TGIF | Hup Hup! Henriëtte kan niet wachten om THE DARK CRYSTAL: AGE OF RESISTANCE af te kijken, maar deze week spookten vooral berichten over JOKER door haar hoofd, en de immer terugkerende kwestie over geweld in film.
Volgende week komt Todd Phillips’ JOKER in de bioscoop (en de recensie op onze website), en ik word steeds benieuwder: de film heeft al een Gouden Leeuw in de pocket en Joaquin Phoenix in de hoofdrol (die af en toe wel erg op Hans Teeuwen lijkt). Trailer al gezien? 40 miljoen anderen al wel! Maar er is ook veel buzz door de bewering dat het een superheldenfilm is die niet voelt als een superheldenfilm. Niet omdat het over de schurk gaat, maar omdat het een meer psychologische dan actiegerichte film is, zonder superkrachten en zonder Batman. We zitten duidelijk in een nieuwe fase: de AVENGERS-sage is afgelopen en nieuwe superheldenfilms moeten niet te super aanvoelen.
Maar juist die geprezen psychologische, duistere benadering van Arthur Flecks transformatie, van zijn pad van miserabele stand-upcomedian naar de psychotische Joker, zou griezelig realistisch voelen en teveel begrip oproepen voor het personage. Daarbij ontbreekt in het verhaal de held om de schurk te stoppen. In zijn IndieWire-review schrijft David Ehrlich dat er ‘een fundamenteel verschil [is] tussen het vertellen van zo’n verhaal in de vorm van een groezelige, misantropische kunstfilm zoals TAXI DRIVER, en in de universele taal van een superheldenfilm die uitgebracht wordt in multiplexbioscopen over de hele wereld. In deze context voelt het verhaal onvermijdelijk als aspiratie.’ En verderop schrijft hij over: ‘een aangeboren verlangen om Joker te zien op het toppunt van zijn macht.’
Van tijd tot tijd klinken er bezorgde geluiden omdat een film (of game) zou kunnen aanzetten tot haat en tot geweld. Phoenix liep weg uit een interview met The Telegraph, nadat hem was gevraagd of JOKER mensen aan zou zetten tot geweld – de vraag verraste hem volledig. Maar ook het leger van de VS zou zich zorgen maken over het effect van JOKER en (we linkten er begin september al naar) hier vind je een gepassioneerde vlog over de discussie. Het is dan ook geen grote stap om (net als de nabestaanden van de slachtoffers) terug te denken aan de schietpartij in een bioscoop in 2012, waarbij twaalf mensen gedood werden en zeventig mensen gewond raakten tijdens een vertoning van THE DARK KNIGHT RISES.
Een andere film die discussie over geweld oproept is THE NIGHTINGALE, de nieuwe film van Jennifer Kent (THE BABADOOK). De press notes bij dit oorlogsverhaal, dat zich afspeelt in 1825 in Tasmanië, bevatten een trigger warning in verband met scènes met ‘seksueel geweld tegen vrouwen, geweld tegen kinderen en racistisch gemotiveerd geweld’. Tijdens verschillende vertoningen op filmfestivals zouden mensen zijn weggelopen uit de zaal en werd Kent uitgemaakt voor hoer. Kent zegt zelf (in onderstaand video-interview over haar techniek in filmmaken): ‘Ik denk dat het publiek verdoofd is geraakt voor geweld in film. En dat vind ik verontrustend. [Voor THE NIGHTINGALE] bekeek [ik] alle scènes die ik kon vinden die over seksueel geweld gaan, en de rode draad die ik ontdekte was hoe objectief ze waren. Vaak werden ze verteld vanuit de male gaze; we werden op afstand gezet van (voornamelijk) de vrouw, van haar ervaring. Mensen zeggen: ‘Oh, deze scènes zijn zo shockerend en verontrustend,’ – natuurlijk zijn ze dat! En dat moeten we voelen. Het is niet verantwoord als we zó losgekoppeld zijn van geweld in film.’
En die loskoppeling is inderdaad verontrustend. Misschien is het punt wel dat geweld in film vanuit filmmakers vaak veel genuanceerder ligt dan hoe bepaalde bioscoopbezoekers het opvatten. Een historische film over een zeer duistere periode gaat anders met geweld om dan een comicverfilming, of de nieuwste Tarantino – die laat zien dat de makkelijkste weg naar roem via geweld loopt, maar het dan buitensporig in beeld brengt. Als je vervolgens daadwerkelijk overgaat tot geweld, heb je ook alle consequenties ervan losgekoppeld. En als je eenmaal op zo’n afgelegen punt bent beland, heb je dan echt nog een film nodig om je een laatste duwtje te geven?
Het echte probleem is natuurlijk de zorgelijke beweging in de maatschappij zelf , o.a. waar het leger van de VS zich zorgen over maakt (oh ja, en de wapenwet in de VS, waar velen zich dan weer wat minder zorgen over maken). Personen die volgens eigen zeggen ge-red pilled zijn (of zelfs ge-black pilled, waardoor je online in een onverbiddellijke en fatalistische, neerwaartse spiraal terechtkomt) komen zo ver van de samenleving af te staan, dat ze wellicht in JOKER een rechtvaardiging zien: Arthur Fleck verbeeldt hoe genegeerd en afgekeurd zij zich voelen door de maatschappij. Op zijn beurt keurt Fleck de maatschappij af, en neemt hij wraak als The Joker. Volgende week kijk ik de film; benieuwd wat ik daarna van David Ehrlichs punt over aspiratie denk.
En is er na deze lange uiteenzetting nog plek voor wat andere linkjes? Tuurlijk! Laten we vooruitkijken; rond THE BATMAN komt vast minder discussie. Jeffrey Wright wordt genoemd als Commissioner Gordon, en Jonah Hill zou wel eens de slechterik kunnen spelen. Maar dat duurt allemaal nog even – de releasedatum is pas juni 2021. Hier vind je teasers, knipogen en easter eggs van seizoen 2 van DISENCHANTMENT, en cult-regisseur Richard Elfman (broer van Danny, schoonbroer van Jenna) is terug van zeer lang weggeweest met deze teaser van HIPSTERS, GANGSTERS, ALIENS & GEEKS. En zo te zien zit er geen enkele Prince bij die Clowns. Ook terug zijn Laura Dern, Sam Neill en Jeff Goldblum, voor JURASSIC WORLD 3. Life finds a way, maar die had ik niet zien aankomen. André Øvredal (SCARY STORIES) gaat Stephen Kings The Long Walk regisseren, maar had Frank Darabont dat toch niet beter kunnen doen?
Laten we ook nog even terugkijken, bijvoorbeeld op de TV-première van HALLOWEEN en op Kevin Smiths TUSK, die het vijfjarig bestaan van zijn film viert met een behoorlijk uitgebreide behind the scenes. Zie hier een mooie minimal movie poster van AMSTERDAMNED, en luister hier naar onze eigen Theodoor Steen, die een lans breekt voor JUPITER ASCENDING. Niet de slechtste film allertijden. Hoewel sommige mensen ook graag hate watchen. Door deze videobespreking heb ik trouwens erg veel zin om THE DESCENT weer te zien! Ook duister: THE DARK CRYSTAL – muppets zijn dus écht niet alleen voor kinderen! (deze promo card winnen, trouwens?). Hoewel deze blooper reel dan weer erg grappig is, en geschikt voor alle leeftijden.
Dan nog een blokje ongerelateerde linkjes: een interessante video over hoe Monument Valley een symbool werd voor het Wilde Westen; een interview met regisseur James Gray over zijn film AD ASTRA; een nieuwsbericht dat zo een filmplot had kunnen zijn (of is dat al zo…); IT CHAPTER TWO vanuit het perspectief van een homoseksuele horrorfan; en jawel, The Mandalorian: The Musical. Van een heel andere orde: onlangs kregen we het overlijdensbericht van Sid Haig, o.a. bekend van zijn rol als Captain Spaulding in films van Rob Zombie. Ook STAR TREK: DEEP SPACE NINE-acteur Aron Eisenberg overleed afgelopen week.
Tot slot: het is twintig jaar geleden dat THE MINUS MAN uitkwam – en dus ook de bizarre trailer daarvan. Laat ik daar maar mee afsluiten, hopende dat dit niet (opnieuw?) wereldwijd badmeesters inspireert om nachten door te halen, met alle gevolgen van dien.
Fijn weekend!