentaliteit. Regisseur Bong Joon-ho was te gast op het International Film Festival Rotterdam. Zijn eerdere films zijn ook zeer de moeite waard. En hij houdt een aardige spiegel op voor iedereen die zijn verhaal over klassentegenstellingen als typisch Zuid-Koreaans af wil doen. ‘Toen ik Mathieu Kassovitz’ LA HAINE zag in 1995, zag ik de banlieues rond Parijs. Nooit geweten dat dit soort dingen bestonden voordat ik die film zag, maar ook dat is de realiteit van Parijs.’
Of de realiteit van het fictieve Amerikaanse Gotham City. Zelf was ik niet zo onder de indruk van JOKER, maar ook die film houdt zijn publiek een spiegel voor. Net als TAXI DRIVER is dit het uitzichtloze verhaal van het deel van de bevolking dat níet wint, het in dit systeem niet kán winnen. De grimmige, gekmakende realiteit van een wereld die, wat je ook probeert, uit elkaar valt. Met bijpassende tegendraadse soundtrack. De muziek van Hildur Guònadóttir en Joaquin Phoenix’ joker zijn, zoals deze zelfverklaarde Jungiaan schrijft, ‘de belichaming van wat Jung de ‘Schaduw’ noemde, alles wat we onderdrukken.’ Logisch dat sommige mensen de film daarom haten; die laten zich liever verdoven door Hans Zimmer en een fantasie waarin de superheld altijd de wereld redt.
Ik kijk geen gewone superheldenfilms meer, maar wat escapisme betreft begint dit jaar best goed, vind ik. THE LODGE van Veronika Franz en Severin Fiala ging deze week in vijftig bioscopen uit: een ijskoude afdaling in de waanzin die je gezien moet hebben. Over GRETEL & HANSEL van Oz Perkins ben ik ook heel enthousiast. Het griezelsprookje blijft het in Nederland in de tweede week goed doen. THE LIGHTHOUSE van Robert Eggers gaat de 27ste uit. Ik vond ‘m als ik eerlijk ben iets minder dan THE VVITCH, maar de film ziet er wel weer schitterend uit en zit vol interessante verwijzingen. Little White Lies vroeg een echte vuurtorenwachter om commentaar en dat leverde een leuk stuk op: ‘We used to collect seagulls’ eggs and make omelettes. They were a bit of a delicacy.’
Er is, kortom, genoeg nieuw talent voor leuke, onderhoudende en originele films die je alle ellende in de wereld even doen vergeten. En laat iemand Wayne McClammy ook een film geven, alsjeblieft? Hij schijnt nog een SF-comedyserie in ontwikkeling te hebben die BOLDLY GOING NOWHERE heet. Mag hij maken, zeg ik op basis van zijn commercial voor een Amerikaanse supermarktketen.
Gemaakt voor de Super Bowl. Ook zo’n Amerikaanse uitvinding die om de een of andere reden nu wereldwijde culturele relevantie schijnt te hebben: mannen die elkaar botbreuken bezorgen in een strijd waarvan ik de spelregels niet begrijp, een halfnaakt pauzeoptreden dat ook dit jaar weer als ‘empowering’ wordt verkocht en de première van commercials voor auto’s en andere hebbedingen. Super. Sport, seks en consumeren. Enfin, ik begin als een ouderwetse lefty te klinken. Wat overigens niet betekent dat ik veel sympathie kan opbrengen voor dat andere Amerikaanse exportproduct dat onze popcultuur binnendringt: de woke waanzin van een artikel als ‘Hoe de films van Ghibli kunnen helpen in de strijd tegen fascisme’, of deze bullshit waarin een slechte film achteraf heel misschien toch nog wel interessant valt te hinein interpretieren. Wat, gaan we KIKI’S DELIVERY SERVICE inzetten tegen Thierry Baudet? Is het feit dat SCREAM 3 ‘feels like a rebuke to something, or at least a warning’ bewijs voor wat dan ook? Mensen die er in doorslaan en doordrammen heb je overal.
Ik ben, ook in deze TGIF is het merkbaar, zeker niet onverschillig. I feel the Bern, maar als het op film aankomt hoef ik mijn meningen niet bevestigd te zien. Die ken ik al. Ik geniet van een verhaal dat me raakt (zoals deze week: FOR SAMA. Geen SN, maar wel horror waarvan ik écht van slag was) en het vakmanschap van de filmmaker. De regisseur die inziet dat film in de eerste plaats een visueel medium is. Een uniek medium, omdat er geen andere kunstvorm bestaat waarin artiesten als Thelma Schoonmaker tijd en chronologie kunnen manipuleren met zulk magisch resultaat. Of geluid en decor in dienst stellen van een vertelling waarvan je soms, na al die jaren, nog steeds het mysterie niet hebt kunnen doorgronden. Ik blijf nieuwsgierig – alleen niet naar die kitscherige jurken.
Fijn weekend!
