Een desolate weg, ontsierd door zwerfvuil en kapotte autobanden. Aan de geelgrijze horizon verschijnen gedaantes. Drie mannen en twee vrouwen komen dichterbij. De kolven van hun geweren bungelen losjes over hun schouders. Ze zijn gespannen, vermoeid. Ze zwijgen. Waar komen ze vandaan? En waarom zijn ze tot de tanden bewapend?
Hoewel THE DAY slechts 87 minuten duurt, neemt regisseur Douglas Aarniokoski de tijd. Het is wachten, eindeloos wachten – en dat is ook helemaal niet zo vreemd, als je bedenkt dat de vijf hoofdrolspelers van THE DAY al tien jaar over het Noord-Amerikaanse platteland struinen. Op zoek naar een plek waar hun meegebrachte zaden eindelijk wortel kunnen schieten.
Want we leven in een post-apocalyptische wereld. Aan welke grote ramp we dat te danken hebben blijft in nevelen gehuld. Er is in ieder geval sprake van een zeer reële dreiging: mensen die andere mensen eten. Geen kannibalen, zoals in THE ROAD, maar een mutatie van de homo sapiens. Wat een mazzel dat ons groepje overlevers een verlaten huis vindt, waar ze even op adem kunnen komen. Denken ze.
Het post-apocalypsfilter van Instagram (contrastrijk, hard, gruizig, neigend naar sepiatinten) moet de kijker doen geloven dat het einde van de wereld is gekomen. Voedsel is belangrijk. En kogels. En afspraken over hoe lang je waar kunt blijven. Of wie de omgeving verkent…
Nog steeds is er niet veel loos. Een mooie douchescène met Shannon (Shannyn Sossamon) vormt een voorlopig (of enig) hoogtepunt. De karakters ontkiemen al net zo rap als de zaden die ze op zak hebben. Niet dus. We weten dat de mannen drie jeugdvrienden zijn, Shannon kent ze al sinds ze twaalf is. Maar de stille lone wolf Nikki (Ashley Bell) heeft zich pas kortgeleden bij hen aangesloten. De trage, tergend trage spanningsopbouw voert je als kijker ondertussen naar de donkere diepte van je eigen verveling.
In de kelder van het huis vinden de mannen blikken. Conservenblikken. Maar als ze die verwachtingsvol openen, bevatten ze stenen. Ze zijn in de val gelokt. Een indringend alarm gaat af en zal de roofdieren naar hun prooi roepen… Om bij de tagline aan te haken: Fight. Or die.
Wat volgt is de grote confrontatie met de mutanten. Al snel wordt duidelijk waarom we zo lang moesten wachten tot het spannend zou worden: de filmmakers hebben geen flauw idee hoe ze dit stroperige verhaal tot een climax moeten brengen. Uit het niets duiken grote thema’s op, zoals kindermoord, heldenmoed en wraak. En dialogen waarvan je denkt: die ik heb eerder gehoord, maar toen geloofde ik ze.
Volgens de hoes hebben we te maken met ‘een van de beste actiefilms van het jaar’. Maar als je veel belooft, gaan mensen veel van je verwachten (zie Jezus Christus). Als je het vervolgens niet waarmaakt, mag je jezelf gerust een beetje schamen. Illustere voorgangers als MAD MAX, THE BOOK OF ELI, I AM LEGEND en natuurlijk THE ROAD hebben de lat voor het genre van de post-apocalyptische film hoog gelegd – vele malen te hoog voor THE DAY. Wat ondergetekende betreft hoeft deel 2 er niet te komen. Zeker als je bedenkt wie er overblijft…
Di: Splendid Film (NL: 28 februari 2013). Copyright Joep van Loon. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 6 maart 2013.
